Θα σώσει ή θα καταστρέψει τον πλανήτη η Κίνα;

Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η Κίνα έχει διοχετεύσει συνολικά στην ατμόσφαιρα περισσότερο CO2 από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Εκπέμπει σήμερα ετησίως περισσότερο από το ένα τέταρτο των παγκόσμιων αερίων του θερμοκηπίου.

Ογκος διπλάσιος από εκείνον των ΗΠΑ, που έρχονται δεύτερες – αν και στις κατ’ άτομο εκπομπές παραμένουν χειρότερες.

Το κατά πόσο, λοιπόν, ο κόσμος θα καταφέρει να συγκρατήσει την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2° C, όπως δεσμεύτηκαν να κάνουν οι κυβερνήσεις στην ετήσια σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα του 2015, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα.

Ο ειδικός απεσταλμένος της, Σιέ Ζενχουά, έφτασε την Πέμπτη στο Ντουμπάι για την COP28 κομίζοντας και καλά και κακά νέα.

Στη θετική πλευρά, οι εκπομπές της Κίνας θα πάψουν σύντομα να αυξάνονται. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν πως θα κορυφωθούν φέτος. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η κορύφωση θα έρθει πριν από το 2030 – ο στόχος που έχει θέσει το Πεκίνο.

Η χώρα κατασκευάζει σταθμούς πυρηνικής ενέργειας γρηγορότερα από οποιαδήποτε άλλη.

Εχει επίσης επενδύσει μαζικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με αποτέλεσμα να έχει σήμερα αιολική και ηλιακή παραγωγική ικανότητα περίπου 750 γιγαβάτ, το ένα τρίτο του συνόλου. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας στοχεύει να την αυξήσει σε 1.200 γιγαβάτ και, όπως σημειώνει το «Economist», πιθανόν να υπερβεί αυτόν τον στόχο.

Παράλληλα, εξαιτίας της οικονομικής επιβράδυνσης, η παραγωγή χάλυβα και τσιμέντου με μεγάλη ένταση άνθρακα έχει μειωθεί: με άλλα λόγια, το πιο «βρώμικο» στάδιο της ανάπτυξης της Κίνας μάλλον βρίσκεται πίσω της.

Πιο σημαντικό από την κορύφωση των εκπομπών, ωστόσο, είναι το τι έπεται.

Η Κίνα έχει δεσμευτεί για ουδετερότητα άνθρακα έως το 2060.

Ο άνθρακας, ωστόσο, εξακολουθεί να παρέχει το 55% της ενέργειάς της. Το 2011, βέβαια, το ποσοστό αυτό ήταν 70%, όμως η ποσότητα του άνθρακα που καίει η Κίνα εξακολουθεί να αυξάνεται, καθώς αυξάνεται η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια.

Η χώρα εξόρυξε πέρυσι 4,5 τόνους άνθρακα, ένα ρεκόρ, και ενέκρινε κατά μέσο όρο την κατασκευή περίπου δύο νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα την εβδομάδα.

Μέρος του προβλήματος είναι ότι η χώρα διαθέτει πολύ από αυτόν.

Με ελάχιστο πετρέλαιο ή φυσικό αέριο, ο άνθρακας εξασφαλίζει στην Κίνα μια ασφαλή πηγή ενέργειας.

Η κατασκευή ενός εργοστασίου άνθρακα, είτε χρειάζεται είτε όχι, είναι επίσης ένας συνήθης τρόπος να ενισχύσουν οι τοπικές κυβερνήσεις τη βραχυπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη.

Και οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν μεγάλο λόγο όσον αφορά τη λειτουργία του δικού τους τμήματος του ενεργειακού δικτύου.

Δεδομένου λοιπόν ότι το μεγαλύτερο τμήμα των ηλιακών και αιολικών πηγών εντοπίζεται στα δυτικά, ενώ η ενέργεια που παράγουν χρειάζεται πρωτίστως στα ανατολικά, όπου απαντούν οι μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, μια επαρχία μπορεί να επιλέξει το δικό της εργοστάσιο άνθρακα αντί για μια καθαρότερη πηγή ενέργειας που βρίσκεται αλλού.