Στα «τελευταία και πιο δύσκολα μέτρα» βρίσκονται, σύμφωνα με τον απερχόμενο ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Κιθ Κέλογκ, οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Μιλώντας στο Φόρουμ Εθνικής Άμυνας Ρίγκαν στην Καλιφόρνια, ο Κέλογκ δήλωσε ότι μια συμφωνία είναι «πραγματικά πολύ κοντά» και πως απομένει η επίλυση δύο κρίσιμων ζητημάτων: το μέλλον της περιοχής Ντονμπάς και η τύχη του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια.
Ο Κέλογκ, ο οποίος αναμένεται να αποχωρήσει από τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, υπογράμμισε ότι οι πρόσφατες διπλωματικές προσπάθειες έχουν σημειώσει ουσιαστική πρόοδο. «Αν ρυθμίσουμε αυτά τα δύο ζητήματα, πιστεύω ότι τα υπόλοιπα πράγματα θα πάνε αρκετά καλά», ανέφερε, εκφράζοντας αισιοδοξία ότι η πολυετής σύγκρουση μπορεί να οδεύει προς την ολοκλήρωσή της.
Ο πόλεμος και το κόστος του
Η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, έπειτα από οκτώ χρόνια συγκρούσεων στο Ντονμπάς μεταξύ ουκρανικών δυνάμεων και φιλορωσικών αυτονομιστών. Από τότε, ο πόλεμος εξελίχθηκε στη φονικότερη σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κλιμάκωσε την αντιπαράθεση ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση σε επίπεδα αντίστοιχα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.
Ο Κέλογκ χαρακτήρισε «φρικτή» την κλίμακα των απωλειών, σημειώνοντας ότι Ρωσία και Ουκρανία έχουν συνολικά πάνω από δύο εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες. Καμία από τις δύο πλευρές δεν δημοσιοποιεί αξιόπιστα στοιχεία, με το Κίεβο και τη Μόσχα να κατηγορούν η μία την άλλη για υπερβολές στις εκτιμήσεις.
Σύμφωνα με διαθέσιμες εκτιμήσεις, η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το 19,2% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της προσαρτημένης από το 2014 Κριμαίας, του συνόλου του Λουχάνσκ, της μεγάλης πλειονότητας του Ντονέτσκ και σημαντικών τμημάτων των περιφερειών Χερσώνας, Ζαπορίζια, Χαρκόβου, Σούμι, Μικολάιφ και Ντνιπροπετρόφσκ.
Το προσχέδιο των ειρηνευτικών προτάσεων
Πριν από έναν μήνα διέρρευσε αμερικανικό προσχέδιο 28 σημείων για πιθανή ειρηνευτική συμφωνία, το οποίο προκάλεσε ανησυχία σε Κίεβο και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Σύμφωνα με όσους το είδαν, το έγγραφο φερόταν να παραχωρεί σημαντικά περιθώρια στη Ρωσία ως προς το ΝΑΤΟ, τον έλεγχο ουκρανικών εδαφών και τον μελλοντικό ουκρανικό στρατό. Η Μόσχα πλέον αναφέρεται σε 27 σημεία, ενώ το ακριβές περιεχόμενο δεν έχει δημοσιοποιηθεί και παραμένει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
Στις αρχικές προτάσεις περιλαμβανόταν και η επανεκκίνηση του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια υπό την επίβλεψη του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να μοιράζεται ισόποσα μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Επαφές σε Ουάσιγκτον, Κίεβο και Μόσχα
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι είχε «ουσιαστική» τηλεφωνική επικοινωνία με τον νέο ειδικό απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και με τον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ και βασικό σύμβουλο στις διαπραγματεύσεις. Το Κρεμλίνο έχει δηλώσει ότι αναμένει από τον Κούσνερ να αναλάβει κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός τελικού πλαισίου συμφωνίας.
