Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Ανατιμήσεις στον καφέ στα ράφια των σούπερ-μάρκετ φέρνουν από τις αρχές του έτους οι ιστορικά υψηλές τιμές που επικρατούν το τελευταίο διάστημα στην πρώτη ύλη του πράσινου μη επεξεργασμένου καφέ παγκοσμίως.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 24 Δεκεμβρίου η τιμή του καφέ Arabica στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης διαπραγματευόταν αυξημένη κατά 71,28% σε επίπεδο ετήσιας μεταβολής, ενώ το εύρος των 52 εβδομάδων διαπραγμάτευσης στη συγκεκριμένη ποικιλία ήταν από 173,1 λεπτά ανά λίβρα έως 347,35 λεπτά δολ. ανά λίβρα. Σημειώνεται ότι ο καφές arabica αποτελεί περίπου το 60% της παγκόσμιας παραγωγής.
Αντίστοιχα στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου ο καφές robusta, που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ποικιλία που καλύπτει το 40% της παγκόσμιας αγοράς, διαπραγματευόταν στις 24 Δεκεμβρίου μεταξύ 5.000 και 5.048 δολάρια ανά μετρικό τόνο, με την ετήσια μεταβολή να ανέρχεται στα επίπεδα του 62,63% και το εύρος διαπραγμάτευσης των τελευταίων 52 εβδομάδων να είναι από 2.744 έως και 5.728 δολάρια ανά μετρικό τόνο.
Στο πλάνο ανατιμήσεις από αρχές του έτους
Όπως επισημαίνει σχετικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Τάσος Γιάγκογλου, αυτή τη στιγμή αρκετές εταιρείες εμπορίας και επεξεργασίας καφέ έχουν ανακοινώσει νέους τιμοκαταλόγους με εφαρμογή από τις αρχές του 2025, με τις αυξήσεις να ανέρχονται σε ποσοστό 10% και άνω. “Στην οργανωμένη λιανική οι τελευταίες ανατιμήσεις είχαν γίνει Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2022 και σε ελάχιστες περιπτώσεις έγιναν ανατιμήσεις 1% έως και 2% με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Οι εταιρείες εμπορίας και επεξεργασίας καφέ έως σήμερα διατηρούσαν αποθέματα και απορροφούσαν τις αυξήσεις, έχοντας αγοράσει παλαιότερα ποσότητες σε χαμηλότερη τιμή. Ωστόσο, καθώς τα αποθέματα εξαντλούνται, δεν είναι εφικτό πλέον να διατηρήσουν τις τιμές τους στα ίδια επίπεδα”.
Στη διάρκεια της χρονιάς που διανύουμε ο καφές έχει φτάσει να διαπραγματεύεται στα Χρηματιστήρια του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 50 ετών, όπως επισημαίνει ο κύριος Γιάγκογλου. Επίσης, εάν δεν υπήρχε ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Καφέ που επιβάλλεται από την κυβέρνηση, θα ήταν πιο ευέλικτη η αγορά, με δυνατότητα απορρόφησης περαιτέρω ανατιμήσεων πέρα από αυτές που βιώνει ο κλάδος αυτή τη χρονική περίοδο.
Καθοριστικός είναι ο ρόλος που έχει η μείωση της παγκόσμιας παραγωγής καφέ, όπως ο ίδιος επισημαίνει, καθώς παρουσιάζεται σημαντική μείωση των ποσοτήτων στις δύο μεγάλες παραγωγούς χώρες, τη Βραζιλία και το Βιετνάμ, λόγω της ξηρασίας που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή με επιπτώσεις κατ’ επέκταση στην ετήσια σοδειά. Ταυτόχρονα έχουν εισέλθει και άλλες χώρες στην κατανάλωση καφέ όπως η Κίνα, παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν δεν διατηρούσε κουλτούρα κατανάλωσης καφέ. Αυτό το γεγονός έχει δημιουργήσει επιπλέον ζήτηση για ποσότητες καφέ στην παγκόσμια αγορά.
Σημαντική είναι και η επίδραση του ευρωπαϊκού οδικού χάρτη EUDR, που προκαλεί περαιτέρω πίεση στις τιμές, δεδομένου ότι για να εισαγάγει μια επιχείρηση ποσότητες καφέ, θα πρέπει να αποδείξει ότι οι φυτείες από τις οποίες προέρχεται η πρώτη ύλη δεν έχουν συμβάλει στην αποψίλωση δασών, προσκομίζοντας τα ανάλογα πιστοποιητικά, η έκδοση των οποίων επιβαρύνει επιπλέον το κόστος της πρώτης ύλης. Ως αποψίλωση (deforestation) ορίζεται η μετατροπή του δάσους σε γεωργική έκταση, έπειτα από φυσικές καταστροφές που έχουν προκληθεί.
Συν τοις άλλοις οι ποσότητες που μεταφέρονται από την Ινδία στην Ελλάδα διανύουν μεγαλύτερη απόσταση, καθώς τα πλοία κάνουν τον περίπλου τις Αφρικής, δεδομένου ότι δεν διασχίζουν πλέον τη Διώρυγα του Σουέζ. Το γεγονός αυτό επιβαρύνει σημαντικά το μεταφορικό κόστος και κατ’ επέκταση την τιμή της πρώτης ύλης.
Επίσης, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Capital και εταιρείες εστίασης –εκτός των εταιρειών χονδρικής που προαναφέρθηκαν– προχωρούν σε ανατιμήσεις από 1 έως 2 ευρώ ανά κιλό καφέ, η οποία θα μετακυλιστεί στη συνέχεια στο σερβιριζόμενο ρόφημα.
Περαιτέρω αύξηση των τιμών
Παγκοσμίως οι τιμές του καφέ έχουν αυξηθεί απότομα τις τελευταίες δύο εβδομάδες με βάση τις προοπτικές για μικρότερη παραγωγή καφέ στη Βραζιλία. Την Tρίτη 17 Δεκεμβρίου, η ποικιλία arabica κατέγραψε ρεκόρ τιμής για τον Δεκέμβριο. Επίσης, ο καφές robusta ανήλθε σε υψηλό 2 εβδομάδων. Οι προοπτικές για μικρότερη σοδειά καφέ στη Βραζιλία οδήγησαν τις τιμές στα ύψη, αφού η Volcafe, μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές εταιρείες καφέ παγκοσμίως, τοποθέτησε την εκτίμηση της παραγωγής του καφέ arabica Βραζιλίας για το 2025/26 σε 34,4 εκατομμύρια σακιά, μειωμένη κατά περίπου 11 εκατομμύρια σακιά σε σχέση με την εκτίμηση του Σεπτεμβρίου, αφού η τρέχουσα εικόνα των καλλιεργειών αποκάλυψε τη σοβαρότητα της παρατεταμένης ξηρασίας στη Βραζιλία. Η Volcafe προβλέπει παγκόσμιο έλλειμμα καφέ arabica για το 2025/26 στα επίπεδα των 8,5 εκατομμυρίων σακιών, μεγαλύτερο από το έλλειμμα των 5,5 εκατομμυρίων σακιών για το 2024/25 στην πέμπτη συνεχή χρονιά ελλειμματικών παραγωγών.
Οι πωλήσεις καφέ στα ελληνικά σούπερ-μάρκετ
Με βάση στοιχεία της αγοράς, στα ελληνικά σούπερ-μάρκετ έως την εβδομάδα 24/11 του 2024 για τις 7 μεγαλύτερες επιχειρήσεις μεταποίησης καφέ της αγοράς o όγκος πωλήσεων είναι οριακά ανοδικός κατά 0,6% από 9,5 εκατ. κιλά τόνους την αντίστοιχη περίοδο του 2023 σε 9,6 εκατ. κιλά φέτος. Από τις συγκεκριμένες ποσότητες, τα 1,3 εκατ. κιλά αφορούν σε πωλήσεις καφέ φίλτρου, εκ των οποίων οι 800 χιλιάδες κιλά είναι ο κλασικός καφές φίλτρου και 450 χιλιάδες κιλά ο αρωματικός, 4,7 εκατομμύρια κιλά είναι οι πωλήσεις ελληνικού, ο οποίος διατηρεί μερίδιο πάνω από το 50% της αγοράς. Ο εσπρέσο στο ίδιο διάστημα κατέγραψε πωλήσεις 1,6 εκατομμύρια κιλά, από τα οποία οι 800 χιλιάδες κιλά είναι κάψουλες τύπου Nespresso και 2 εκατομμύρια κιλά ήταν οι πωλήσεις του στιγμιαίου. Τα συγκεκριμένα στοιχεία αφορούν όλες τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ, ενώ συμπεριλαμβάνεται και η Lidl.
Πηγή: capital.gr