Ήταν το 2010 όταν για πρώτη φορά η Κρήτη είχε έρθει αντιμέτωπη με μια «ορατή απειλή» όταν ήταν αυτή που αφορούσε στο κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα, το οποίο μας είχε έρθει σαν δάνειο μαζί με τους φοίνικες της Αφρικής.
Στα δημοσιεύματα εκείνης της περιόδου, ακόμα και σε κεντρικά μέσα ενημέρωσης, πολλοί ήταν εκείνοι που είχαν μιλήσει για μια καταστροφή οφειλόμενη σε συμφέροντα, ωστόσο ελάχιστοι έως κανείς, δεν είχε το σθένος να κατονομάσει υπεύθυνους με ονοματεπώνυμα.
Αυτό που ενδιέφερε στο προ 15ετιας σχεδόν παρελθόν ήταν να … σωθεί το φοινικόδασος του Βάι, διότι αυτό αποτελούσε μια ασύμμετρη για τα δεδομένα απειλή λόγω της περιβαλλοντικής σπουδαιότητας της περιοχής. Οι ειδικοί Γεωπόνοι ωστόσο εκείνης της περιόδου ήταν καθησυχαστικοί κατ’ αρχάς, επειδή το είδος των φοινίκων στο Βάι δεν ήταν τόσο της … αρεσκείας του σκαθαριού.
«Οι φοίνικες του Ηρακλείου είναι σαν φιλέ μινιόν, ενώ οι φοίνικες στο Βάι είναι σαν φασολάδα» έλεγαν χαρακτηριστικά στα Μέσα τότε οι Γεωπόνοι, προσθέτοντας ωστόσο χιουμοριστικά:
«Βέβαια αμά δεν έχει φιλέ μινιόν, μια χαρά θα τη φάει και τη φασολάδα, αλλά αργότερα».
Φαίνεται πως το «αργότερα» λόγω κλιματικής κρίσης έχει ήδη έρθει, παράλληλα ευτυχώς με την ανεπτυγμένη επιστημοσύνη και την αυξημένη τεχνογνωσία σε σχέση με την χρήση εγκεκριμένων σκευασμάτων καταπολέμησης.
Το πρώτο κρούσμα
Το σκαθάρι είχε εντοπιστεί στο φοινικόδασος από το 2010 όταν είχαν γίνει και οι πρώτες προσβολές στο Ηράκλειο. Το πρόβλημα ωστόσο δεν ήταν τόσο έντονο και δεν απασχόλησε ιδιαίτερα, επειδή ακριβώς εκείνη την περίοδο, οι φοίνικες του φοινικοδάσους δεν εντάσσονταν στο … διαιτολόγιο του σκαθαριού.
Με δεδομένη ωστόσο την κλιματική κρίση, σχεδόν 15 χρόνια μετά το σκαθάρι επανέρχεται και πλέον είναι … πεινασμένο.
Το πρώτο κρούσμα μάλιστα εντοπίστηκε φέτος το καλοκαίρι κοντά στον πυρήνα του δάσους. Το δέντρο δεν κατάφερε να σωθεί ενώ μετά από έλεγχο διαπιστώθηκε πως υπήρχαν ακόμα 7 – 8 ξερά δέντρα στο τμήμα που βρίσκεται κοντά στην παραλία. Το ευτυχές γεγονός της αυτοψίας σχετίζεται με το ότι τα σκαθάρια δεν είχαν πετάξει προς άλλα δέντρα, αφού για να συμβεί αυτό απαιτούνται θερμοκρασίες άνω των 25 βαθμών κελσίου.
Η Δασική Υπηρεσία στο Λασίθι ανέλαβε την κοπή και το κάψιμο των δέντρων, ενώ φρόντισε να παρέμβει και σε όσα ακόμα δέντρα είχαν προσβληθεί, αλλά με αναστρέψιμη προσβολή. Σε αυτά εγχύθηκε εντομοκτόνο από την καρδιά του φοίνικα, προκειμένου να σκοτωθούν όλα τα έντομα μέσα στον κορμό.
Με βάση τις αυτοψίες υπολογίστηκε ότι λίγο πάνω από 20 δέντρα έχουν προσβληθεί ένω πρέπει να προχωρήσουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να εξαλειφθεί εντελώς το έντομο για να μην υπάρχουν κίνδυνοι. Κάτι τέτοιο βέβαια φαίνεται πολύ δύσκολο να συμβεί, ωστόσο υπάρχει η αισιοδοξία πως το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί.