Θα ήταν λύση ένας μικρός δημοτικός ΟΑΕΔ;

Γράφει η Μαρία Γιαμπουλάκη

 Η επίσκεψη του ανέργου στο ΚΠΑ της περιοχής του, τις περισσότερες φορές περιορίζεται στις γραφειοκρατικές διαδικασίες

Ακόμα και αν ο ΟΑΕΔ προσπαθεί να προσθέσει δράσεις ουσίας προς το σύνολο ανέργων, αυτό δεν έχει γίνει ακόμα πραγματικότητα για το σύνολο. Ο εργασιακός σύμβουλος του ΟΑΕΔ είναι επιφορτισμένος με τέτοια γραφειοκρατία που ακόμα και αν ήθελε να προσφέρει περισσότερο και ουσιαστικότερα ίσως να μην ήταν εφικτό.

Είναι σαφές ότι τα ποσοστά της ανεργίας δεν αποτυπώνουν πλήρως την πραγματικότητα. Ένας εγγεγραμμένος άνεργος στον ΟΑΕΔ, ο οποίος δεν αναζητά εργασία ή δεν κάνει καμία προσπάθεια περαιτέρω επιμόρφωσης ή επανακατάρτισης προκειμένου να ενταχθεί στην αγορά εργασίας, ουσιαστικά δεν είναι άνεργος. Είναι μάλλον θέμα ταμπού και κανείς δεν ασχολείται επί της ουσίας με το ποσοστό των ατόμων εκείνων που προτιμούν να λαμβάνουν τα κοινωνικά επιδόματα ή γενικά δεν επιθυμούν να εργαστούν αλλά προσμετρούνται ως άνεργοι. Από την άλλη, το ποσοστό των ατόμων που εργάζεται και λαμβάνει μισθό έως 200 ή 300 ευρώ το μήνα δεν συνυπολογίζεται στο ποσοστό της ανεργίας, ενώ επί της ουσίας είναι σχεδόν άνεργοι, καθώς ένας άνθρωπος ο οποίος έχει τέτοιο μηνιαίο εισόδημα δεν επιβιώνει. Εγγεγραμμένοι άνεργοι, οι οποίοι όμως εργάζονται στη μαύρη εργασία, είτε από επιλογή, είτε από ανάγκη, προσμετρούνται στο ποσοστό της ανεργίας, ενώ επί της ουσίας δεν είναι.

Η λανθασμένη αποτύπωση του ποσοστού των ατόμων που αναζητούν εργασία και δεν βρίσκουν παραμένει διαχρονικά ένα μεγάλο θέμα και ενδεχομένως είναι δύσκολο να λυθεί. Ας θεωρήσουμε όμως πραγματικό το ποσοστό που αποτυπώνεται και οι άνεργοι, τη δεδομένη στιγμή, είναι κάτι λιγότερο από 1 εκατομμύριο. Τι γίνεται με αυτούς; Τι αλλαγές μπορούν να γίνουν στη προσέγγιση έτσι ώστε να επανενταχθούν ομαλά στην αγορά εργασίας; Ποιος ο ρόλος της συμβουλευτικής, της επιμόρφωσης ή της επανακατάρτισης επί της ουσίας;

Οι δήμοι, στα όρια τους ο καθένας και σε σύμπραξη ενδεχομένως με τον ΟΑΕΔ, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μικρά κέντρα προώθησης στην απασχόληση

Ο ΟΑΕΔ, οι κοινωνικοί εταίροι και άλλοι φορείς σχεδιάζουν και υλοποιούν ένα εύρος δράσεων που σκοπό έχουν την επανένταξη του ατόμου στην αγορά εργασίας (προγράμματα τύπου Voucher, επιχορήγηση επιχειρήσεων για την απασχόληση ανέργων κτλ). Μπορούν να γίνουν περισσότερα; Ναι είναι η απάντηση, αρκεί κάποιος να το αποφασίσει και να σχεδιάσει δράσεις που θα είναι προς αυτήν την κατεύθυνση. Ουσιαστική και εξατομικευμένη και με διάρκεια συμβουλευτική υποστήριξη των ατόμων που αναζητούν εργασία, ουσιαστική σύζευξη με την αγορά εργασίας, καθοδήγηση για επιμόρφωση ή επανακατάρτιση. Επί της ουσίας, δημιουργία ενός ατομικού πλάνου εύρεσης εργασίας και επαγγελματικής ανάπτυξης και υλοποίηση αυτού με την υποστήριξη, τη καθοδήγηση και την ενδυνάμωση από τον σύμβουλο εργασίας.

Μπορούν τα ΚΠΑ να επωμιστούν το έργο αυτό για τους ανέργους της περιοχής τους; Για παράδειγμα, το ΚΠΑ Ηρακλείου μπορεί να προσφέρει ουσιαστική συμβουλευτική στο σύνολο των ανέργων του Νομού; Θα ήταν μία λύση προστιθέμενης αξίας στο έργο που κάνει ήδη ο ΟΑΕΔ και, σε συνεργασία με αυτόν, η δημιουργία μικρών δημοτικών κέντρων προώθησης στην απασχόληση που θα λειτουργούν σε κάθε δήμο με την ευθύνη του δήμου; Θα μπορούσε το κονδύλι για αυτήν την υπηρεσία να ενταχθεί στον προϋπολογισμό των δήμων, στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής; Τα συνδικάτα και τα κατά τόπους Εργατικά Κέντρα θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε αυτό;

Ο άνεργος και δη ο μακροχρόνια άνεργος, έχει ανάγκη εξατομικευμένης και ουσιαστικής συμβουλευτικής υποστήριξης όπου μέσα από αυτήν θα αποτυπώνονται οι συνολικές του δεξιότητες, θα καταρτίζεται ένα ατομικό πλάνο εύρεσης εργασίας, επανένταξης και επαγγελματικής ανάπτυξης, θα αναδεικνύονται οι ανάγκες του για περαιτέρω επιμόρφωση ή για επανακατάρτιση, όπου αυτό απαιτείται, και θα παρακολουθείται για ένα χρονικό διάστημα προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος.

Τα γνωστά σε όλους προγράμματα Voucher που συμπεριλαμβάνουν κατάρτιση, συμβουλευτική (συνήθως δύο συνεδρίες, μία στην αρχή και μία στη λήξη της δράσης) και πρακτική άσκηση στις επιχειρήσεις, χρήζουν άμεσα επανασχεδιασμό και διορθωτικές κινήσεις τέτοιες που να έχουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Το φαινόμενο των ατόμων που πηγαίνουν από πρόγραμμα σε πρόγραμμα και ουσιαστικά δεν επανεντάσσονται στην πραγματική αγορά εργασίας είναι γνωστό στους ιθύνοντες και είναι πλέον η κατάλληλη στιγμή για τον επανασχεδιασμό και τη βελτίωσή τους. Ακόμα και αν αυτά τα προγράμματα δέχθηκαν κατά καιρούς πολλά πυρά – και κάποιες φορές όχι άδικα – ωφέλησαν ένα ποσοστό ατόμων, όχι πάνω από 20% συνολικά, που επανεντάχθηκαν στην αγορά εργασίας. Τι καλύτερο μπορεί να γίνει;

Οι δήμοι, στα όρια τους ο καθένας και σε σύμπραξη ενδεχομένως με τον ΟΑΕΔ, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μικρά κέντρα προώθησης στην απασχόληση, όπου με δράσεις εξατομικευμένης και ομαδικής συμβουλευτικής και ουσιαστικές δράσεις προώθησης στην απασχόληση, με εκδηλώσεις δικτύωσης μεταξύ ανέργων και επιχειρήσεων και δράσεις προώθησης στην επιμόρφωση, να πρόσθεταν ένα ουσιαστικό λιθαράκι στην καταπολέμηση της ανεργίας. Συνδυαστικά δε, με τα προγράμματα των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης, θα μπορούσαν οι άνεργοι αυτοί να επωφεληθούν και να συμμετέχουν σε προγράμματα κατάρτισης που θα υλοποιηθούν από το ΚΔΒΜ του δήμου.

Προσοχή όμως! Ένα τέτοιο εγχείρημα θα πρέπει να σχεδιαστεί, οργανωθεί και υλοποιηθεί από ανθρώπους που έχουν τα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα και πραγματική γνώση της αγοράς εργασίας και όχι από υπαλλήλους του εκάστοτε δήμου που θα μεταφερθούν σε αυτήν την υπηρεσία χωρίς όμως να πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.