«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει πρόβλημα παραγωγικότητας. Οι πολίτες της παράγουν σχεδόν 30% λιγότερο ανά ώρα εργασίας από ό,τι θα παρήγαγαν, αν η πραγματική παραγωγή ανά ώρα εργασίας είχε αυξηθεί ανάλογα με την αντίστοιχη των Ηνωμένων Πολιτειών από το 2000. Η αποτυχία να αναπτυχθούν επαρκώς καινοτόμες startups σε επιχειρήσεις “σούπερ σταρ” είναι ένας από τους λόγους για τη χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας του ευρωπαϊκού μπλοκ».
To report των οικονομολόγων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Nathaniel Arnold, Guillaume Claveres, Jan Frie, με τίτλο «Europe Can Better Support Venture Capital to Boost Growth and Productivity», εντοπίζει δύο βασικές αιτίες για το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της Γηραιάς Ηπείρου:
– την κατακερματισμένη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
– το χρηματοπιστωτικό σύστημα, που στηρίζεται κυρίως στις τράπεζες για την χρηματοδότηση των νέων επιχειρήσεων
«Το τραπεζικό χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρώπης δεν είναι κατάλληλο για τη χρηματοδότηση ριψοκίνδυνων νεοσύστατων επιχειρήσεων. Οι νεοσύστατες επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας αναπτύσσουν συχνά νέες τεχνολογίες και επιχειρηματικά μοντέλα, τα οποία είναι επικίνδυνα και μπορεί να είναι δύσκολο να αποτιμηθούν από τις τράπεζες. Και η αξία των νεοσύστατων επιχειρήσεων έγκειται συχνά στους ανθρώπους, τις ιδέες και άλλα άυλα κεφάλαια, τα οποία είναι δύσκολο να δεσμευτούν ως εγγύηση για ένα τραπεζικό δάνειο. Οι τράπεζες περιορίζονται επίσης από κανόνες που (δικαίως) περιορίζουν τη χορήγηση δανείων σε επικίνδυνες επιχειρήσεις χωρίς εξασφαλίσεις – ακόμη και σε ταχέως αναπτυσσόμενες που είναι πιθανό να αποκομίσουν αργότερα μεγάλα κέρδη.
Οι ευρωπαϊκές δεξαμενές ιδιωτικών κεφαλαίων είναι επίσης μικρότερες και πιο κατακερματισμένες από ό,τι στις ΗΠΑ. Οι Ευρωπαίοι τοποθετούν περισσότερες από τις αποταμιεύσεις τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς παρά στις κεφαλαιαγορές.
Οι Αμερικανοί επένδυσαν 4,60 δολάρια σε μετοχές, επενδυτικά κεφάλαια και συνταξιοδοτικά ή ασφαλιστικά ταμεία για κάθε 1 δολάριο που επένδυσαν οι Ευρωπαίοι σε τέτοια περιουσιακά στοιχεία το 2022. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι βασίζονται περισσότερο στις διανεμητικές συντάξεις από ό,τι οι Αμερικανοί. Αλλά ανεξάρτητα από τον λόγο, το τελικό αποτέλεσμα είναι η μικρότερη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης με ίδια κεφάλαια για τις εταιρείες».
Η Ελλάδα στο βαθύ κόκκινο
Ο κατακερματισμός των ευρωπαϊκών αγορών (προϊόντων, εργασίας, κεφαλαίων) πλήττει κυρίως τις μικρότερες χώρες, όπως η Ελλάδα, καθώς πολλοί θεσμικοί επενδυτές προτιμούν να χρηματοδοτούν εταιρείες που έχουν έδρα στην χώρα τους.
Αυτό ισχύει συχνά και για τις επενδύσεις σε επιχειρηματικά κεφάλαια venture capital, ιδίως σε μικρότερα επενδυτικά ταμεία.
Όπως φαίνεται στον χάρτη, η Ελλάδα, όπως και αρκετές ακόμα χώρες της ΕΕ, βρίσκονται στην χαμηλότερη βαθμίδα (έως 0,1%) σε ποσοστό επενδύσεων venture capital προς το ΑΕΠ.