Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Νέα ανατροπή ετοιμάζει η κυβέρνηση στην πιο καυτή αγορά ακινήτων, αυτή των βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Τα υπουργεία και οι φορείς του τουρισμού έχουν βάλει μπροστά σχέδιο για να μπει «κόφτης» στον αριθμό των Airbnb σε δημοφιλή νησιά και τουριστικούς προορισμούς, βάζοντας στο τραπέζι την πιο αμφιλεγόμενη ιδέα: περιορισμούς στη συνολική διάρκεια που μπορεί να μισθώνεται ένα Airbnb μέσα σε ένα έτος ή/και ποσοστώσεις στις άδειες λειτουργίας τους, με ρόλο-κλειδί στους δήμους και άλλους φορείς που θα καθορίζουν τα χρονικά και λοιπά όρια. Σενάρια που έχουν ήδη προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και ανοίγουν μέτωπα μεταξύ υπουργείων, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επιχειρηματιών του τουρισμού.
Το νέο χωροταξικό
Λάδι στη φωτιά των αντιπαραθέσεων έχει ρίξει εδώ και καιρό το νέο χωροταξικό σχέδιο που ουσιαστικά φωτογραφίζει ποσοστώσεις στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Με απλά λόγια, στις λεγόμενες «κορεσμένες περιοχές» -όπως είναι η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Κέρκυρα κοντά στην πόλη, η Ζάκυνθος, η Ρόδος, η Τήνος, αλλά και τα Χανιά ή η Σκιάθος– ο αριθμός των διαθέσιμων καταλυμάτων τύπου Airbnb δεν θα μπορεί να ξεπερνά συγκεκριμένο ποσοστό σε σχέση με τις ξενοδοχειακές κλίνες. Αν για παράδειγμα ένα νησί έχει 10.000 ξενοδοχειακές κλίνες, τότε οι βραχυχρόνιες μισθώσεις θα περιοριστούν σε αναλογία που θα ορίσει το υπουργείο Τουρισμού σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, με εισηγήσεις να φτάνουν ακόμη και στο 50%.
Δεν σταματούν όμως εκεί. Στο τραπέζι βρίσκονται και πιο «σφιχτά» μέτρα, όπως ο χρονικός περιορισμός στις ημέρες μίσθωσης κάθε ακινήτου. Οι συζητήσεις μιλούν για όριο 120 ημερών τον χρόνο, ενώ σε κάποιες περιοχές με έντονη στεγαστική πίεση, όπως τα αστικά κέντρα ή οι τουριστικοί θύλακες, το πλαφόν θα μπορούσε να κατέβει ακόμη και στις 90 ημέρες. Η λογική είναι ότι όσο περισσότερο διατίθενται σπίτια σε τουρίστες, τόσο λιγοστεύουν τα διαθέσιμα για μόνιμη στέγη, εκτοξεύοντας τα ενοίκια και δημιουργώντας κοινωνικές εντάσεις.
Οι δήμοι ζητούν να έχουν ενεργό ρόλο στην εφαρμογή του σχεδίου. Θέλουν να είναι εκείνοι που θα ορίζουν πόσα ακίνητα θα μπορούν να μπαίνουν στο Μητρώο Βραχυχρόνιων Μισθώσεων, ιδιαίτερα όταν διαπιστώνεται ότι πάνω από το 50% των κατοικιών σε μια περιοχή χρησιμοποιείται ήδη για τουριστική εκμετάλλευση. Αντίθετα, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) αντιδρούν έντονα, θέτοντας κόκκινη γραμμή για να προστατευτούν τα έσοδα ύψους 800 με 900 εκατ. ευρώ που μπαίνουν κάθε χρόνο στα κρατικά ταμεία από τη φορολόγηση των βραχυχρόνιων. Για το ΥΠΕΘΟ οι αλλαγές μπορούν να ισχύσουν μόνο για νέες άδειες και όχι για τα υπάρχοντα ακίνητα, ώστε να μην υπάρξει απώλεια εσόδων και σύγκρουση με τις πλατφόρμες που αποδίδουν φόρους απευθείας στο κράτος.
Οι ξενοδόχοι, από την άλλη, βλέπουν την ευκαιρία να πάρουν το πάνω χέρι σε μια αγορά που τους αφαίρεσε τεράστιο μερίδιο την τελευταία δεκαετία. Στηρίζουν το πλαφόν και πιέζουν για αυστηρή πιστοποίηση των Airbnb, σχεδόν στα πρότυπα των ξενοδοχειακών μονάδων.
Το γαλλικό παράδειγμα
Η κυβέρνηση μελετά και τα ευρωπαϊκά μοντέλα για να πατήσει σε παραδείγματα που έχουν ήδη εφαρμοστεί. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, κάθε ακίνητο που μισθώνεται δηλώνεται στον δήμο, ενώ το όριο μίσθωσης είναι 120 ημέρες. Οι τοπικές αρχές έχουν δικαίωμα να μειώνουν το όριο στις 90 ημέρες και να επιβάλλουν πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης. Στην Ισπανία, το μοντέλο είναι ακόμη πιο αυστηρό: οι ίδιες οι πολυκατοικίες αποφασίζουν εάν θα επιτρέπεται βραχυχρόνια μίσθωση, καθορίζουν ώρες εισόδου επισκεπτών και βάζουν κανόνες στα κοινόχρηστα. Στη Βιέννη, η μίσθωση επιτρέπεται μόνο 90 ημέρες τον χρόνο με άδεια και έγκριση όλων των ιδιοκτητών του κτιρίου. Στο Βερολίνο, η διάρκεια περιορίζεται σε τρεις μήνες και ήδη χιλιάδες ακίνητα γύρισαν στη μακροχρόνια αγορά. Ακόμη πιο αυστηρή είναι η Νέα Υόρκη, που μέσα σε μια νύχτα εξαφάνισε 10.000 ακίνητα από τις πλατφόρμες, απαιτώντας οι ιδιοκτήτες να διαμένουν στο ίδιο σπίτι με τους φιλοξενούμενους και να δέχονται μόνο δύο άτομα χωρίς κλειδωμένες πόρτες.
Το υπουργείο Τουρισμού επικαλείται όλα αυτά τα παραδείγματα για να υποστηρίξει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να μείνει αμέτοχη. Η υπουργός Ολγα Κεφαλογιάννη τόνισε προ ημερών ότι στόχος είναι ένα «δίκαιο και ξεκάθαρο πλαίσιο, χωρίς γκρίζες ζώνες», εξηγώντας ότι η παράταση της απαγόρευσης έκδοσης νέων ΑΜΑ στα τρία κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας δείχνει τον δρόμο για την επέκταση του μέτρου και σε άλλες περιοχές. Τα νούμερα, άλλωστε, είναι αποκαλυπτικά: μόνο τον Αύγουστο τα καταλύματα τύπου Airbnb έφτασαν τα 246.877, αριθμός-ρεκόρ, όταν πριν από δύο χρόνια ήταν 212.000.
Στο παρασκήνιο, όμως, η μάχη είναι σκληρή. Το ΥΠΕΘΟ εμφανίζεται απρόθυμο να ανοίξει νέο μέτωπο με τις πλατφόρμες -που έχουν ισχυρή παρουσία στην Ελλάδα μέσω των θυγατρικών τους- και με τους χιλιάδες ιδιοκτήτες που βλέπουν τις βραχυχρόνιες ως βασική πηγή εισοδήματος. Η ανησυχία είναι διπλή: και για τα φορολογικά έσοδα αλλά και για το πολιτικό κόστος, καθώς οι ιδιοκτήτες Airbnb είναι χιλιάδες σε όλη τη χώρα και μπορούν να επηρεάσουν εκλογικές ισορροπίες.
Αν τελικά περάσει το σχέδιο, οι περιοχές που θα βρεθούν στο στόχαστρο είναι οι πιο «καυτοί» τουριστικοί προορισμοί: από τη Μύκονο και τη Σαντορίνη μέχρι την Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο, αλλά και σημεία της ηπειρωτικής χώρας όπως η Παραλία Πιερίας. Οι τοπικές κοινωνίες διχάζονται, καθώς από τη μία οι επαγγελματίες του τουρισμού βλέπουν τα Airbnb ως απειλή, από την άλλη όμως οι μικροϊδιοκτήτες που νοικιάζουν ένα ή δύο διαμερίσματα φοβούνται ότι θα χάσουν πολύτιμο εισόδημα.
Πηγή: newmoney.gr