ΤΕΕ/ΤΑΚ: Σοβαρά προβλήματα από παρατυπίες στη λειτουργία των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας

Η Διοικούσα Επιτροπή του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Τμήματος Ανατολικής Κρήτης (ΤΕΕ/ΤΑΚ), με ανοιχτή επιστολή της, αναδεικνύει τα σοβαρά προβλήματα που έχουν ανακύψει στη λειτουργία του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και του Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. στις Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου και Λασιθίου.

Το ΤΕΕ/ΤΑΚ αναφέρεται στις παρατυπίες που έχουν διαπιστωθεί έχουν προκαλέσει σημαντικές δυσκολίες στους μηχανικούς της περιοχής μας και απαιτούν άμεση προσοχή και παρέμβαση.

Ενδεικτικά αναφέρει:

• Αρχικά θα θέλαμε να αναφερθούμε στη λειτουργία του ΣΥΠΟΘΑ και να επισημάνουμε ένα μείζον ζήτημα που αφορά τη λειτουργία του, το οποίο εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα δεν συνεδριάζει, με αποτέλεσμα να έχουν συσσωρευτεί πάρα πολλές εκκρεμείς υποθέσεις. Το γεγονός αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην εξέλιξη σημαντικών έργων, αλλά και στην καθημερινή δραστηριότητα των μηχανικών και των πολιτών.
• Συνεχίζοντας σχετικά με τη λειτουργία του ΣΑ ένα από τα βασικά προβλήματα που έχουν εντοπιστεί είναι η μη έγκαιρη ενημέρωση των ενδιαφερομένων για τις ημερομηνίες των συνεδριάσεων. Σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 2 του ν. 4495/2017, που ορίζει ότι: ’’Οι ενδιαφερόμενοι ενημερώνονται για την ημερομηνία της συνεδρίασης για τη συζήτηση της υπόθεσής τους και παρίστανται κατά τη συνεδρίαση, εφόσον το επιθυμούν, για να εκθέσουν τις απόψεις τους, αποχωρούν δε κατά τη λήψη της απόφασης’’. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ενημερώνονται εκ των προτέρων ώστε να έχουν τη δυνατότητα να παραστούν και να εκφράσουν τις απόψεις τους. Δυστυχώς, η έλλειψη αυτής της διαδικασίας έχει ως αποτέλεσμα οι μηχανικοί να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, καθώς δεν μπορούν να υπερασπιστούν τις μελέτες τους ενώπιον του Συμβουλίου.
• Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 1 του ν. 4495/2017 αναφέρεται ότι, ‘’ τα Σ.Α. συνεδριάζουν σε τακτές ημερομηνίες, που ορίζονται από τον Πρόεδρό τους, τουλάχιστον δύο (2) φορές το μήνα, ή εκτάκτως. Σε περίπτωση έκτακτης συνεδρίασης τα μέλη του Συμβουλίου ειδοποιούνται από τον Πρόεδρο ή τον γραμματέα, τρεις (3) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση’’. Εν προκειμένω το Σ.Α αποδεδειγμένα δεν συνεδριάζει κατά τις πιο πάνω τακτές ημερομηνίες δηλαδή τουλάχιστον δυο φορές τον μήνα. Επιπρόσθετα δεν αποστέλλεται στα μέλη πρόσκληση τουλάχιστον τρεις μέρες νωρίτερα. Η ασυνέπεια αυτή στις συνεδριάσεις οδηγεί σε σημαντικές καθυστερήσεις στην εξέταση των υποθέσεων, δημιουργώντας αβεβαιότητα και καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των έργων.
• Ένα κρίσιμο ζήτημα αποτελεί η απουσία διαφάνειας και τεκμηρίωσης στις διαδικασίες του Συμβουλίου. Τα μέλη ενημερώνονται για τις μελέτες την ημέρα της συνεδρίασης χωρίς προηγούμενη προετοιμασία, γεγονός που υπονομεύει την ποιότητα της αξιολόγησης. Επιπλέον, οι αποφάσεις συχνά λαμβάνονται χωρίς επαρκή τεκμηρίωση, και τα πρακτικά δεν αναρτώνται στο ηλεκτρονικό σύστημα , όπως προβλέπεται από το άρθρο 4 ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321/2020 – ΦΕΚ 313/Β/6-2-2020. Η έλλειψη αυτή διαφάνειας αποδυναμώνει την εμπιστοσύνη των μηχανικών προς το θεσμό και επιδεινώνει τις σχέσεις μεταξύ των επαγγελματιών και της διοίκησης.
• Παράλληλα, έχουν παρατηρηθεί παραβιάσεις των αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου, όπως η διενέργεια αυτοψιών και ο έλεγχος πολεοδομικών διατάξεων, παρά τις σαφείς οδηγίες της παρ. 4 του άρθρου 3 της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321/2020 – ΦΕΚ 313/Β/6-2-2020. Ειδικότερα, το Συμβούλιο προβαίνει σε ελέγχους γενικών και ειδικών πολεοδομικών διατάξεων, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου έχει ήδη εκδοθεί Προέγκριση Οικοδομικής Άδειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης. Αυτές οι πρακτικές όχι μόνο παραβιάζουν τη νομοθεσία αλλά και καθιστούν δύσκολη τη σωστή λειτουργία και αξιοπιστία του Συμβουλίου.
• Επιπρόσθετα, η διαδικασία ελέγχου πληρότητας των μελετών δεν ολοκληρώνεται όπως απαιτείται πριν από την κατάρτιση της ημερήσιας διάταξης σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 4 της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/11170/321/2020 – ΦΕΚ 313/Β/6-2-2020 που αναφέρει ότι: ‘’ Πριν την κατάρτιση της Ημερήσιας Διάταξης, ο γραμματέας ασκεί έλεγχο της πληρότητας των φακέλων των προς εξέταση θεμάτων σύμφωνα με τα δικαιολογητικά του άρθρου 5. Σε περίπτωση διαπίστωσης ελλιπών στοιχείων, ενημερώνεται ο εξουσιοδοτημένος μηχανικός μέσω του πληροφοριακού συστήματος και τάσσεται προθεσμία 30 ημερολογιακών ημερών για τη συμπλήρωσή τους. Μετά την εμπρόθεσμη προσκόμιση των στοιχείων, το θέμα εγγράφεται στην Ημερήσια διάταξη της αμέσως προσεχούς συνεδρίασης του Συμβουλίου, ενώ σε διαφορετική περίπτωση, ο φάκελος επιστρέφεται. Σε πολλές περιπτώσεις, οι μελέτες δεν εγκρίνονται λόγω ανεπάρκειας πληρότητας, γεγονός που προκαλεί περαιτέρω καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων και επηρεάζει αρνητικά την προώθηση των έργων. Τέλος, η συμπεριφορά προς τους μηχανικούς και τους πολίτες είναι συχνά απαξιωτική και προσβλητική. Οι μηχανικοί αντιμετωπίζουν αναιτιολόγητες απορρίψεις και αντιδεοντολογικές εκφράσεις, που υπονομεύουν την επαγγελματική τους υπόσταση.
• Ιδιαίτερη σημασία έχει η θεσμική σταθερότητα. Η διαρκής παράταση της θητείας των μελών πρέπει να αντικατασταθεί από ένα σαφές και διαφανές πλαίσιο ανανέωσης, ώστε να διασφαλίζεται η συνέχεια αλλά και η ανανέωση του θεσμού. Η επιλογή των μελών πρέπει να γίνεται με αξιοκρατικά και αντικειμενικά κριτήρια, ενισχύοντας την αξιοπιστία του οργάνου. Επιπλέον οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ/ΤΑΚ στα ανωτέρω Συμβούλια δεν έχουν αποζημιωθεί από την ημέρα που συστήθηκαν οι επιτροπές, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες Περιφέρειες της χώρας όπου οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις προχωρούν κανονικά στις πληρωμές. Η άνιση αυτή μεταχείριση δημιουργεί εύλογα παράπονα και αδικίες εις βάρος των συναδέλφων μας και πλήττει τη θεσμική λειτουργία των Συμβουλίων.
• Τέλος, το Συμβούλιο πρέπει να λειτουργεί σε κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και δεοντολογίας. Η στάση απέναντι σε μηχανικούς και πολίτες οφείλει να είναι θεσμική, ευγενική και τεκμηριωμένη, χωρίς απαξιωτικές συμπεριφορές ή αδικαιολόγητες απορρίψεις.

Σύμφωνα με το ΤΕΕ/ΤΑΚ, με βάση τα παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι απαιτείται άμεση παρέμβαση για την ομαλοποίηση της λειτουργίας τόσο του ΣΥΠΟΘΑ όσο και των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής.

Η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ προτείνει:

1. Άμεση επανεκκίνηση των συνεδριάσεων του ΣΥΠΟΘΑ, με προγραμματισμό τακτικών συνεδριάσεων σε προκαθορισμένες ημερομηνίες, ώστε να εκκαθαριστούν οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες.
2. Τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών από τον ν. 4495/2017 και τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις για τη λειτουργία των ΣΑ (έγκαιρη ενημέρωση ενδιαφερομένων, πρόσκληση μελών, τακτικές συνεδριάσεις, ανάρτηση πρακτικών).
3. Θεσμική θωράκιση και ανανέωση των Συμβουλίων, με αξιοκρατική επιλογή και διαφανείς διαδικασίες, ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών και των μηχανικών.
4. Διασφάλιση σεβασμού και δεοντολογίας στις συνεδριάσεις, ώστε οι μηχανικοί και οι πολίτες να αντιμετωπίζονται με θεσμική σοβαρότητα, ισότητα και επαγγελματισμό.