Γιατί το αβοκάντο αποτελεί απειλή για τον πλανήτη;

Γιατί ο τριπλασιασμός της παγκόσμιας παραγωγής του έχει σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον;

Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι μέσα σε μόλις 20 χρόνια, η ραγδαία αύξηση της ζήτησης για αβοκάντο στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, έχει οδηγήσει σε τριπλασιασμό της παγκόσμιας παραγωγής. Την ίδια στιγμή όμως, αυτό το δημοφιλές φρούτο γίνεται όλο και πιο “αμφιλεγόμενο” λόγω των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της καλλιέργειας και της διανομής του σε όλο τον κόσμο.

Για αυτά τα προβλήματα δεν φταίει αυτοματώς η ίδια η φύση των αβοκάντο, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελούν ένα ακόμη κομμάτι μιας υγιεινής διατροφής αλλά μάλλον αντικατοπτρίζουν ορισμένα από τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα που σχετίζονται με την παραγωγή τους.

Τα αβοκάντο κατάγονται από την Κεντρική και τη Νότια Αμερική, όπου το θερμό, εύκρατο κλίμα παρέχει ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας. Υπάρχουν εκατοντάδες ποικιλίες, ωστόσο αυτή με την οποία οι περισσότεροι από εμάς είμαστε εξοικειωμένοι σήμερα είναι η ποικιλία Hass (Χας), η οποία προέρχεται από ένα μόνο δέντρο που φυτεύτηκε πριν από σχεδόν 100 χρόνια.

Μέρος της αύξησης της δημοτικότητας του αβοκάντο τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται στην προώθησή του ως “superfood”. Αν και ορισμένοι ισχυρισμοί για το πόσο καλό κάνεις στην υγεία μας μπορεί να είναι υπερβολικοί, είναι όμως όντως μια καλή πηγή βιταμινών, μετάλλων και ακόρεστων λιπαρών, συστατικά τα οποία δίνουν στα αβοκάντο την νόστιμη και κρεμώδη υφή τους.

Γιατί λοιπόν τα αβοκάντο έχουν γίνει τόσο αμφιλεγόμενα; Όπως πολλές σύγχρονες καλλιέργειες, οι περισσότερες φυτείες αβοκάντο βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε λιπάσματα και ορυκτά καύσιμα, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Έχουν μικρότερες αποδόσεις από πολλές άλλες καλλιέργειες και έτσι έχουν υψηλότερο αποτύπωμα άνθρακα ανά κιλό.

Κατά μέσο όρο, το αποτύπωμα άνθρακα των αβοκάντο είναι περίπου 2,5 κιλά ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα ανά κιλό -δηλαδή όλα τα αέρια του θερμοκηπίου που προκύπτουν από την παραγωγή και τη μεταφορά των αβοκάντο, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και το οξείδιο του αζώτου.

Για να καταλάβουμε για τι μεγέθη μιλάμε, ας σκεφτούμε ότι το αποτύπωμα άνθρακα του αβοκάντο είναι υπερδιπλάσιο από αυτό της μπανάνας και πάνω από πέντε φορές υψηλότερο από αυτό του μήλου -αν και είναι ελάχιστα χειρότερο από αυτό της ντομάτας.

Ωστόσο, αυτά τα στοιχεία είναι μικρά σε σύγκριση με το παγκόσμιο μέσο αποτύπωμα άνθρακα των περισσότερων προϊόντων ζωικής προέλευσης. Για παράδειγμα, ένα κιλό αυγά έχει αποτύπωμα άνθρακα 4,6 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, ένα κιλό κοτόπουλο έχει αποτύπωμα άνθρακα 9,8 κιλά και ένα κιλό μοσχαρίσιο κρέας έχει κατά μέσο όρο το -τρομακτικό- αποτύπωμα 85 κιλά.

“Για όσους ζουν εκτός Αμερικής, οι μεγάλες αποστάσεις που συχνά διανύουν τα αβοκάντο μπορεί να μη δημιουργούν και τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο πιστεύουν κάποιοι, τουλάχιστον όσον αφορά το αποτύπωμα του άνθρακα”, γράφει το Conversation. “Η συντριπτική πλειονότητα των αβοκάντο μεταφέρεται με πλοία, τα οποία δεν προκαλούν τόσο μεγάλο οικολογικό πρόβλημα λόγω των τεράστιων ποσοτήτων που μπορούν να μεταφερθούν σε ένα μόνο ταξίδι. Ακόμη και όταν μεταφέρονται χιλιάδες ναυτικά μίλια μακριά, η μεταφορά έχει ως αποτέλεσμα μόλις 200 γραμμάρια CO₂e ανά κιλό αβοκάντο, το οποίο είναι συχνά πολύ μικρότερο από το αποτύπωμα από την καλλιέργειά τους”.