ΑΑΔΕ: Νέο τετραπλό μπλόκο στη φοροδιαφυγή

Μπαράζ διασταυρώσεων για την αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων και μαύρου χρήματος επιστρατεύει η ΑΑΔΕ, με την ενεργοποίηση της ειδικής μονάδας μαζικών ψηφιακών διασταυρώσεων, που θα αξιοποιήσει όλες τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Η νέα μονάδα θα στελεχώνεται από ειδικούς πληροφορικής και αναλυτές δεδομένων για τον άμεσο και πιο αποτελεσματικό εντοπισμό φοροδιαφυγής.

Η ψηφιακή μονάδα θα έχει πρόσβαση σε ευρύ φάσμα δεδομένων, υπερβαίνοντας τις παραδοσιακές πηγές ελέγχου εσόδων και εξόδων. Οι φορολογικές αρχές θα μπορούν να συλλέγουν πληροφορίες ακόμα και από πλατφόρμες ξένων χρηματιστηρίων και κρυπτονομισμάτων.

Βασικά της όπλα θα είναι ειδικοί αλγόριθμοι για ανάλυση μεγάλων δεδομένων και άντληση στοιχείων από ψηφιακά συστήματα τιμολόγησης, και η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για συγκριτική αξιολόγηση και σκανάρισμα κάθε διαθέσιμου στοιχείου στο Διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στόχος θα είναι η βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης για την καταστολή περιπτώσεων φοροδιαφυγής και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Σταδιακά, το έργο της θα επεκταθεί και στον τομέα των τελωνείων, με εξειδικευμένες προσλήψεις για την καταπολέμηση λαθρεμπορίου και παράνομων διακινήσεων.

Οι μεγάλες διασταυρώσεις θα αφορούν τον εντοπισμό εισοδημάτων που δεν έχουν δηλωθεί στην εφορία από μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ, αναδρομικές αποδοχές, εισοδήματα από το εξωτερικό και φόρο μισθωτών υπηρεσιών.

Ποιοι βρίσκονται στο στόχαστρο

Ο φοροελεγκτικός μηχανισμός θα επικεντρωθεί κυρίως σε τέσσερις περιπτώσεις:

1. Διασταύρωση αναδρομικών αποδοχών για μισθούς και συντάξεις έτους 2021, με ορίζοντα ολοκλήρωσης μέχρι τις 31/7/2025. Όσοι μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν λάβει αναδρομικά τα προηγούμενα χρόνια οφείλουν να τα δηλώνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, και μάλιστα στα έτη που τα αφορούν. Οι αναδρομικές αποδοχές που θα δηλωθούν θα φορολογηθούν, αλλά δεν θα επιβληθούν πρόστιμα και προσαυξήσεις. Αν όμως δεν δηλωθούν και εντοπιστούν από τις διασταυρώσεις που διενεργεί η ΑΑΔΕ, τότε θα καταλογιστούν και πρόστιμα και προσαυξήσεις.

Όσοι εισέπραξαν το 2021 αναδρομικά ποσά από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, αγροτικές ενισχύσεις και εισοδήματα με βάση δικαστικές αποφάσεις μπορούν να εισέλθουν τώρα στην πλατφόρμα και να κάνουν τη σχετική δήλωση. Ο φόρος που θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι θα υπολογιστεί με βάση τις κλίμακες του φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς που ίσχυαν τα έτη στα οποία ανάγονται τα αναδρομικά και αφού αφαιρεθεί τυχόν φόρος που παρακρατήθηκε με συντελεστή 20% κατά την πληρωμή των αναδρομικών. Ειδικά οι συνταξιούχοι έχουν τη δυνατότητα, ύστερα από αίτηση στην ΑΑΔΕ, να εξοφλήσουν τις οφειλές από τον φόρο εισοδήματος, ο οποίος θα προκύψει από τις τροποποιητικές δηλώσεις για τα αναδρομικά ποσά συντάξεων προηγούμενων ετών σε 2 έως 48 έντοκες μηνιαίες δόσεις με βάση την πάγια ρύθμιση.

2. Διασταύρωση φόρου μισθωτών υπηρεσιών. Θα πραγματοποιηθούν αυτόματες διασταυρώσεις των δηλώσεων που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις σε εφορία και ΕΦΚΑ. Οι δηλώσεις που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις σε εφορία και ΕΦΚΑ διασταυρώνονταν μόνο κατά η διάρκεια των φορολογικών ελέγχων.

Με την αντιπαραβολή των δηλώσεων Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών και των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων (ΑΠΔ), η ΑΑΔΕ επιδιώκει να εντοπίσει επιχειρήσεις οι οποίες δηλώνουν διαφορετικά στοιχεία στην εφορία και διαφορετικά στον ΕΦΚΑ. Μέσω των ελέγχων αυτών επιδιώκεται ο εντοπισμός επιχειρήσεων οι οποίες δεν αποδίδουν τον πραγματικό φόρο μισθωτών υπηρεσιών στην εφορία ή τις πραγματικές εισφορές στον ΕΦΚΑ.

Ταυτόχρονα, υποβάλλονται μηνιαία και οι Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ), οπότε αποφασίστηκε να γίνει αντιπαραβολή των δύο δηλώσεων.

3. Διασταύρωση για τον εντοπισμό φορολογούμένων που υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ έτους 2024 ενώ είχαν δραστηριότητα μέχρι τις 31/12/2025.

Εκατοντάδες περιπτώσεις φοροδιαφυγής εντοπίζονται σε αυτή την κατηγορία. Στην περίπτωση που οι διασταυρώσεις εντοπίσουν φοροδιαφυγή, θα διενεργηθεί τακτικός έλεγχος από τον μηχανισμό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και θα επανυπολογιστούν τόσο τα έσοδα όσο και τα έξοδα της επιχείρησης-επαγγελματία. Εκτός από τον νέο φόρο που θα προκύψει, οι παραβάτες θα κληθούν να πληρώσουν και τα πρόστιμα που προβλέπει η νομοθεσία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι εντοπίστηκαν 1.706 επιχειρήσεις που υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ για το 2023, παρότι παρουσίαζαν κανονική δραστηριότητα. Μετά την παρέμβαση της ΑΑΔΕ προχώρησαν σε διορθώσεις, δηλώνοντας επιπλέον εκροές ύψους 60,9 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, για το 2022, οι 999 επιχειρήσεις που είχαν δηλώσει μηδενικό ΦΠΑ συμμορφώθηκαν, έπειτα από διασταύρωση με τα στοιχεία της πλατφόρμας myDATA, υποβάλλοντας δηλώσεις ύψους 46,7 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, 1.423 νομικά πρόσωπα που δεν είχαν υποβάλει καμία δήλωση για το ίδιο έτος υποχρεώθηκαν σε συμμόρφωση, δηλώνοντας συνολικό φόρο 14,8 εκατ. ευρώ.

Από φέτος δεν θα χρειάζεται να ελεγχθούν σε βάθος οι δηλώσεις ΦΠΑ, καθώς είναι κλειδωμένες από τα ηλεκτρονικά συστήματα. Αυτό σημαίνει πως ό,τι ανεβαίνει στo myDATA λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του οφειλόμενου ΦΠΑ ή της επιστροφής, ενώ με βάση τα στοιχεία αυτά θα συμπληρώνεται και το έντυπο Ε3 για τον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος.

4. Διασταύρωση τουλάχιστον του 50% των εισερχομένων πληροφοριών από αλλοδαπές αρχές, μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας, με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (DAC1) τουλάχιστον για το έτος 2020, μέχρι τις 30/10/2025. Είναι ενδεικτικό ότι για τη διασταύρωση DAC1 έτους 2017, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, πραγματοποιήθηκαν σχετικές επικοινωνιακές δράσεις συμμόρφωσης για την παρότρυνση υποβολής των απαιτούμενων Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος και υποβλήθηκαν 7.647 επιπλέον.

Οι διασταυρώσεις αφορούν φορολογούμενους που έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και εισπράττουν τόκους από καταθέσεις που τηρούν στο εξωτερικό, καθώς και όσους έχουν εισοδήματα (πλην καταθέσεων) από άλλες χώρες. Επίσης, σε εξέλιξη είναι η διασταύρωση από την ΑΑΔΕ άνω του το 50% των εισερχομένων πληροφοριών από αλλοδαπές αρχές, μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας, με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (DAC1) τουλάχιστον για το έτος 2019.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ