Ποιες αλλαγές φέρνει ο νόμος για τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια

Ήταν λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής όταν ο Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Θανάσης Μπούρας, ανακοίνωσε το αποτέλεσμα της ονομαστικής ψηφοφορίας, για τα μη κρατικά Πανεπιστήμια.

Ύστερα από ένα τριήμερο πυκνής και έντονης συζήτησης στην Ολομέλεια, το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την αναβάθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης υπερψηφίστηκε με 159 «ναι» επί της αρχής και αυξημένη πλειοψηφία σε πολλά από τα 205 άρθρα του.

Τι αλλάζει στα δημόσια Πανεπιστήμια

Καθώς το νομοσχέδιο με τίτλο «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου – Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων» είναι πλέον νόμος του Κράτους, το βλέμμα όλων στρέφεται στην επόμενη ημέρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: τι αλλάζει στα δημόσια Πανεπιστήμια, πώς μετασχηματίζονται το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και, κυρίως, τι μέλλει γενέσθαι ως προς τα μη κερδοσκοπικά παραρτήματα.

Πώς ενισχύονται Δημοκρίτειο και Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ)

Στα πρώτα άρθρα του νομοσχεδίου, υπάρχουν οι διατάξεις για το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ) και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ).

Για το μεν ΔΠΘ οι διατάξεις περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση σε αυτό των τμημάτων του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος που εδρεύουν σε Καβάλα, Δράμα και Διδυμότειχο. Με τον τρόπο αυτό, το Δημοκρίτειο ταυτίζεται εδαφικά με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και καθίσταται το τρίτο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, αποκτώντας τμήματα θετικών επιστημών, λογιστικής, οινολογίας και νοσηλευτικής – ειδικότητες δηλαδή με αυξημένη ζήτηση στην αγορά εργασίας. Επίσης, ιδρύεται Τμήμα Ψυχολογίας στο Διδυμότειχο (από το 2024) και Εργοθεραπείας στην Κομοτηνή (από το 2025), ενώ από τη συνένωση τριών τμημάτων της Κομοτηνής προκύπτει το νέο Τμήμα Ανθρωπιστικών Σπουδών, το οποίο αναμένεται να προσελκύσει αυξημένο ενδιαφέρον στο επιστημονικό του πεδίο.

Αντίστοιχα, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο καθίσταται το 24ο πανεπιστήμιο της χώρας, αυτονομούμενο πλέον από τον διοικητικό έλεγχο του Υπουργείου Παιδείας. Συγκεκριμένα, το ΕΑΠ αποκτά το σύστημα διακυβέρνησης και τα όργανα διοίκησης των υπολοίπων δημοσίων πανεπιστημίων (Πρύτανης -Συμβούλιο Διοίκησης – Σύγκλητος -ΕΛΚΕ) και εντάσσεται πλήρως στον νόμο4957/2022.

Δημόσιο Πανεπιστήμιο

Τα περισσότερα από τα περίπου 100 άρθρα του νομοσχεδίου τα οποία αφορούν οριζόντια στα δημόσια ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης υπερψηφίστηκαν στη Βουλή. Πιο συγκεκριμένα, αυτά αποσκοπούν στη βελτίωση διαδικασιών εκλογής των οργάνων διοίκησης των ιδρυμάτων και λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας – ΕΛΚΕ, στην ψηφιοποίηση και απογραφειοκρατικοποίηση των πανεπιστημίων, στην απογραφή της περιουσίας τους, στη ρύθμιση θεμάτων για την υποδοχή αλλοδαπών φοιτητών σε προγράμματα σπουδών κ.ά.

Με την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων αναμένεται, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, το Δημόσιο Πανεπιστήμιο να ενισχυθεί και να διεθνοποιηθεί περαιτέρω. ‘Αλλωστε, οι περισσότερες από τις διατάξεις αυτές προέκυψαν ύστερα από την ενσωμάτωση του μεγαλύτερου αριθμού των προτάσεων της Συνόδου των Πρυτάνεων όπως και ανέφερε και ο κ. Πιερρακάκης στις τοποθετήσεις του τόσο στις συνεδριάσεις της Ειδικής Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων- ΕΜΥ, όσο και στην Ολομέλεια της Βουλής καλώντας τους εκπροσώπους και των υπολοίπων κομμάτων να στηρίξουν τα εν λόγω άρθρα.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Συνόδου των Πρυτάνεων και Πρύτανης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ανέφερε κατά την τοποθέτησή του στην ΕΜΥ ότι η Σύνοδος των Πρυτάνεων συνεργάστηκε με τον Υπουργό και τα στελέχη του Υπουργείου για την τελική διαμόρφωση των διατάξεων αυτών.

Μη κρατικά – μη κερδοσκοπικά παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων

Η μεγαλύτερη καινοτομία που εισάγει το νομοσχέδιο στην ελληνική πραγματικότητα είναι η θέσπιση ενός αυστηρού πλαισίου για την εγκατάσταση στη χώρα μας μη κρατικών μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων. Τα 25 περίπου σχετικά άρθρα αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης συζήτησης και επιχειρηματολογίας κατά τη συνεδρίαση στην Ολομέλεια της Βουλής, ενώ ορισμένα από αυτά ψηφίστηκαν και από την Πλεύση Ελευθερίας, με την κα. Ζωή Κωνσταντοπούλου να δηλώνει ότι το κόμμα της θα στηρίξει όσα από αυτά ευθυγραμμίζονται με τις αρχές του.