Μια ιστορία που μοιάζει με παραμύθι, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινή, βρίσκεται πίσω από την οικογένεια του Αθανάσιου Παπαπαναγιώτου στις Σέρρες. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρεία ΔΡΟΜΕΑΣ ΑΒΕΕΑ βρέθηκε στην έκθεση 100% HOTEL SHOW, όπου και μας μίλησε για την ιστορία της οικογένειας του, μέσα από τον αγώνα πολλών χρόνων. Για όλη αυτή τη διαδρομή που ακολούθησε η οικογένεια του, για να μπορέσει αυτή η εταιρεία να ξεκινήσει και να φτάσει εκεί που έχει φτάσει σήμερα, κατακτώντας την επιτυχία.
Αξίζει να αναφέρουμε όλα αυτά τα στοιχεία για την επιχειρηματική οικογένεια, την ιστορία της, τον αγώνα της μέχρι αυτή η εταιρεία πραγματικά να μεγαλουργήσει μέχρι και σήμερα.
Όπως έχει πει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρεία ΔΡΟΜΕΑΣ ΑΒΕΕΑ σε ομιλίες που έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα:
“Ο πατέρας μας ήταν αγρότης και είχε αναπτύξει αξιόλογες σε μέγεθος επιχειρήσεις ορυζοκαλλιέργειας και πάχυνσης ζώων.
Είχε την καθολική αποδοχή και αναγνώριση στο Νομό για την δυναμική και την ακεραιότητα του χαρακτήρα του. Εξελέγη δύο φορές πρόεδρος της κοινότητας του Προβατά με ποσοστό περίπου το 90%.
Οι τρεις από τα πέντε αδέρφια σπουδάσαμε. Εγώ πολιτικός μηχανικός, ο Γιάννης καθηγητής μαθηματικών και η Τούλα οδοντίατρος.
Οι δύο μεγαλύτεροι, ο Γιώργος και η Στέλλα, διέκοψαν τις σπουδές τους προκειμένου να συνδράμουν, μαζί με τον πατέρα μας , εμάς τους μικρότερους όταν χάσαμε ξαφνικά την μητέρα μας σε ηλικία 33 ετών.
Τα 10 από τα 12 παιδιά μας, (των πέντε αδελφών), έχουν πανεπιστημιακές σπουδές.
Τον ΔΡΟΜΕΑ τον ιδρύσαμε οι τρεις αδελφοί. Ο Γιώργος, εγώ ο Σάκης και ο Γιάννης.
Μέχρι την ίδρυση του ΔΡΟΜΕΑ, ο Γιώργος ασχολείτο με τη γεωργία και το γενικό εμπόριο καυσίμων, εγώ με το επάγγελμα του πολιτικού μηχανικού και οικοδομικές κατασκευές και ο Γιάννης με φροντιστήρια και εισαγωγές αυτοκινήτων.
Όλες μας οι επιχειρήσεις και δραστηριότητες είχαν κοινή αποδοχή και κοινό ταμείο, με ενημερωμένο παρατηρητή τον πατέρα μας ο οποίος συνέχιζε την δική του επιχειρηματική δραστηριότητα προκειμένου να είναι σε θέση, όπως έλεγε, να στηρίξει κάποια δική μας ανάγκη αν κάτι δεν πήγαινε καλά”.
Η ιστορία του ΔΡΟΜΕΑ
Ο ΔΡΟΜΕΑΣ ιδρύθηκε το 1979 με αντικείμενο την παραγωγή αναδιπλούμενων τροχόσπιτων τα οποία εμπνευστήκαμε μετά το μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης από μια τροχοσκηνή που εν στάση ξεδίπλωνε και μεγάλωνε εντυπωσιακά τον χώρο.
Σχεδιάσαμε λοιπόν ένα τροχόσπιτο, του οποίου τα δυο πλευρικά τοιχώματα ξεδίπλωναν δημιουργώντας δυο χώρους δεξιά και αριστερά του κεντρικού σκάφους τριπλασιάζοντας περίπου την χρηστική επιφάνεια όταν ήταν εν στάση.
Ταυτόχρονα με την ίδρυση του ΔΡΟΜΕΑ, υποβάλαμε το επενδυτικό σχέδιο για την υπαγωγή στον αναπτυξιακό νόμο.
Το 1980 ξεκινήσαμε την πρώτη επένδυση.
Το 1981 η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ανέστειλε όλες τις υπαγωγές στον αναπτυξιακό νόμο προκειμένου να επανεξεταστούν.
Το 1982 συνεχίζουμε. Πέρασε η μεγάλη δοκιμασία !
Η παραγωγή και η διάθεση των τροχόσπιτων ξεκίνησε το 1982. Τα τροχόσπιτα είχαν πρωτοποριακή κατασκευή από συμπαγή τοιχώματα τα οποία επέτρεπαν να αναπτύξουν μεγάλες ταχύτητες λόγω της έλλειψης κραδασμών .
Τα επόμενα 2-3 χρόνια, 1983-1985, κατακτήσαμε την ελληνική αγορά . Φτάσαμε τα 700 τροχόσπιτα το χρόνο.
Όμως το 1986 αποφασίσαμε να διακόψουμε την παραγωγή τροχόσπιτων επειδή δεν μπορούσαμε να διασφαλίσουμε τα κεφάλαια κίνησης που ήταν απαραίτητα λόγω του ότι συσσωρεύαμε παραγωγή όλο τον χρόνο και πουλούσαμε 2 με 3 μήνες.
Ένα άλλο, επίσης βασικό πρόβλημα, ήταν ότι τα εξαρτήματα που κάναμε εισαγωγή είχαν πολύ υψηλότερους δασμούς από τα έτοιμα τροχόσπιτα εισαγωγής.
Αντί των τροχόσπιτων, επιλέξαμε να παράγουμε έπιπλα γραφείου των οποίων η παραγωγή μας φαινόταν ευκολότερη αλλά τελικά ήταν δυσκολότερη γιατί απαιτούσε πολλές χιλιάδες κωδικούς.
Η πρώτη μεγάλη επιτυχία μας ήταν το 1987, όταν ο ΟΤΕ προκήρυξε διαγωνισμό επίπλων γραφείου και καθισμάτων για 4.700 θέσεις εργασίας.
Ο ΔΡΟΜΕΑΣ, παρά του ότι ήταν νεοεισερχόμενος στο χώρο, κέρδισε το διαγωνισμό προς έκπληξη όλων.
Η μεταποιητική εμπειρία που είχαμε με τα τροχόσπιτα αλλά και η αναβαθμισμένη στελεχιακή μας συγκρότηση μας εξασφάλισε αυτή την επιτυχία.
Στην περίοδο της δεκαετίας του 1990, επειδή δεν ήμασταν γνωστοί στο ευρύ κοινό, δώσαμε μεγαλύτερη βαρύτητα σε διαγωνισμούς του δημοσίου, οργανισμούς τράπεζες κλπ όπως οι ανακαινίσεις και δημιουργία εκατοντάδων νέων καταστημάτων των τραπεζών στο εσωτερικό και εξωτερικό.
Επίσης, μεγάλη ώθηση μας έδωσε η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ όπου ο κρατισμός που υπήρχε αντικαταστάθηκε από ιδιωτικές εταιρείες, ο οποίες το πρώτο που ζητούσαν ήταν χώρο και έπιπλα.
Ο ΔΡΟΜΕΑΣ αξιοποίησε αυτή τη συγκυρία και αναπτύχθηκε γρήγορα στην αγορά της Βουλγαρίας.
Η δεκαετία του 1990 ήταν ανοδική με νέες επενδύσεις τεχνολογίας.
Οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν στο τέλος της δεκαετίας σε 11,2 εκατομμύρια ευρώ που σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους δείκτες μας επέτρεψαν να υποβάλουμε αίτημα ένταξης στην κεφαλαιαγορά, πράγμα που πετύχαμε το Νοέμβριο του 2000.
Από την ένταξη μας αντλήσαμε 23,5 εκατομμύρια παραχωρώντας το 23,8% των μετοχών.
Αυτή η κεφαλαιακή ενίσχυση μας επέτρεψε να ξεκινήσουμε το 2001 την καθετοποίηση της παραγωγής με νέες επενδύσεις στην επεξεργασία ξύλου, μετάλλου, χύτευσης αλουμινίου, πλαστικών, βαφές μετάλλου και κατασκευές καλουπιών.
Η επιλογή αυτή στηριζόταν στο ότι η ελληνική μεταποιητική βιομηχανία στον κλάδο μας αδυνατούσε να μας προσφέρει επί μέρους ποιοτικά προϊόντα.
Το εγχείρημα της καθετοποίησης ήταν επίπονο διότι έπρεπε αφενός να επιλέξουμε και να διαπραγματευτούμε πολλές δεκάδες βασικών μηχανών και αφετέρου να εξοικειωθούμε και να τις εντάξουμε στη παραγωγική διαδικασία
Το συνολικό κόστος των επενδύσεων καθετοποίησης 2001-2009 ξεπέρασε το ποσό των 40 εκατομμυρίων ευρώ. Με την ολοκλήρωση των επενδύσεων και ενώ περιμέναμε να αυξήσουμε τις πωλήσεις, ξεκίνησε η οικονομική κρίση στη χώρα.
Ο κλάδος των επίπλων γραφείου κατέρρευσε οδηγώντας τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου σε πτώχευση ή σε δυσκολίες επιβίωσης μέχρι και σήμερα.
Οι δικές μας πωλήσεις μειώθηκαν στο 40% των πωλήσεων που είχαμε το 2004.
Την ίδια χρονιά, κερδίσαμε το διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης προϋπολογισμού περίπου 40 εκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Ήταν το φιλί της ζωής.
Αυτή η επιτυχία επαναλήφθηκε το 2015 και το 2021 οπότε είμαστε αποκλειστικοί προμηθευτές της Ε.Ε από το 2009 μέχρι το 2027.
Ανάλογες επιτυχίες είχαμε και με τον Γερμανικό στρατό από το 2013, κερδίζοντας αρκετούς διαγωνισμούς συνολικής αξίας άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ μέχρι σήμερα.
Στους διαγωνισμούς αυτούς, που έχουν προδιαγραφές σύμφωνα με ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, συμμετέχουν κορυφαίες εταιρείες από Ευρώπη και Αμερική τα προϊόντα των οποίων πρέπει να είναι πιστοποιημένα από αναγνωρισμένα ινστιτούτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτές οι επιτυχίες μας οφείλονται κυρίως στην:
– Καθετοποίηση της παραγωγής
– Τα διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας που απέκτησε ο ΔΡΟΜΕΑΣ (περισσότερα από 30)
– Το προσωπικό του ΔΡΟΜΕΑ, κυρίως τους τεχνικούς και επικεφαλής των τμημάτων παραγωγής.
Δεν υπήρξε μέχρι σήμερα ελληνική εταιρεία που να εξάγει έπιπλα γραφείου. Ο ΔΡΟΜΕΑΣ εξάγει το 75% της παραγωγής του, ανταγωνιζόμενος τις κορυφαίες διεθνείς εταιρείες του κλάδου.
Μερικά μεγέθη αυτής της διαδρομής από έναρξης της ως σήμερα :
– Οι εργαζόμενοι αυξήθηκαν από 30 στους 340
– Οι στεγασμένοι χώροι από 600 τ.μ στα 50,000 τ.μ
– Οι πωλήσεις από 0,15 εκατομμύρια στα 32 εκατομμύρια ευρώ
– EBIDA από 20.000 ευρώ σε 7,5 εκατομμύρια ευρώ
Παράλληλα συνεχίζουμε τις επενδύσεις σε νέο μηχανολογικό εξοπλισμό με ρυθμό 1,5 εκατομμύριο ευρώ τον χρόνο.
Την τελευταία πενταετία επενδύσαμε 6,5 εκατομμύρια ευρώ, δημιουργήσαμε νέα προϊόντα με στόχευση μεγάλες αγορές του εξωτερικού όπως η AMAZON, η Γαλλική εταιρεία OFFICE DEPOT, η Γερμανική εταιρεία AZ OFFICE SOLUTIONS, το CERN και κατασκευαστικές εταιρείες οικοδομών της Αμερικής.
Ο μεγάλος αριθμός των εργαζόμενων σε σχέση με τις συνολικές πωλήσεις, οφείλεται στην καθετοποίηση της παραγωγής τα αποτελέσματα της οποίας αποδίδουν ένα EBIDA μεγαλύτερο του 20% σε σχέση με τις πωλήσεις.
Σύντομα προβλέπουμε ότι το EBITDA θα ξεπεράσει το 25% με πωλήσεις στα 40 εκατομμύρια ευρώ”.
Κλείνοντας την ομιλία του μάλιστα, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρεία ΔΡΟΜΕΑΣ ΑΒΕΕΑ έκανε αναφορά σε κάποια πρόσωπα που βοήθησαν ανιδιοτελώς τον ΔΡΟΜΕΑ σε αυτή τη διαδρομή και έχουν αξιακή σημασία.
“Πρώτα, στους αδερφούς μου Γιώργο και Γιάννη, με τους οποίους ξεκινήσαμε και αναπτύξαμε τον ΔΡΟΜΕΑ με κοινή προσπάθεια και αγώνα.
Τον Αχιλλέα Καραμανλή ο οποίος βοήθησε να ξεκινήσει ο ΔΡΟΜΕΑΣ όταν του εξήγησα τα σχέδια μας να ιδρύσουμε μονάδα παραγωγής στις Σέρρες, παρενέβη , χωρίς δεύτερη σκέψη, στην τότε επενδυτική τράπεζα ΕΤΒΑ για την σχετική χρηματοδότηση, παρά του ότι γνώριζε ότι εγώ είχα διατελέσει σημαντικό στέλεχος και προερχόμουν από το δυναμικό ΠΑΣΟΚ ΠΑΚ.
Τον εκλιπόντα Σωτήρη Γρηγοριάδη, Διευθυντή της ΕΤΒΑ Θεσσαλονίκης που συνέβαλε καθοριστικά στην χρηματοδότηση του πρώτου επενδυτικού σχεδίου της εταιρείας.
Τον Νίκο Καραμούζη , Διευθύνοντα Σύμβουλο της Eurobank το 2000, ο οποίος ανέλαβε την ολοκλήρωση της ένταξης μας στην κεφαλαιαγορά όταν ο βασικός σύμβουλος ένταξης παραιτήθηκε. Όταν μετά από την επιτυχή έκβαση της υπαγωγής μας ζήτησα από τον κ.Καραμούζη να μου δώσει τον λογαριασμό των μετοχών ώστε να καταθέσω ένα ορισμένο αριθμό μετοχών ως ευχαρίστηση, αυτός μου απάντησε:
‘’Δεν χρειάζεται. Εγώ πληρώνομαι από την τράπεζα.’’Τον Παναγιώτη Κονταλέξη που στην ίδια συγκυρία συμμετείχε με σημαντικά μεγάλο ποσό αγοράς μετοχών τις οποίες διατηρεί μέχρι και σήμερα.
Τον εκλιπόντα Τάκη Ηλιάδη, ιδιοκτήτη της ΣΕΛΜΑΝ ο οποίος, όταν τον επισκέφθηκα και του ζήτησα να βάλει ‘’πλάτη’’ κυριολεκτικά την προτελευταία μέρα της ‘ένταξης μας στο χρηματιστήριο, κατέθεσε ένα σημαντικό ποσό διασφαλίζοντας την εισαγωγή μας,
Μάλιστα με επέπληξε γιατί πήγα καθυστερημένα και του ζήτησα την βοήθεια του.
Το προσωπικό του ΔΡΟΜΕΑ καθώς και τους πρώτους μετόχους.
Την τότε γραμματέα μου Κωνσταντίνα Καράμπελα, η οποία επέμεινε να συμμετάσχουμε στον διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής επιτροπής το 2009 ενώ εγώ ήμουν αρνητικός. Τελικά με έπεισε, συμμετείχαμε και κερδίσαμε τον διαγωνισμό.
Τον Χριστόδουλο Αντωνιάδη, ο οποίος ως αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς χρηματοδότησε τις επενδύσεις των φωτοβολταϊκών πάρκων που κάναμε μεγέθους 2,5 MW, όταν όλες οι υπόλοιπες τράπεζες δεν ήθελαν να ακούσουν για παρόμοιες επενδύσεις.
Τις συστημικές τράπεζες Alpha Bank, Πειραιώς, Εθνική, Eurobank και Αττικής που συμμετείχαν στο ομολογιακό δάνειο και την εν συνεχεία στήριξή τους με κεφάλαια κίνησης.
Επίσης, πολύτιμη ήταν η στήριξη της τοπικής Συνεταιριστικής τράπεζας Σερρών που σε συνεργασία με τον οργανισμό ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων χρηματοδότησαν τον ΔΡΟΜΕΑ κυρίως κατά την δεκαετία της οικονομικής κρίσης.
Την Optima Bank που συμμετέχει ενεργά στην χρηματοδότηση έργων εξωτερικού της εταιρείας την τελευταία πενταετία.
Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηρίξω ότι η διαδρομή του ΔΡΟΜΕΑ αξίζει να μελετηθεί, να αξιολογηθεί και να αποτελέσει παράδειγμα μεταποιητικής βιομηχανίας επιβεβαιώνοντας και τη δήλωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά την επίσκεψη του, ότι ‘’Ο ΔΡΟΜΕΑΣ εκφράζει το απόλυτο όραμα της Κυβέρνησης για την ελληνική επιχειρηματικότητα’’.