Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Ενας αγώνας δρόμου πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι προκειμένου τα νησιά, ειδικά τα απομακρυσμένα, να είναι καλυμμένα υγειονομικά για να δεχθούν Ελληνες επισκέπτες και τουρίστες. Με τις εντατικές προσπάθειες που πραγματοποιούνται από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας μέσω κινήτρων για να προσελκύσουν γιατρούς, αλλά και στο επίπεδο της προνοσοκομειακής περίθαλψης, με την ενίσχυση του στόλου των ασθενοφόρων και των διασωστών, εφέτος η νησιωτική χώρα είναι περισσότερο προετοιμασμένη σε σχέση με άλλες χρονιές.
Ελλείψεις, βέβαια, καταγράφονται σε πολλά νησιά, γιατροί εξακολουθούν να μην ενδιαφέρονται να δουλέψουν σε Κέντρα Υγείας παρά τις συνεχόμενες προκηρύξεις, οι αεροδιακομιδές συνεπεία των ελλείψεων σε ειδικότητες ή εξοπλισμό συνεχίζουν να αποτελούν συνηθισμένη πρακτική. Επομένως, το ερώτημα «θα βρω γιατρό στις διακοπές μου εάν χρειαστώ;» τριγυρίζει το μυαλό των περισσότερων ταξιδιωτών.
Οπως προκύπτει από στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το «protothema.gr», από το 2019 έως σήμερα καταγράφεται αύξηση κατά 31,10% στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό σε νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας των νησιών (3.200 άτομα περισσότερα). Πιο αναλυτικά, από το 2019 έως σήμερα τα νησιά έχουν επιπλέον 402 γιατρούς (αύξηση κατά 14,10%) και 1.491 περισσότερους νοσηλευτές (αύξηση κατά 36,55%). Από πέρυσι έως εφέτος έχουν προστεθεί σε νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας της νησιωτικής χώρας 195 περισσότερα άτομα ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό.
Σημαντικό ρόλο στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των γιατρών να δουλέψουν σε ένα νησί έχουν τα κίνητρα που θεσμοθέτησε και εφαρμόζει το υπουργείο Υγείας. Τα νέα οικονομικά κίνητρα ξεκινούν από 200 ευρώ τον μήνα και φτάνουν έως και τα 600 ευρώ (επιπλέον των μηνιαίων αποδοχών), αναλόγως την ειδικότητα και την περιοχή. Το μεγαλύτερο ποσό που μπορεί να λάβει ένας γιατρός είναι 7.200 ευρώ τον χρόνο. Ετσι, από τις 300 θέσεις που προέκυπταν άγονες τα τελευταία 15 χρόνια σε απομακρυσμένες περιοχές και νησιά, το υπουργείο Υγείας κατάφερε να καλύψει τις 200 εξ αυτών, με τα οικονομικά κίνητρα που δόθηκαν. Παράλληλα, εφαρμόζονται και θεσμικά κίνητρα που αφορούν σε πιο εύκολη κινητικότητα, βαθμολογική εξέλιξη, εκπαίδευση των γιατρών. Κομβική ρύθμιση για την υγειονομική θωράκιση των νησιών εν μέσω θέρους είναι και το «μπόνους» για μετακινήσεις από την ηπειρωτική χώρα προς τα νησιά που ανέρχεται σε 2.100 ευρώ πλέον του μισθού των γιατρών.
Παρά τις προσπάθειες που γίνονται, παρατηρούνται ελλείψεις. Η «ακτινογραφία» των νησιών δείχνει ότι εάν κάποιος χρειαστεί ειδικό γιατρό του Δημοσίου στις διακοπές του για ένα συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα τον βρει. Στη Σύρο, που διαθέτει νοσοκομείο αναφοράς για τις Κυκλάδες, υπηρετεί ένας χειρουργός και για διάστημα ενός μήνα μετακινήθηκε ακόμη ένας από το Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας. Στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, σε τέσσερις οργανικές θέσεις γιατρών επειγόντων δεν υπηρετεί κανείς. Επίσης, παθολόγους έχει τρεις για έξι οργανικές θέσεις. Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει αιματολόγος, όπως επίσης ψυχίατρος ενηλίκων και στο πλήρως ανεπτυγμένο ακτινολογικό καταγράφεται μεγάλη έλλειψη τεχνολόγων.
Η Κεφαλονιά διαθέτει νοσοκομείο στο Αργοστόλι και Κέντρο Υγείας στο Ληξούρι. Στο νοσοκομείο, όπως προκύπτει από πληροφορίες από το Σωματείο Εργαζομένων, το 50% των οργανικών θέσεων ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού είναι άδειο. Πρόβλημα αντιμετωπίζει η Παθολογική Κλινική όπου, αντί για τέσσερις, έχει μόνο έναν γιατρό, με αποτέλεσμα να γίνονται συνεχόμενες μετακινήσεις γιατρών από την Πάτρα για μικρά χρονικά διαστήματα με σκοπό την κάλυψη των εφημεριών. Επίσης, δεν λειτουργεί η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), με αποτέλεσμα να γίνονται συχνά αεροδιακομιδές, ενώ το νησί δεν έχει στο δημόσιο σύστημα ωτορινολαρυγγολόγο, δερματολόγο και οδοντίατρο.
Η κάλυψη της Αίγινας με υγειονομικό προσωπικό βρέθηκε την εβδομάδα που πέρασε στο επίκεντρο των τοπικών μέσων ενημέρωσης, μετά τη δημόσια επιστολή της παιδιάτρου. Η ίδια περιέγραφε μία 24ωρη εφημερία με την ίδια, μία νοσηλεύτρια, έναν γενικό γιατρό και κανέναν οδηγό ασθενοφόρου. Οπως κατήγγειλε, το Κέντρο Υγείας δεν καλύπτεται όλο το 24ωρο με ασθενοφόρο, ενώ τα τηλέφωνα από επείγοντα περιστατικά είναι συνεχόμενα.
Το μεγάλο πρόβλημα των παθολόγων στην Κω, καθώς το νοσοκομείο ενός μεγάλου νησιού με μεγάλη τουριστική κίνηση ήταν εδώ και χρόνια ακάλυπτο από την πλέον περιζήτητη ειδικότητα, εφέτος έχει λυθεί σε ένα βαθμό. Μετά τη μεγάλη κινητοποίηση από την πλευρά του υπουργείου Υγείας, εφέτος η Κως διαθέτει έναν μόνιμο παθολόγο καθώς και ακόμη έναν, ιδιώτη, που είναι στο νοσοκομείο με σύμβαση έργου («μπλοκάκι»).
Η Ρόδος έχει πέσει θύμα των προβλημάτων στελέχωσης των νησιών, αλλά από την αντίθετη… πλευρά. Οι γιατροί του νοσοκομείου μετακινούνται συνέχεια προς μικρότερα γειτονικά νησιά, με αποτέλεσμα το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) του Νοσοκομείου Ρόδου να έχει μείνει χωρίς ειδικευμένους γιατρούς και το βάρος να πέφτει στους ειδικευόμενους. Οι τελευταίοι εφημερεύουν χωρίς επίβλεψη ειδικού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ιατρική πρακτική, αλλά και την ασφάλεια των ασθενών.
Ανεπαρκή υγειονομική κάλυψη έχει η Σάμος, κυρίως λόγω της έλλειψης παθολόγων. Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ), στον παθολογικό τομέα του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ), εφημερεύει ο… ιατροδικαστής και ο μικροβιολόγος! Στο νοσοκομείο υπηρετούν μόλις δύο ειδικευμένοι παθολόγοι που έχουν φτάσει στο όριό τους, αδυνατώντας να εφημερεύουν μέρα παρά μέρα. Επιπλέον, στο Βόρειο Αιγαίο, ενώ η προκήρυξη για αγροτικούς γιατρούς προβλέπει τη χορήγηση επιδόματος στέγασης από την Περιφέρεια, τα χρήματα αυτά δεν δίνονται, με την αιτιολογία ότι δεν υπάρχουν οι πόροι. Το πρόβλημα αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό στη Λήμνο, όπου στο νοσοκομείο υπάρχει δυσκολία κάλυψης με αγροτικούς γιατρούς.
Καλυμμένα από τις βασικές ιατρικές ειδικότητες είναι τα Κύθηρα, καθώς το Κέντρο Υγείας – Νοσοκομείο διαθέτει και γενικό γιατρό και χειρουργό και καρδιολόγο και παιδίατρο. Επίσης, στη Σαντορίνη υπάρχει επάρκεια γιατρών στο σχετικά νέο Γενικό Νοσοκομείο που εξυπηρετεί τόσο τους κατοίκους όσο και τους αναρίθμητους επισκέπτες των καλοκαιρινών μηνών.
Τι γίνεται, όμως, με ακριτικά νησιά, όπως είναι το Αγαθονήσι; Στο Περιφερειακό Ιατρείο του μικρού αυτού νησιού υπηρετεί μόνο ένας γιατρός και αυτός είναι οπλίτης. Πρόκειται, δηλαδή, για πτυχιούχο Ιατρικής που έχει τοποθετηθεί στη θέση αυτή για να εκπληρώσει τη στρατιωτική του θητεία και να βοηθήσει κατοίκους και επισκέπτες στα ιατρικά τους ζητήματα. Οπως είναι ευνόητο, σοβαρά περιστατικά ή όσα απαιτούν ειδικευμένους γιατρούς πρέπει να ταξιδέψουν σε κοντινά νησιά (Πάτμος, Σάμος) ή στην ηπειρωτική χώρα.
Στη Σκόπελο που μέχρι πρότινος το Κέντρο Υγείας καλυπτόταν με έναν γενικό γιατρό, έναν καρδιολόγο και έναν παιδίατρο, έμειναν μόνο οι δύο τελευταίοι καθώς ο γενικός έχει δηλώσει την πρόθεσή του να αποχωρήσει, δημιουργώντας αναταραχή σε σχέση με την επόμενη μέρα σε ό,τι αφορά την υγειονομική κάλυψη του νησιού. Ταυτόχρονα, υπολειτουργούν τα εργαστήρια, ενώ συνολικά και στα άλλα νησιά των Σποράδων μετακινούνται αγροτικοί γιατροί από τη Θεσσαλία.
Από τον περασμένο Ιανουάριο πασχίζουν η ηγεσία του υπουργείου Υγείας και η δημοτική αρχή να βρεθεί μόνιμος παιδίατρος για την Ιθάκη. Ο δήμος είναι σε μια συνεχόμενη κινητοποίηση να μη μείνουν ακάλυπτα τα περίπου 300 παιδιά που μένουν μόνιμα στο νησί, αλλά και όσα το επισκέπτονται αυτή την περίοδο. Η λύση αυτή τη στιγμή είναι η μετακίνηση παιδιάτρου από την Κεφαλονιά για 3-4 εφημερίες τον μήνα, καθώς και η ανά τακτά διαστήματα μετακίνηση στο νησί ιδιωτών παιδιάτρων που προβαίνουν στις απαραίτητες εξετάσεις. Κατά τ’ άλλα, το Κέντρο Υγείας διαθέτει παθολόγο, γενικό γιατρό, καρδιολόγο.
Το ΕΚΑΒ
Από το 2024 εφαρμόζεται σχέδιο κάλυψης των αυξημένων αναγκών σε ασθενοφόρα και διασώστες για επείγοντα περιστατικά στις τουριστικές περιοχές, το οποίο έχει ήδη φέρει σημαντικά αποτελέσματα. Ενδεικτικά, στη Χαλκιδική, περιοχή με σοβαρά προβλήματα τα προηγούμενα χρόνια λόγω ανεπάρκειας ασθενοφόρων, από τις τρεις βάσεις ΕΚΑΒ πλέον υπάρχουν επτά για να καλύπτονται επιχειρησιακά με ασθενοφόρα και τα «τρία πόδια». Για πρώτη φορά πέρυσι επιχειρούσαν κατά μέσο όρο 13-14 ασθενοφόρα ανά βάρδια, 3-4 μηχανές ταχείας επέμβασης και ένα όχημα. Για όσους διασώστες μετακινήθηκαν, διασφαλίστηκε στέγη και σίτιση, κάνοντας ευκολότερη την απόφασή τους.
Την ίδια στιγμή, στις νησιωτικές περιοχές του Αιγαίου και του Ιονίου, τα προηγούμενα χρόνια επιχειρούσε μόνο ένα ασθενοφόρο ανά βάρδια την καλοκαιρινή περίοδο, ενώ τώρα επιχειρούν δύο, μαζί με μηχανές ταχείας επέμβασης (Κως, Ρόδος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη, Μύκονος, Σύρος κ.α.). Και σε αυτά τα νησιά έχει διασφαλιστεί στέγη για τους διασώστες που μετακινήθηκαν.
Για τους καλοκαιρινούς μήνες του 2025, το ΕΚΑΒ έχει ενισχυθεί με επιπλέον 289 επικουρικούς διασώστες /πληρώματα ασθενοφόρων. Πανελλαδικά οι νέες αυτές προσλήψεις προσέθεσαν σε καθημερινή βάση 37 ασθενοφόρα ΕΚΑΒ το πρωί, 19 ασθενοφόρα ΕΚΑΒ το απόγευμα και 11 ασθενοφόρα ΕΚΑΒ το βράδυ.
Σήμερα επιχειρούν συνολικά στην επικράτεια 503 ασθενοφόρα ΕΚΑΒ και κέντρων υγείας το πρωί, 496 ασθενοφόρα το απόγευμα και 369 ασθενοφόρα το βράδυ και συνολικά 80 μηχανές ταχείας ανταπόκρισης. Για την κάλυψη βαρδιών σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές έχουν ήδη ενταχθεί 142 στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων στην επιχειρησιακή δύναμη του ΕΚΑΒ (ως οδηγοί ασθενοφόρων).
Ειδικά για τα νησιά, στην Κέρκυρα προσελήφθησαν δέκα διασώστες ΕΚΑΒ και ενισχύθηκαν οι βάρδιες των ασθενοφόρων με μια πρωινή και μία απογευματινή. Στη Λευκάδα, προστέθηκαν επιπλέον οκτώ διασώστες ΕΚΑΒ και προστέθηκε μία πρωινή βάρδια, σε Λέσβο και Ρόδο το ΕΚΑΒ ενισχύθηκε με τέσσερις διασώστες και προστέθηκε μία πρωινή βάρδια και στη Χίο προσελήφθησαν δύο διασώστες ΕΚΑΒ που οδήγησαν στην προσθήκη μιας πρωινής βάρδιας.
«Το φετινό καλοκαίρι βρίσκει το Εθνικό Σύστημα Υγείας έτοιμο. Επανδρώνοντας τις υπηρεσίες των νησιών μας με την πιο έντονη και ενισχυμένη παρουσία που είχε ποτέ. Υλοποιώντας ένα στοχευμένο σχέδιο κάλυψης των αυξημένων αναγκών στις τουριστικές περιοχές. Και επιτυγχάνοντας, με τον τρόπο αυτό, να έχουμε σήμερα περισσότερο προσωπικό, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, περισσότερες βάρδιες του ΕΚΑΒ, περισσότερα πτητικά μέσα για αεροδιακομιδές», δηλώνει στο «protothema.gr» ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους.
Επιχείρηση Αεροδιακομιδές
Οι αεροδιακομιδές είναι πολύ συνηθισμένες τους καλοκαιρινούς μήνες, τόσο λόγω των ελλείψεων, σε κάποιες περιπτώσεις, ιατρικού προσωπικού, αλλά και επειδή σε μικρούς υγειονομικούς σχηματισμούς νησιών είναι αδύνατο να υπάρχουν όλες οι ιατρικές ειδικότητες για κάθε περιστατικό. Αρκετά σοβαρά και επείγοντα περιστατικά χρειάζονται νοσηλεία σε μεγάλο νοσοκομείο και παρακολούθηση από ομάδα γιατρών.
Από το 2021 έως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 4.487 αεροδιακομιδές, εκ των οποίων οι 2.081, ποσοστό 46,4%, με τη συνδρομή των αεροσκαφών δωρεάς του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Οι αεροδιακομιδές από το 2021 έως σήμερα έχουν αυξηθεί κατά 168% ετησίως (από 519 σε περισσότερες από 1.300 ετησίως). Με αυτά τα δεδομένα γίνεται προσπάθεια ενίσχυσης των αεροδιακομιδών. Τον Μάιο, στον στόλο του ΕΚΑΒ προστέθηκε ένα νέο υπερσύγχρονο αεροσκάφος, δωρεά του ΙΣΝ. Αυτή τη στιγμή η χώρα διαθέτει συνολικά πέντε πτητικά μέσα και όταν χρειάζεται αξιοποιούνται πτητικά μέσα της Πολεμικής Αεροπορίας. Επίσης, υλοποιήθηκε σύμβαση μεταξύ του Βελέντζειου Ιδρύματος και του ΕΚΑΒ για τη διάθεση ελικοπτέρου, με έδρα την Πάρο. Η πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας είναι η περαιτέρω ενίσχυση των αεροδιακομιδών μέσω συμβάσεων με ιδιωτικά ελικόπτερα, χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για τους ασθενείς.
Πηγή: protothema.gr