Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Ηταν στα τέλη του προηγούμενου χρόνου, συγκεκριμένα, στο Υπουργικό Συμβούλιο της 23ης Δεκεμβρίου, όταν ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης παρουσίαζε τις επόμενες πρωτοβουλίες του υπουργείου Παιδείας. Στην πρώτη θέση των κινήσεων αυτών βρίσκεται ένας νέος θεσμός που αποσκοπεί στην αναβάθμιση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ο λόγος για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, τα οποία έρχονται να πλαισιώσουν τις υφιστάμενες δομές του δημόσιου συστήματος εκπαίδευσης, με στόχο να προσφέρουν αναβαθμισμένες γνώσεις και καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές σε παιδιά που ζουν σε εργατικές συνοικίες στο λεκανοπέδιο της Αττικής, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις.
Σήμερα στις 10 το πρωί ο κ. Πιερρακάκης μαζί με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση Αντώνη Παπαδημητρίου πρόκειται να διαβούν το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου. Εκεί θα τους περιμένει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Ιδρύματος Ωνάση με αντικείμενο τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, που αναμένεται να λειτουργήσουν από τον φετινό Σεπτέμβριο.
Η ιδέα
Η σύλληψη γύρω από το νέο αυτό project είναι αρκετά απλή, όσο και καινοτόμα: πρόκειται για μια «μεταμόσχευση» ενός εξαιρετικά επιτυχημένου μοντέλου σύμπραξης μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα από τον χώρο της Υγείας στον χώρο της Παιδείας.
Με τον ίδιο τρόπο, λοιπόν, που στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90 δημιουργήθηκε το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και εντάχθηκε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, έτσι και τώρα 22 εκπαιδευτικές δομές σε όλη τη χώρα θα αναβαθμιστούν ριζικά με πόρους του Ιδρύματος Ωνάση ώστε να γίνουν νέου τύπου σχολικές μονάδες οι οποίες θα αποτελούν κομμάτι της δημόσιας εκπαίδευσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο σχεδιασμός δεν προβλέπει τη δημιουργία 22 νέων σχολείων, αλλά τη μετατροπή υφιστάμενων μονάδων σε Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία, με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη υλοποίηση του project.
Βάσει σχεδιασμού, προβλέπεται τον ερχόμενο Σεπτέμβριο να ανοίξουν τις πύλες τους τουλάχιστον τα 12 πρώτα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (6 Γυμνάσια και 6 Λύκεια, ενώ υπάρχει περίπτωση να αυξηθούν σε 7+7), ενώ σε ακόμη 10 σχολεία το πρώτο κουδούνι είναι προγραμματισμένο να χτυπήσει τον Σεπτέμβριο του 2026, στεγάζοντας τη σχολική καθημερινότητα συνολικά περίπου 6.000 μαθητών.
Η λειτουργία
Τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία θα έχουν αρκετά κοινά στοιχεία με τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία. «Η πρωτοβουλία των Δημόσιων Ωνάσειων Σχολείων (ΔΗΜΩΣ) απαντά στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία στην Ελλάδα.
Οι ελληνικές οικογένειες αναζητούν εκπαιδευτικές μονάδες υψηλής ποιότητας που προάγουν την αριστεία και την καινοτομία, με αποτέλεσμα οι αιτήσεις να ξεπερνούν κατά πολύ τις διαθέσιμες θέσεις. Την τάση αυτή καταδεικνύει το γεγονός ότι μόνο το 2024 κατατέθηκαν περισσότερες από 20.300 αιτήσεις για περίπου 4.800 διαθέσιμες θέσεις σε Πειραματικά και Πρότυπα Σχολεία», ανέφερε το Ιδρυμα Ωνάση σε ανακοίνωσή του σχετικά με την πρωτοβουλία του.
Επιπλέον, τα ΔΗΜΩΣ αναμένεται να λειτουργήσουν ως ένας ακόμα πόλος σχολικής καινοτομίας, ενισχύοντας έτσι την εκπαιδευτική πολυτυπία και τον πλουραλισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος – και μάλιστα, όπως ήδη αναφέρθηκε, σε περιοχές της χώρας που χαρακτηρίζονται από έντονες κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Μάλιστα στη σχετική ανακοίνωση του Ιδρύματος Ωνάση γίνεται λόγος για «ευάλωτες περιοχές».
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περιοχές στις οποίες προβλέπεται να λειτουργήσουν τα Ωνάσεια Σχολεία είναι εργατικές συνοικίες στο λεκανοπέδιο της Αττικής, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις στις οποίες δεν λειτουργούν Πρότυπα Σχολεία.
«Τα ΔΗΜΩΣ ενισχύουν τη δημόσια εκπαίδευση προσφέροντας ένα σύγχρονο μοντέλο δημόσιου σχολείου που προάγει την ίση πρόσβαση, την αριστεία και την καινοτομία», αναφέρει η ανακοίνωση του Ιδρύματος Ωνάση. Ακόμη, διευκρινίζεται ότι «στο πλαίσιο της δωρεάς, το Ιδρυμα Ωνάση, εκτός από την ανακαίνιση των σχολείων, θα καλύψει το κόστος διεξαγωγής των Ομίλων και Συνόλων μετά το ημερήσιο ωρολόγιο πρόγραμμα, με έμφαση σε σύγχρονα γνωστικά πεδία όπως το STEM, οι ανθρωπιστικές επιστήμες, η τέχνη και οι ψηφιακές τεχνολογίες».
Η εισαγωγή των μαθητών θα πραγματοποιείται με εξετάσεις στην Α’ τάξη κάθε βαθμίδας, δηλαδή στην Α’ Γυμνασίου και την Α’ Λυκείου. Για τις μεταβατικές πρώτες χρονιές οι μαθητές που ήδη φοιτούν στη Β’ και τη Γ’ Τάξη των Γυμνασίων και Λυκείων τα οποία θα μετατραπούν σε Ωνάσεια θα παραμείνουν και θα εξακολουθήσουν να φοιτούν κανονικά σε αυτά.
Αντίστοιχα, οι εκπαιδευτικοί θα επιλέγονται από το ανθρώπινο δυναμικό του Δημόσιου Συστήματος Εκπαίδευσης, με την ίδια διαδικασία που επιλέγονται και οι εκπαιδευτικοί στα Πρότυπα Σχολεία. Μάλιστα, πηγές του υπουργείου Παιδείας αναφέρουν ότι θα προβλεφθεί γι’ αυτούς τους εκπαιδευτικούς πρόσθετη αμοιβή για έξτρα εργασία.
Ενα ακόμα κοινό στοιχείο με τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία εντοπίζεται στο ότι τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία θα είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα, με στόχο την καταγραφή και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών καινοτομιών που θα εφαρμόζονται σε αυτά, όπως η εξέλιξη των εκπαιδευτικών και οι πρόσθετες δραστηριότητες πέρα από το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου.
Οι αρμοδιότητες
Η συμφωνία προβλέπει ότι το Ίδρυμα Ωνάση θα αναλάβει την ανακαίνιση των σχολείων, διαθέτοντας έως 1 εκατ. ευρώ ανά σχολική μονάδα. Επιπλέον, θα αναλάβει την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων μέχρι το ποσό του 0,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος και ανά σχολείο, ενώ επίσης θα χορηγεί υποτροφίες και θα συνεισφέρει στην επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών.
Από την άλλη πλευρά, στην αρμοδιότητα του Ελληνικού Δημοσίου θα περιλαμβάνεται η κάλυψη της μισθοδοσίας των εκπαιδευτικών και του διοικητικού προσωπικού. Επιπλέον, το Δημόσιο θα διαθέτει την πλειοψηφία στη Διοικούσα Επιτροπή που πρόκειται να συσταθεί για τη διεύθυνση των νέων σχολείων.
Το μήνυμα
«Προβλέπεται η εισαγωγή καινοτομιών στην εκπαίδευση με έναν τρόπο που θα μας επιτρέψει να διδαχθούμε από πράγματα τα οποία θα συμβούν στο πεδίο και μετά να διαχυθούν αυτά συνολικότερα στο σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας», δήλωσε σχετικά με τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία σε πρόσφατη συνέντευξή του ο κ. Πιερρακάκης και συμπλήρωσε: «Αλλά αν έπρεπε να κρατήσω ένα πράγμα από αυτή τη μεταρρύθμιση, θα κράταγα το γεγονός ότι τα σχολεία αυτά θα δημιουργηθούν σε περιοχές με κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Και αυτό δείχνει κάτι σε σχέση με το πώς αντιλαμβανόμαστε το δημόσιο σύστημα».
Τα Ωνάσεια Σχολεία έρχονται να προστεθούν σε ένα σύνολο αλλαγών στη Δημόσια Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπως η εισαγωγή της Λογοτεχνίας και η δυνατότητα για ΙΒ. Σημειώνεται ότι ο υπουργός Παιδείας βρέθηκε στη Γενεύη, την έδρα του Οργανισμού του Διεθνούς Απολυτηρίου (International Baccalaureate), όπου είχε συνομιλίες με τον γενικό διευθυντή του οργανισμού Ολι-Πέκα Χάινονεν αναφορικά με την προοπτική εισαγωγής του IB στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση, κάτι που θα ξεκινήσει πιλοτικά σε 5 Λύκεια από τον Σεπτέμβριο.
Το ΙΒ αναγνωρίζεται από πανεπιστήμια και ακαδημαϊκά ιδρύματα σε όλο τον κόσμο και εφαρμόζεται σε περίπου 6.000 σχολεία σε 150 χώρες, με περίπου τα μισά από αυτά να είναι δημόσια.
Το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο
Το ημερολόγιο έδειχνε 6 Οκτωβρίου του 1992, μια ημερομηνία-σταθμό για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Πρόκειται για την ημέρα που το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο ξεκινούσε τη λειτουργία του και μεταβιβαζόταν ως δωρεά από το Ιδρυμα Ωνάση στο Ελληνικό Δημόσιο. Πέντε χρόνια νωρίτερα, τον Οκτώβριο του 1987, είχαν ξεκινήσει οι εργασίες για την ανέγερσή του στην Καλλιθέα, στο τέλος της λεωφόρου Συγγρού.
Η τυπική πράξη μεταβίβασης στο Δημόσιο συντελέστηκε με τον νόμο 2012/1992, με τον οποίο η Βουλή των Ελλήνων κύρωσε τις σχετικές συμβάσεις μεταξύ του Δημοσίου και του Ιδρύματος Ωνάση. Εδώ και πάνω από 30 χρόνια το Ωνάσειο αποτελεί σημείο αναφοράς στους τομείς των μεταμοσχεύσεων καρδιάς, της καρδιοχειρουργικής και της καρδιολογίας ενηλίκων και παιδιών. Η δημιουργία του υπαγορεύτηκε από το γεγονός ότι μέχρι να ανοίξει τις πόρτες του οι καρδιακές ασθένειες συνεπάγονταν σε μεγάλο ποσοστό διαρκείς και εξαιρετικά πολυδάπανες μετακινήσεις στο εξωτερικό για δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας.
Πέρα, όμως, από το ανεκτίμητο όφελος για τους καρδιοπαθείς, η δημιουργία του Ωνασείου παρήγαγε και μια διόλου ευκαταφρόνητη προστιθέμενη αξία. Ο λόγος για την καθιέρωση μιας νέας πρακτικής ως προς τη σύμπραξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Ουσιαστικά, το Ιδρυμα Ωνάση ανέλαβε τη δημιουργία μιας δομής η οποία στη συνέχεια πέρασε στην κυριότητα, στον έλεγχο και την ευθύνη του Δημοσίου και, συγκεκριμένα του υπουργείου Υγείας, από το οποίο διορίζεται η διοίκηση, εγκρίνεται ο απολογισμός και ασκείται διαχειριστικός έλεγχος.
Ετσι, το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο (το οποίο πλέον μετονομάστηκε σε Ωνάσειο Νοσοκομείο) λειτουργεί ως κοινωφελές, μη κερδοσκοπικό Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου παραμένοντας διαρκώς στη διάθεση των πολιτών που έχουν ανάγκη τις υψηλής εξειδίκευσης υπηρεσίες του.
Πηγή: protothema.gr