Την ύφεση των καιρικών φαινομένων αναμένουν στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ώστε να γίνει η καταγραφή των ζημιών από τις πυρκαγιές και τις πιο πρόσφατες πλημμύρες που έπληξαν Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα και Σποράδες, ώστε να κάνουν και τους δικούς τους λογαριασμούς.
Ο προϋπολογισμός, έχει εγγεγραμμένο κονδύλι για την κάλυψη των ζημιών από φυσικές καταστροφές ύψους 1 δισ. ευρώ. Με δεδομένο ότι το φαινόμενο των πλημμυρών βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη κανείς δεν μπορεί ακόμη να μιλήσει για κόστος αποκατάστασης. Μια πολύ χονδρική εκτίμηση θέλει το κόστος για την αποκατάσταση των δασών που κάηκαν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο κοντά στο 1,2 δισ. ευρώ. Τούτο αν κάποιος δεχθεί ότι το κόστος αποκατάστασης για ένα στρέμμα δάσους έχει κόστος περίπου 800 ευρώ σε τρέχουσες τιμές και ότι καήκαν περίπου 150.000 στρέμματα δασών σε όλη τη χώρα. Όμως, αυτού του είδους η αποκατάσταση παίρνει χρόνια. Άρα, μόνο ένα μικρό μέρος από το κόστος της αναδάσωσης θα επιβαρύνει το 2023.
Ωστόσο, οι πυρκαγιές, και πολύ περισσότερο οι πλημμύρες, λόγω της σφοδρότητας και των δύο φαινομένων, έχουν σίγουρα προκαλέσει μεγάλες καταστροφές σε σπίτια, φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, επιχειρήσεις και -ίσως το πιο βασικό- σε υποδομές. Η καταστροφή δρόμων, γεφυρών, δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, αλλά και αντιπλημμυρικών έργων που δεν άντεξαν την καταιγίδα “Daniel” είναι ζημιές οι οποίες πρέπει να αποκατασταθούν άμεσα και κατά τεκμήριο έχουν μεγάλο κόστος.
Υπενθυμίζεται ότι για την αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσαν πυρκαγιές και πλημμύρες από το 2020 μέχρι και το 2022 το Δημόσιο κατέβαλε συνολικά 2,3 δισ. ευρώ, με ένα πολύ μεγάλο μέρος να καλύπτει την αποκατάσταση υποδομών.
Οι πιθανότητες
Το ενδεχόμενο το κόστος για τις πρόσφατες ζημιές να προσεγγίσει το 1 δισ. ευρώ δεν μπορεί να αποκλειστεί εκ των προτέρων. Ωστόσο, όπως και σε προηγούμενες αντίστοιχες καταστάσεις, μέρος του κόστους καλύφθηκε από κοινοτικά κονδύλια (ειδικότερα το ΕΣΠΑ) σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση υποδομών και ένα μέρος της οικιστικής αποκατάστασης των πληγέντων.
Επίσης, η Ελλάδα έχει το δικαίωμα να προσφύγει και στο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ, διεκδικώντας μέρος των αποζημιώσεων. Συνεπώς, το κόστος των αποζημιώσεων θα πρέπει σε πραγματικούς όρους να ξεπεράσει κατά πολύ το 1 δισ. ευρώ για να χρειαστεί ανακατανομή πόρων ή πρόσθετες δαπάνες, με τη μορφή συμπληρωματικού προϋπολογισμού.
Διασφαλισμένοι οι δημοσιονομικοί στόχοι
Η δε επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, και ειδικότερα πρωτογενούς πλεονάσματα ύψους 1,1 % του ΑΕΠ, είναι επίσης διασφαλισμένη. Τούτο με δεδομένο ότι η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού είναι ικανοποιητική, με τα φορολογικά έσοδα να υπερβαίνουν τους στόχους κατά 870 εκατ. ευρώ.
Η μόνη πραγματική ανησυχία του οικονομικού επιτελείου είναι αν τα όλο και πιο σφοδρά χτυπήματα της κλιματικής κρίσης θα συνεχίσουν να προκαλούν κάθε φορά όλο και μεγαλύτερες καταστροφές.
Με άλλα λόγια, ανησυχούν για το ενδεχόμενο, αν τελικά το κόστος των ζημιών αγγίξει τελικά το 1 δισ. ευρώ του αποθεματικού, θα πρέπει στον προϋπολογισμό του 2024 το αποθεματικό για φυσικές καταστροφές να είναι υψηλότερο.
Πηγή: capital.gr