Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση των ομήρων με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση παλαιστινίων κρατουμένων και το τέλος του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας άρχισαν χθες Δευτέρα στο Σαρμ ελ Σέιχ, λουτρόπολη της Αιγύπτου, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να διαβεβαιώνει πως το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα είναι διατεθειμένο να κάνει συμβιβασμούς.
Η πρώτη σειρά συνομιλιών ανάμεσα στη Χαμάς και τους μεσολαβητές – Αίγυπτος, Κατάρ, ΗΠΑ – ολοκληρώθηκε σε «θετική ατμόσφαιρα», μετέδωσε νωρίς σήμερα το Al Qahera News, τηλεοπτικό δίκτυο που θεωρείται προσκείμενο στην αιγυπτιακή υπηρεσία πληροφοριών, διευκρινίζοντας πως οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν σήμερα. Η ισραηλινή αντιπροσωπεία έφθασε εκεί χθες.
Οι αντιπρόσωποι της Αιγύπτου και του Κατάρ «συνεργάζονται με τα δυο μέρη για να δημιουργηθεί μηχανισμός» που θα επιτρέψει την απελευθέρωση των ομήρων με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση κρατουμένων, είχε αναφέρει το ίδιο μέσο νωρίτερα.
Οι συνομιλίες έχουν βάση σχέδιο 20 σημείων που πρότεινε ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ.
«Πιστεύω πως (η διαπραγμάτευση) πάει πολύ καλά και πιστεύω πως η Χαμάς δέχτηκε πολύ σημαντικά πράγματα», είπε χθες ο 79χρονος ρεπουμπλικάνος. «Θα εξασφαλίσουμε συμφωνία για τη Γάζα, είμαι αρκετά σίγουρος» γι’ αυτό, πρόσθεσε.
Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν την παραμονή της δεύτερης επετείου της εφόδου άνευ προηγουμένου που εξαπέλυσε ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, που αποτέλεσμα έναυσμα του πολέμου.
«Αναμένουμε δύσκολες και περίπλοκες διαπραγματεύσεις», με δεδομένο πως το Ισραήλ «συνεχίζει τον πόλεμο εξολόθρευσης», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο πηγή προσκείμενη στις συνομιλίες, εκτιμώντας πως θα διαρκέσουν «αρκετές ημέρες».
Ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος έδωσε εντολή να πάνε στην Αίγυπτο τον ειδικό απεσταλμένο του Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του Τζάρεντ Κούσνερ, απαιτεί πρόοδο «γρήγορα».
Σύμφωνα με πηγές του AFP ενήμερες για τις συνομιλίες, αναμένεται η ισραηλινή αντιπροσωπεία και αυτή της Χαμάς να συμμετάσχουν σε έμμεσες διαπραγματεύσεις στο ίδιο κτίριο, αλλά σε χωριστές αίθουσες, με τους μεσολαβητές να μεταφέρουν τα μηνύματα της μιας πλευράς στην άλλη.
Κι αυτό προτού κλείσει μήνας μετά την απόπειρα δολοφονίας των διαπραγματευτών της Χαμάς με άνευ προηγουμένου αεροπορικό βομβαρδισμό του Ισραήλ στην πρωτεύουσα του Κατάρ.
Επικεφαλής της ομάδας του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος που πήγε στην Αίγυπτο είναι ο Χαλίλ αλ Χάγια, που γλίτωσε από εκείνη την επίθεση – στην οποία, ωστόσο, σκοτώθηκε ο γιος του.
«Μηχανισμοί»
Σύμφωνα με ανώτερο στέλεχος του κινήματος, η αντιπροσωπεία της Χαμάς επρόκειτο να έχει συνομιλίες χθες το πρωί στο Κάιρο με αξιωματούχους της Αιγύπτου και του Κατάρ, πριν από την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων στο Σαρμ ελ Σέιχ.
Επρόκειτο να είναι επικεντρωμένες στους «μηχανισμούς κατάπαυσης του πυρός, αποχώρησης των δυνάμεων κατοχής και ανταλλαγής αιχμαλώτων», εξήγησε.
Προχθές Κυριακή, η Χαμάς εξέφρασε τη βούλησή της να «αρχίσει αμέσως τη διαδικασία ανταλλαγής αιχμαλώτων».
Το κίνημα απαιτεί «το Ισραήλ να τερματίσει όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο σύνολο της Λωρίδας της Γάζας» και λέει πως παράλληλα «οι παρατάξεις της αντίστασης θα βάλουν τέλος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις τους».
Το σχέδιο του αμερικανού προέδρου, που ανακοινώθηκε την 29η Σεπτεμβρίου, προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση εντός 72 ωρών των ομήρων, την απόσυρση κατά στάδια του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας και τον αφοπλισμό του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος.
Στην απάντησή της στο σχέδιο Τραμπ, η Χαμάς ανέφερε την Παρασκευή πως είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους ομήρους για να εξασφαλιστεί «το τέλος του πολέμου» και η «πλήρης ισραηλινή απόσυρση» από τον μικρό παραθαλάσσιο θύλακο.
Όμως δεν έκανε καμιά αναφορά στον αφοπλισμό της, στοιχείο κλειδί της πρότασης, τονίζοντας εξάλλου ότι εννοεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον της Γάζας, κάτι που δεν προβλέπει το αμερικανικό σχέδιο.
Μέγας σύμμαχος του αμερικανού προέδρου, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου διαβεβαιώνει πως υποστηρίζει το σχέδιο Τραμπ, όμως ταυτόχρονα διαμηνύει πως ο στρατός του θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Λωρίδας της Γάζας, που κατά ισραηλινές πηγές ελέγχει σήμερα κατά περίπου το 75%. Επιμένει ακόμη πως θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση τον αφοπλισμό της Χαμάς.
Βομβαρδισμοί
Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων «θα ξαναρχίσουμε τη μάχη», απείλησε προχθές ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου του Ισραήλ, ο Εγιάλ Ζαμίρ.
Οι προσπάθειες των μεσολαβητών έχουν ως τώρα αποτύχει να εξασφαλίσουν κατάπαυση του πυρός με διάρκεια. Οι δυο προηγούμενες συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός, τον Νοέμβριο του 2023 και στις αρχές του 2025, επέτρεψαν να επιστρέψουν ισραηλινοί όμηροι και σοροί με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές.
Στη Λωρίδα της Γάζας, η πολιτική προστασία έκανε λόγο για νέους βομβαρδισμούς του Ισραήλ ιδίως στην πόλη της Γάζας (βόρεια) και στη Χαν Γιούνις (νότια), όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον δυο Παλαιστίνιοι.
Εκδηλώσεις
Στο Ισραήλ οργανώνονται σήμερα εκδηλώσεις για την επέτειο της πιο πολύνεκρης επίθεσης που υπέστη η χώρα στην ιστορία της. Το πρωί, προβλέπεται συγκέντρωση κοντά στο κιμπούτς Μπεερί, στον χώρο όπου έγινε το φεστιβάλ μουσικής Νόβα, που μετατράπηκε σε «τόπο σφαγής» 370 ανθρώπων το πρωί εκείνου του Σαββάτου.
Άλλη σημαντική στιγμή της ημέρας αναμένεται να καταγραφτεί όταν νυχτώσει στο Τελ Αβίβ, όπου οργανώνεται εκδήλωση με πρωτοβουλία των οικογενειών των θυμάτων της επίθεσης στην «πλατεία των ομήρων». Πάντως, οι επίσημες τελευτές δεν προβλέπεται να γίνουν παρά τη 16η Οκτωβρίου, αφού ολοκληρωθούν οι εορτές Σουκότ. Κατά σύμπτωση του εβραϊκού εορτολογίου, σήμερα είναι η πρώτη ημέρα αυτών των εορτών.
Η έφοδος της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, απομένουν 47 που κρατούνται ακόμη όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, από τους οποίους όμως οι 25 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.
Στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 67.160 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, που θεωρεί αξιόπιστους ο ΟΗΕ.
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε τομείς της Λωρίδας της Γάζας και ανεξάρτητοι ερευνητές του λένε πως το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στον μικρό παλαιστινιακό θύλακο. Η κυβέρνηση του Ισραήλ απορρίπτει και τις δυο κατηγορίες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ