Κρίσιμες οι επόμενες εβδομάδες για τις απαιτήσεις του Δήμου Ηρακλείου για τα έργα της «παράκαμψης Ηρακλείου»

Το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου ενημέρωσε ο Δήμαρχος Αλέξης Καλοκαιρινός σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο ζήτημα των απαιτήσεων του Δήμου για τα αναγκαία έργα και παρεμβάσεις στην «παράκαμψη Ηρακλείου».

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός αναφέρθηκε αναλυτικά στο υπόμνημα που κατέθεσε την προηγούμενη εβδομάδα στη Βουλή, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου στην οποία συμμετείχε, συνοδευόμενος από τη Γενική Γραμματέα του Δήμου Μαρία Σκραφνάκη, στο οποίο τονίζεται:

Ο Δήμος Ηρακλείου αναγνωρίζει την αναγκαιότητα αναβάθμισης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Ωστόσο, το έργο, και ειδικότερα η λεγόμενη «παράκαμψη Ηρακλείου» όπως προδιαγράφεται στην Σύμβαση Παραχώρησης παρουσιάζει σοβαρές ατέλειες, οι οποίες, αν δεν θεραπευθούν, θα υποβαθμίσουν την ποιότητα ζωής και το αστικό περιβάλλον και θα θέσουν σε κίνδυνο ζωές, περιουσίες και υποδομές.

Ο Δήμος Ηρακλείου δεν παραιτείται από το αίτημα της πραγματικής νότιας παράκαμψης της πόλης σε εύλογο χρόνο και ζητούμε πολιτική δήλωση για την άμεση έναρξη των σχετικών μελετών. Ο Δήμος Ηρακλείου δεν παραιτείται από την προσφυγή με Αίτηση Ακυρώσεως της τροποποίησης της ΑΕΠΟ του έργου του ΒΟΑΚ. Αρχική Αίτηση Ακύρωσης: 06/6/2023 Πρόσθετοι Λόγοι Ακύρωσης: 07/11/2024 Τεχνική Έκθεση: 05-07/11/2024 Εξ αναβολής δικάσιμος: 02/9/2025.

Συνοπτικά, οι αναγκαίες παρεμβάσεις που συνιστούν απαιτήσεις του Δήμου Ηρακλείου αφορούν:

1. Στον επανασχεδιασμό και την (ανα)κατασκευή των κόμβων, η λειτουργία των οποίων σχετίζεται με τη σύνδεση του ΒΟΑΚ με την πόλη και το λιμάνι, και συνεπώς θα συμβάλει και στην καλύτερη λειτουργία του ΒΟΑΚ.
2. Στην υπογειοποίηση τμημάτων της «παράκαμψης Ηρακλείου» στο μέρος που διέρχεται από τον αστικό ιστό και, εναλλακτικά ή συνδυαστικά, στον σχεδιασμό και την κατασκευή στεγάστρων (Covers), που θα αποδώσουν παράπλευρες και εγκάρσιες κινήσεις εκατέρωθεν του ΒΟΑΚ αλλά και σημαντικό κοινόχρηστο χώρο.
3. Στην δημιουργία πλήρους παράπλευρου οδικού δικτύου σε όλο το μήκος της «παράκαμψης Ηρακλείου» για την εύρυθμη λειτουργία των παρόδιων χρήσεων κατοικίας, αλλά και των βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, βορείως και νοτίως του ΒΟΑΚ, με δεδομένους τους πρόσθετους φόρτους που θα προέλθουν από το έργο παραχώρησης, όσο και σε απευκταίες περιπτώσεις έκτακτων συμβάντων επί του ΒΟΑΚ, όταν η κυκλοφορία του αυτοκινητόδρομου θα πρέπει να διοχετευθεί εκτός αυτού και να εξυπηρετηθεί προσωρινά από το τοπικό δίκτυο χωρίς να προκληθούν χαοτικές και επικίνδυνες καταστάσεις.
4. Στον σχεδιασμό και την κατασκευή των υδραυλικών έργων για απορροή και διόδευση των ομβρίων υδάτων από τον ΒΟΑΚ στους παρακείμενους φυσικούς αποδέκτες (ρέματα), με διασφάλιση της απαιτούμενης παροχετευτικότητας σύμφωνα με τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας, κρίσιμο ζήτημα πολιτικής προστασίας της πόλης.

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός τόνισε σε αυτό το σημείο ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος (ζωής ή θανάτου) απαιτεί τροποποίηση του αρ. 6.2.5, σύμφωνα με το οποίο «ο Παραχωρησιούχος δεν ευθύνεται για την τυχόν ανεπάρκεια των αποδεκτών κατάντη του ‘Έργου Παραχώρησης πέραν των κατάντη ορίων διευθέτησης του υδατορέματος ή του ποταμού σύμφωνα με την εγκεκριμένη υδραυλική μελέτη και τους περιβαλλοντικούς όρους του Έργου Παραχώρησης». Στον εξαρχής του έργου σχεδιασμό και την εγκατάσταση ηχοπετασμάτων για την προστασία από τον κυκλοφοριακό θόρυβο των παρόδιων κατοικιών της πόλης (βλ. αρ. 11.3).

Ο Δήμος Ηρακλείου ζητάει ακόμα: Την εκπόνηση συνολικής κυκλοφοριακής μελέτης για το πολεοδομικό συγκρότημα του Ηρακλείου, χωρίς την οποία βασικές πρόνοιες του Συστήματος Διαχείρισης Αυτοκινητοδρόμου (Asset Management System, αρ. 10.6.3) δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν. Πολιτική δήλωση ότι ο σχεδιασμός και η κατασκευή οδικής σύνδεσης του Ηρακλείου με το νέο αεροδρόμιο Καστελλίου με μικρότερη πραγματική χρονοαπόσταση είναι ανεξάρτητος από το έργο παραχώρησης του ΒΟΑΚ (σύμφωνα με το αρ. 6.4.2). Κρίνεται αναγκαία η καθολική εξαίρεση από τα διόδια τέλη των αστικών τμημάτων του ΒΟΑΚ, και εν προκειμένω του τμήματος της «παράκαμψης Ηρακλείου».

Ο ΒΟΑΚ διατρέχει το πιο αναπτυγμένο τμήμα της Κρήτης και αποτελεί τη μοναδική επιλογή για τις καθημερινές μετακινήσεις των κατοίκων και παραγωγών της. Οι μετακινήσεις διεξάγονται κυρίως σε μικρές αποστάσεις και δεν μπορούν να διεξαχθούν μέσω άλλης εναλλακτικής διαδρομής. Η πρόβλεψη για τη μη καταβολή διοδίων εντός των ορίων του Δήμου είναι ατελής και υπό σειρά προϋποθέσεων. Ατελής, γιατί περιλαμβάνει μόνο τα επιβατικά οχήματα και συνεπώς τα βαρέα οχήματα θα επιβαρύνουν την πόλη. Είναι δε απορίας άξιο ότι στις προϋποθέσεις περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση του Εθνικού Συστήματος Χρέωσης Ηλεκτρονικών Διοδίων που εκφεύγει από το πλαίσιο του συγκεκριμένου έργου και της υπό συζήτηση Σύμβασης Παραχώρησης.

Ενώ ο αρμόδιος υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών έχει δηλώσει ότι «δεν θα υπάρχουν διόδια στα αστικά τμήματα του ΒΟΑΚ», στη σύμβαση ορίζεται ρητώς ότι μέχρι τότε (έναρξη λειτουργίας ΕΣΧΗΔ), ο Παραχωρησιούχος δύναται να επιβάλλει διόδια σε όλους τους χρήστες με Μετωπικούς και Πλευρικούς Σταθμούς, και μάλιστα από την πρώτη περίοδο (Τ1) της παραχώρησης (αρ. 18.1.10, 18.2.1).

Η παράλειψη του κόμβου του Αεροδρομίου από τον πίνακα (18.1.10) των κόμβων που εξυπηρετούν αστικές μετακινήσεις ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό το μέτρο της εξαίρεσης οδηγώντας τα οχήματα μέσα στον αστικό ιστό και μάλιστα στην περιοχή στην οποία κατά τα επόμενα χρόνια θα συντελεσθεί η μέγιστη οικιστική ανάπτυξη της πόλης του Ηρακλείου. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη η τροποποίηση του ως άνω Πίνακα ώστε να συμπεριληφθεί ο κόμβος του Αεροδρομίου. Ο Δήμος Ηρακλείου εκφράζει τη διαφωνία του με την έως σήμερα παραμέληση της Σητείας και της Ιεράπετρας. Με τον ένα ή το άλλο τρόπο, ο ΒΟΑΚ από την Κίσσαμο έως τον Άγιο Νικόλαο θα μετατραπεί σ’ έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Συνεπώς, η αναβάθμιση του τμήματος Άγιος Νικόλαος –Παχειά Άμμος – Σητεία / Ιεράπετρα, αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ για την ενιαία κοινωνική και παραγωγική λειτουργία της Κρήτης. Γίνεται κατανοητό ότι πρόκειται για δύσκολο έργο αλλά αυτός δεν είναι λόγος για να μην έχει αναζητηθεί και υλοποιηθεί μια βιώσιμη λύση σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της Κρήτης.

Συμπερασματικά, όπως ανέφερε ο Αλέξης Καλοκαιρινος, «έχουν καταγραφεί τα σημεία που απαιτείται τροποποίηση και αυτός είναι και ο στόχος του Δήμου Ηρακλείου. Το Ηράκλειο αποδεχόμενο την χάραξη αυτή έκανε την μεγαλύτερη παραχώρηση. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει αζημίως. Δεν είναι δυνατόν η πόλη από την οποία θα διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος να υποβαθμιστεί και η λειτουργία της να τεθεί σε διακινδύνευση. Το επόμενο διάστημα θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμο».