Πέφτουν σε βαθμολογία πανεπιστήμια, κολέγια – Έκπληξη η άνοδος των στρατιωτικών σχολών

Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση βιώνει μια βαθιά κρίση, η οποία γίνεται φανερή και μέσα από τις διεθνείς κατατάξεις, όπως η Webometrics. Η πορεία των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων καθώς και των κολεγίων εμφανίζεται πτωτική, όπως αποτυπώνεται στην παγκόσμια κατάταξη Webometrics 2024-2025 και συγκεκριμένα στην ετήσια αξιολόγηση του Cybermetrics Lab, του ερευνητικού κέντρου του ισπανικού CSIC, που καταγράφει τη θέση πάνω από 32.000 πανεπιστημίων και κολεγίων διεθνώς.

Οπως αποτυπώνονται τα δεδομένα για την Ελλάδα, εμφανίζεται υποχώρηση των δημοσίων ΑΕΙ (-12,1% κατά μέσο όρο), υποβάθμιση των κολεγίων (-10,3% συνολικά και -19,1% για όσα επιδιώκουν πανεπιστημιακή αναβάθμιση). Στον αντίποδα, οι Στρατιωτικές Σχολές αναδείχθηκαν σε απρόσμενες πρωταγωνίστριες, καθώς κατέγραψαν άνοδο σε μια χρονιά γενικευμένης υποβάθμισης κατά 14%.

Βελτίωση για 4 ΑΕΙ

Ο μέσος όρος παγκόσμιας κατάταξης (WR) των ελληνικών πανεπιστημίων εμφανίζει επιδείνωση κατά -12,1%: από 1.482 τον Ιούλιο 2024 σε 1.661 τον Ιούλιο 2025. Τα περισσότερα περιφερειακά ΑΕΙ χάνουν σημαντικές θέσεις, ενώ μόλις τέσσερα από τα 24 ελληνικά πανεπιστήμια βελτίωσαν τη θέση τους: το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ). Ωστόσο, παρά την πτώση, τα επτά κορυφαία ελληνικά δημόσια ΑΕΙ εξακολουθούν να βρίσκονται στο top 1.000 παγκοσμίως: ΕΚΠΑ (WR 273), ΑΠΘ (WR 287), ΕΜΠ (WR 453), Πανεπιστήμιο Πατρών (WR 655), Πανεπιστήμιο Κρήτης (WR 721), Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (WR 808) και Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (WR 853).

Καθίζηση κολεγίων

Σημαντικό έδαφος έχουν χάσει τα ελληνικά κολέγια και συγκεκριμένα τα 23 ιδρύματα που αξιολογεί η Webometrics. Εξίσου απογοητευτική για τα κολέγια είναι, πάντως, και η εικόνα από τον μέσο όρο παγκόσμιας κατάταξης, αφού καταγράφεται πτώση κατά -10,3% (από WR 16.187 σε WR 17.849).

Ειδικότερα, αναφορικά με τα κολέγια που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση αδειοδότησης για εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα μας, ο μέσος όρος της κατάταξής τους στη διεθνή αξιολόγηση υποχωρεί κατά 19,1% (από WR 12.063 σε WR 14.373). Στην κατάταξη της Webometrics 2024-2025 δεν περιλαμβάνεται το Deree, που κατέχει διεθνή πιστοποίηση (από το New England Association of Schools and Colleges των ΗΠΑ). Αν και διατηρεί μια καλύτερη εικόνα (WR 3.645), δεν απέφυγε κι αυτό την πτώση κατά 22,6%.

Η έκπληξη

Φωτεινή εξαίρεση στο ακαδημαϊκό τοπίο αποτελούν οι Ανώτατες Στρατιωτικές Εκπαιδευτικές Σχολές (ΑΣΕΙ), καθώς η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και η Σχολή Ικάρων σημείωσαν όλες βελτίωση. Συνολικά, ο μέσος όρος παγκόσμιας κατάταξης των ΑΣΕΙ βελτιώθηκε κατά +14% (από WR 8.371 σε WR 7.198).

Ξεχωρίζει η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, η οποία κατέγραψε άνοδο 22,3%, κερδίζοντας 1.857 θέσεις σε ένα έτος (από WR 8.318 σε WR 6.461). Πρόκειται για την πιο θεαματική πρόοδο όχι μόνο στις Στρατιωτικές Σχολές, αλλά συνολικά μεταξύ όλων των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Την ίδια στιγμή, δεν απουσιάζουν οι προκλήσεις, αφού η Ελλάδα εξακολουθεί να μειονεκτεί σε περιφερειακό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας της Τουρκίας (WR 2.728) βρίσκεται πολύ πιο ψηλά, πλησιάζοντας τα επίπεδα της Στρατιωτικής Ακαδημίας των ΗΠΑ στο West Point (WR 1.945) και της Ναυτικής Ακαδημίας στο Annapolis (WR 1.595).

Επισημαίνεται, ότι η Webometrics, σε αντίθεση με άλλες διεθνείς κατατάξεις (QS, THE, ARWU κ.ά.), δεν περιορίζεται στην ελίτ των κορυφαίων 1.000 πανεπιστημίων, αλλά αξιολογεί όλα τα 32.000+ ιδρύματα παγκοσμίως. Αυτό την καθιστά πολύτιμο εργαλείο εκπαιδευτικής πολιτικής, καθώς αποτυπώνει τη συνολική θέση μιας χώρας στον παγκόσμιο ακαδημαϊκό χάρτη.

Τι μέλλει γενέσθαι

Η κατάταξη Webometrics 2024-2025 δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού: η ελληνική Ανώτατη Εκπαίδευση αντιμετωπίζει δομικές αδυναμίες που τη φέρνουν χαμηλότερα στον παγκόσμιο ακαδημαϊκό χάρτη. Γίνεται σαφές ότι στην Ελλάδα, αν και τα κορυφαία δημόσια πανεπιστήμια διατηρούν τη θέση τους, τα Ιδρύματα συνολικά χάνουν δυναμική. Σε αναμονή της ανακοίνωσης από την ΕΘΑΑΕ σχετικά με το ποια κολέγια αδειοδοτούνται, η διεθνής εικόνα τους αναδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω αναβάθμισης αυτών. Οσο για τις Στρατιωτικές Σχολές, η πρόοδος που παρουσιάζουν έρχεται σε αντίθεση με τη γενικότερη φθίνουσα πορεία των ελληνικών ΑΕΙ.

Μια εθνική στρατηγική διεθνοποίησης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης προκρίνεται από τους ακαδημαϊκούς κύκλους ως απόλυτη προτεραιότητα σε συνδυασμό με ενίσχυση στις επενδύσεις για την έρευνα, την εξωστρέφεια και τις διεθνείς συνεργασίες.