Ιστορική ημέρα για τον Σοκαρά και τον Δήμο Γόρτυνας, ημέρα ηθικής δικαίωσης για τους ήρωες που εκτελέσθηκαν, τον Αύγουστο του 1944, στην Σπηλιάρα, από τα γερμανικά στρατεύματα Κατοχής, για τις οικογένειες, τους συγγενείς, τους ανθρώπους και τους τοπικούς φορείς που, με αίσθημα ευθύνης, με ήθος, αξιοπρέπεια, υπομονή και επιμονή, αγωνίστηκαν ώστε να μην σβήσει η ιστορική μνήμη, ώστε να αναγνωριστεί στο ύψιστο δυνατό επίπεδο η θυσία των μαρτύρων του Σοκαρά…
Με το ΦΕΚ 146/Α – 08.08.2025, η δημοτική κοινότητα Σοκαρά, της Δ.Ε. Κόφινα, του Δήμου Γόρτυνας, αναγνωρίστηκε ως μαρτυρικό χωριό, μετά από έναν μακροχρόνιο αγώνα των οικογενειών των θυμάτων και όλων των Σοκαριανών.
«Είναι μια σπουδαία ημέρα για τον Σοκαρά και για τον Δήμο μας, καθώς, 81 χρόνια μετά την θυσία των ηρώων, η ιστορική αλήθεια αναγνωρίζεται με τον πλέον επίσημο τρόπο. Ο αγώνας όλων των Σοκαριανών, των οικογενειών και απογόνων των ηρώων, του αείμνηστου Σήφη Κοσόγλου, του Γιώργου Καρτσωνάκη, του Νίκου Μπιμπάκη, της Ένωσης Θυμάτων Σοκαρά, των προέδρων της κοινότητας και όλων των φορέων, συλλόγων και κατοίκων της περιοχής, επιτέλους, δικαιώνεται. Ευχαριστούμε, από καρδιάς, όλους όσοι στήριξαν αυτή την προσπάθεια, όλους όσοι συνέβαλαν ώστε να φθάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα. Το μήνυμα της θυσίας των ηρώων, το μήνυμα της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας, θα αντηχεί ολοένα και πιο δυνατά, θα εμπνέει και θα καθοδηγεί τις επόμενες γενιές στον δρόμο της αλήθειας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της εθνικής υπερηφάνειας, της αγάπης για την πατρίδα» τόνισε ο Δήμαρχος Γόρτυνας, Μιχάλης Κοκολάκης.
Η πρόεδρος, τώρα, του Πολιτιστικού Συλλόγου Αβδελλά Μαρίας Λαμπρινού τονίζει: «Η 3η και η 5η Σεπτεμβρίου 1943, έμειναν ανεξίτηλες ως ημερομηνίες στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας. Αυτές τις μέρες έγιναν δύο από τα πλέον αποτρόπαια εγκλήματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Κρήτη.
Δολοφονήθηκαν από τα βόλια ενός βάρβαρου ναζιστικού και κατοχικού στρατού, είκοσι τρεις Αβδελλιανοί στην περιοχή Γουρνόλακκος του Ψηλορείτη. Μαζί τους και άλλοι εννέα πατριώτες από τον Άγιο Μάμα, την Κάλυβο, τα Λιβάδια και τους Αβδανίτες.
Σήμερα, 8 Αυγούστου 2025, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Αθανάσιος Τασούλας υπέγραψε την απόφαση χαρακτηρισμού του Αβδελλά ως μαρτυρικού χωριού και η απόφασή του δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης με αριθμό 146, (τεύχος πρώτο).
Σήμερα οι ψυχές των προγόνων μας που έδωσαν πρόθυμα το αίμα τους για την λευτεριά της πατρίδας μας, θα χαίρονται και θα αγάλλονται.
Για μας τους απογόνους, η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, ήταν ένας σκοπός και ένα τάμα ζωής. Αυτό θέλαμε και επιδιώξαμε να το κάνουμε σε μια δύσκολη και επίπονη προσπάθεια που ξεκίνησε εδώ και τρία χρόνια, από το έτος 2023. Η σημερινή ημέρα 8 Αυγούστου 2025, θα μείνει κι αυτή ανεξίτηλη και θα γράφεται πλέον με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας.
Την προσπάθεια του Πολιτιστικού μας Συλλόγου, συνέδραμαν και γι’αυτό τους ευχαριστούμε :
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
Ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Γεώργιος Κλάδος και τα μέλη του Δημοτικού του Συμβουλίου.
Ο Δρ. Ιστορίας κ. Γεώργιος Α. Καλογεράκης για τη σύνταξη του φακέλου και την αρωγή στις προσπάθειες ανάδειξης της κατοχικής ιστορίας του χωριού μας.
Ο Ειδικός Σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης σε θέματα Ιστορίας, Μνήμης και Εθνικής Αντίστασης κ. Νικόλαος Μπιμπάκης και βέβαια όλοι εσείς οι χωριανοί που από την πρώτη στιγμή σταθήκατε στο πλευρό μας για την επίτευξη του ιερού σκοπού.
Αγαπητοί Αβδελλιανοί,
ο Γουρνόλακκος για μας είναι πλέον ένα σύμβολο αγώνα, θυσίας και αξιοπρέπειας. Το αίμα των προγόνων μας που δόθηκε στην πατρίδα, δεν πήγε χαμένο.
Η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, είναι ένα διαχρονικό μήνυμα λευτεριάς και ειρήνης, μία ανταπόδοση ζωής στους ανθρώπους μας που στήθηκαν απέναντι από τα πολυβόλα της Βέρμαχτ, εκείνον τον μαύρο Σεπτέμβρη του έτους 1943».
