Οι δεύτεροι “φτωχότεροι” καταναλωτές της Ευρώπης, μετά τους Βούλγαρους, ήταν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2023 οι Έλληνες, αφού οι αυξήσεις σε μέσο και κατώτερο μισθό “εξαφανίζονται” από τις συνεχείς ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών, οι οποίες είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης (Purchasing Power Parity) στη χώρα μας, διαμορφώθηκε πέρυσι στις 67 μονάδες, δηλαδή 33% χαμηλότερα από το μέσο επίπεδο της ΕΕ – όσο ακριβώς ήταν και το 2022. Η επίδραση του πληθωρισμού φαίνεται από το γεγονός ότι η καθαρή αγοραστική δύναμη είχε βελτιωθεί το 2022, φτάνοντας στο 67% από 63% που ήταν το 2021, με τη βοήθεια των έκτακτων και μόνιμων μέτρων στήριξης των εισοδημάτων που υλοποιήθηκαν από χρόνο σε χρόνο.
Ωστόσο, για το 2022 και το 2023 – δύο χρονιές υψηλού πληθωρισμού -, παρά το ότι υιοθετήθηκαν πρόσθετα μέτρα αύξησης των εισοδημάτων, η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών παρέμεινε παγωμένη στο 67%. Μια εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι, σε όρους εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή, η Ελλάδα κατέγραψε για το 2022 μέση ετήσια αύξηση του πληθωρισμού κατά 9,7%, ενώ η ΕΕ είχε αύξηση 7,6%. Το 2023 η Ελλάδα είχε ετήσιο πληθωρισμό 4,2%, ενώ η ΕΕ 3,7%. Πέρα όμως από την γενικότερη εικόνα, από τα μέσα περίπου του 2023 ο πληθωρισμός απέκτησε “εθνικά” χαρακτηριστικά, ειδικά στα τρόφιμα που “καίει” περισσότερο τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, με τις ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής να είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Υψηλότερος και ο πληθωρισμός της απληστίας
Εκτός όμως από τον υψηλότερο μέσο πληθωρισμό, πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποδεικνύει ότι η Ελλάδα πληρώνει ακριβότερα και τον πληθωρισμό της απληστίας, σε σύγκριση με την υπόλοιπη ΕΕ.
Στις μετρήσεις της, η Επιτροπή εισάγει το όρο του “εγχώριου μοναδιαίου κέρδους”, δηλαδή του κέρδους που έχει η κατασκευάστρια εταιρία για ένα προϊόν σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ.
Με βάση αυτήν τη μέτρηση, η επιλογή των υπερκερδών για κάποιες επιχειρήσεις πλήττει περισσότερο την Ελλάδα, την Ρουμανία και την Ουγγαρία για την τετραετία 2022 – 2025.
Ειδικά για την Ελλάδα, το υψηλό “εγχώριο μοναδιαίο κέρδος” θα φορτώνει τον πληθωρισμό από το 2022 έως και το 2025 με περίπου 1%, ενώ για την Ουγγαρία και την Ρουμανία το ποσοστό θα είναι λίγο μεγαλύτερο.
Με αυτό τον τρόπο, η Επιτροπή εξηγεί την εξόρμηση ελέγχων που κάνει εδώ και καιρό το Υπουργείο Ανάπτυξης, το οποίο, συγκρίνοντας τιμές προϊόντων που κυκλοφορούν σε πολλές χώρες εντός και εκτός ΕΕ, διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα πωλούνται σε πολύ υψηλότερη τιμή. Με βάση άλλωστε τέτοιες πρακτικές, το ΥΠΑΝ επέβαλε χθες νέα πρόστιμα ύψους 1,67 εκατ. ευρώ σε δύο πολυεθνικές για υπερβολικό κέρδος.
Οι πλούσιοι Ευρωπαίοι καταναλωτές
Από τα στοιχεία της Eurostat φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη ψαλίδα σε ό,τι αφορά στην πραγματική αγοραστική δύναμη ανάμεσα στα 27 κράτη μέλη της Ένωσης. Ειδικότερα, τα υψηλότερα κατά κεφαλή εισοδήματα σε μονάδες αγοραστικής δύναμης καταγράφηκαν σε Λουξεμβούργο και Ιρλανδία, με 140% και 112% αντίστοιχα. Με μεγάλη διαφορά ακολουθεί η Ολλανδία, με μέση αγοραστική δύναμη 30% πάνω από το επίπεδο της ΕΕ, ενώ έπονται η Δανία με 28% και η Αυστρία με 23%.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ