Πακέτο ΔΕΘ: Κλειδώνει η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας

Την τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας πρόκειται να  εντάξει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στο πακέτο φοροελαφρύνσεων της ΔΕΘ, καθώς η αύξηση των ονομαστικών αποδοχών έχει οδηγήσει πολλούς μισθωτούς σε υψηλότερο φορολογικό κλιμάκιο, χωρίς να προκύπτει κανένα αντίκρισμα στα εισοδήματά τους.

Το μέτρο φαίνεται να κερδίζει έδαφος μεταξύ των προτάσεων που εξετάζονται, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι  το πρόβλημα είναι έντονο για χιλιάδες νοικοκυριά  που είδαν τα εισοδήματά τους τόσο στον δημόσιο όσο στον ιδιωτικό τομέα να αυξάνονται έστω και λίγο, αλλά το αποτέλεσμα για αυτούς είναι να φορολογούνται με υψηλότερο συντελεστή.

Πλέον είναι αντιληπτό από τα κυβερνητικά στελέχη ότι τα νοικοκυριά βίωσαν και εξακολουθούν να βιώνουν τις συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού και της ακρίβειας σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες, που επί της ουσίας ήταν ένας επιπρόσθετος φόρος που περιόρισε  το διαθέσιμο εισόδημά τους. Ο πληθωρισμός και η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας “ροκάνισαν” το πραγματικό εισόδημα, καθώς οι φορολογούμενοι επιβαρύνθηκαν με υψηλότερους φόρους. Όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη, η ενιαία, προοδευτική και τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα φέρνει δίκαιη αναδιανομή εισοδήματος. Από την άλλη πλευρά, πρόκειται για κοστοβόρα παρέμβαση, καθώς στερεί έσοδα στον Προϋπολογισμό. Ωστόσο αυξάνει  το διαθέσιμο εισόδημα και, κατ’ επέκταση, την κατανάλωση.

Δημοσιονομική διάβρωση εισοδημάτων

Πρόκειται για το φαινόμενο που χαρακτηρίζεται από τον ΟΟΣΑ ως “δημοσιονομική διάβρωση των εισοδημάτων”. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις χώρες στις οποίες η φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε για το σύνολο των φορολογούμενων τα τελευταία χρόνια. Και αυτό διότι, όπως υπογραμμίζει ο Οργανισμός, η μικρή αύξηση των εισοδημάτων οδήγησε τους φορολογούμενους σε υψηλότερο φορολογικό κλιμάκιο, χωρίς αυτό να συνοδευτεί από ουσιαστικές φορολογικές αλλαγές προς όφελός τους. Σε αυτόν τον “δείκτη δημοσιονομικής διάβρωσης” η Ελλάδα βρίσκεται σε υψηλές θέσεις. Η τιμαριθμοποίηση της κλίμακας αποτελεί πάγιο αίτημα και εκτιμάται ότι θα προστατεύσει το εισόδημα από τη σταδιακή απομείωση μέσω έμμεσης φορολογικής επιβάρυνσης.

Μεγάλες επιβαρύνσεις

Η μη αυτόματη αναπροσαρμογή των φορολογικών συντελεστών εισοδήματος ώστε να συμβαδίζει με τον πληθωρισμό δημιουργεί, σύμφωνα με αναλυτές, θέμα φορολογικής  ισότητας, καθώς επηρεάζει διαφορετικούς φορολογούμενους με διαφορετικό τρόπο. Ο ΟΟΣΑ σημειώνει, συγκεκριμένα, ότι η αύξηση του φόρου εισοδήματος ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του πραγματικού μισθού για την κατηγορία αυτή των εργαζομένων, που οδήγησε στη μείωση του διαθέσιμου (μετά τη φορολογία) εισοδήματος.

Ενώ ο πραγματικός μέσος μισθός αυξήθηκε, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, κατά 1,7% το 2024 (4,7% ο ονομαστικός μείον 3% ο πληθωρισμός), ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε 2,6%.

Η συνολική φορολογική επιβάρυνση για τον μέσο μισθωτό χωρίς παιδιά, για το σύνολο των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, ανήλθε στο 34,9%. Σχετικά με τις οικογένειες με δύο παιδιά και έναν σύζυγο εργαζόμενο, η “φορολογική σφήνα” το 2024 μειώθηκε οριακά (κατά 0,05 εκατοστιαίες μονάδες) και διαμορφώθηκε στο 37,3%, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, που είναι στο 25,7%. Για τις οικογένειες με δύο παιδιά και δύο εργαζόμενους (όπου ο ένας έχει τον μέσο μισθό και ο άλλος το 67% του μέσου μισθού) η “φορολογική σφήνα” μειώθηκε κατά 0,27 μονάδες το 2024, στο 37,5%, έναντι 29,5% που είναι ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ.

Όπως διαπιστώνει ο ΟΟΣΑ, το άθροισμα των φόρων εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών, ως ποσοστό του μικτού εισοδήματος από την εργασία, επιβαρύνει τόσο τους μισθωτούς χωρίς παιδιά όσο και τις οικογένειες με δύο παιδιά, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως υπάρχει ελάχιστη φορολογική ελάφρυνση για τις οικογένειες με παιδιά. Συγκεκριμένα, η επιβάρυνση αυτή ανήλθε στο 37,3% του μέσου ακαθάριστου μισθού για τον εργαζόμενο με δύο παιδιά και στο 39,3% για τον εργαζόμενο χωρίς παιδιά, κατά το 2024.

Για τον Έλληνα μισθωτό με μέσο εισόδημα χωρίς παιδιά η συνολική φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε το 2024 κατά 0,54 ποσοστιαίες μονάδες, στο 39,3%. Όπως εξηγείται στην ανάλυση του ΟΟΣΑ, αυτό οφείλεται στη διατήρηση των ίδιων φορολογικών συντελεστών, καθώς, επειδή τα εισοδήματα αυξήθηκαν ονομαστικά, το φορολογικό βάρος αυξήθηκε περισσότερο.

Τα υπόλοιπα μέτρα

Στον πυρήνα του πακέτου που εξετάζει η κυβέρνηση και θα οριστικοποιηθεί στα τέλη του καλοκαιριού, οπότε θα υπάρχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία του Προϋπολογισμού και τις επιδόσεις του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, περιλαμβάνονται  ακόμα παρεμβάσεις στη φορολογική κλίμακα, ελαφρύνσεις στους ιδιοκτήτες ακινήτων με νέες παρεμβάσεις στην κλίμακα φορολόγησης των ενοικίων, μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης, αλλά και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Βασικός στόχος των παρεμβάσεων θα είναι η φοροελάφρυνση των εισοδημάτων από 20.000 μέχρι 50.000 ευρώ. Ειδικότερα, σχεδιάζονται:

– Επανασχεδιασμός της φορολογικής κλίμακας με προσθήκη νέων ενδιάμεσων φορολογικών συντελεστών που θα στοχεύουν στην ελάφρυνση των φορολογούμενων με εισοδήματα από 20.000 έως και 40.000 ευρώ.

– Αύξηση του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής. Σήμερα ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ.

– Κούρεμα κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης από το 2026 και σταδιακή κατάργησή τους τα επόμενα έτη, με στόχο την εξάλειψη των στρεβλώσεων και τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι περισσότεροι φορολογούμενοι που εγκλωβίζονται στην παγίδα των τεκμηρίων διαβίωσης είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με χαμηλά εισοδήματα που καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο σε σχέση με τα πραγματικά τους εισοδήματα με βάση τα τεκμήρια για κατοικίες, αυτοκίνητα κ.λπ.

Πηγή: capital.gr