Πώς θα μοιράζεται μια περιουσία χωρίς διαθήκη – Τι αλλάζει στις κληρονομιές

Η αντίστροφη μέτρηση για την παράδοση των τελικών προτάσεων της ομάδας εργασίας που επιμελείται τις τροποποιήσεις στο κληρονομικό δίκαιο έχει ξεκινήσει, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του έργου στο τέλος Ιουνίου.

Σύμφωνα με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, η αρμόδια επιτροπή υπό τον καθηγητή Απόστολο Γεωργιάδη αναμένεται να συνεδριάσει ξανά το επόμενο δεκαήμερο, ενώ στην τελευταία συνεδρίασή της ασχολήθηκε με ζητήματα που αφορούν την εξ αδιαθέτου διαδοχή, δηλαδή τον τρόπο που θα μοιράζεται η περιουσία όταν δεν υπάρχει διαθήκη.

Οι αλλαγές που έρχονται έπειτα από οκτώ δεκαετίες κρίνονται επιβεβλημένες, αφού τα τελευταία χρόνια καταγράφονται σημαντικές μεταβολές στον θεσμό της οικογένειας.

Πληροφορίες της «Καθημερινής» αναφέρουν ότι η ομάδα εργασίας θα προτείνει την ενσωμάτωση ρητής διάταξης σύμφωνα με την οποία ο επιζών σύντροφος με σύμφωνο συμβίωσης εξομοιώνεται πλήρως με τον σύζυγο από γάμο στις περιπτώσεις εκείνες που ο κληρονομούμενος δεν άφησε διαθήκη.

«Στοιχειωμένα» σπίτια, γείτονες σε ομηρία – Τα προβλήματα από 7.000 σχολάζουσες κληρονομιές

Παράλληλα, δεν θα καταργηθούν τα κληρονομικά δικαιώματα των γονέων και οι τάξεις στη διαδοχή των κληρονομικών δικαιωμάτων, αλλά εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο να αυξηθεί το κληρονομικό μερίδιο του συζύγου από γάμο ή του συντρόφου από σύμφωνο συμβίωσης στην περιουσία του κληρονομουμένου. Σε αποκλεισμό από το μοίρασμα της περιουσίας του διαθέτη οδηγεί η κατάθεση αγωγής διαζυγίου για βάσιμο λόγο πριν από τον θάνατο του κληρονομούμενου, αλλά και η λύση του συμφώνου συμβίωσης.

Οι ελεύθερες σχέσεις

Ιδιαιτέρως απασχόλησε την ομάδα εργασίας το ζήτημα της απόκτησης κληρονομικού δικαιώματος από πρόσωπο που τελούσε σε ελεύθερη σχέση με τον διαθέτη. Πρόκειται για πρόσωπα ανεξαρτήτως φύλου, που συζούσαν με τον κληρονομούμενο, χωρίς όμως η συμβίωσή τους αυτή να έχει περιβληθεί οποιονδήποτε νόμιμο τύπο.

Εξάλλου, στις σύγχρονες μορφές οικογένειας, εκτός από εκείνες που προκύπτουν από τον θρησκευτικό ή πολιτικό γάμο και το σύμφωνο συμβίωσης, καταγράφεται σε σημαντικό ποσοστό και ένα μοντέλο οικογένειας που επιλέγει την ελεύθερη συμβίωση και δεν μπορεί να αγνοηθεί σε μια μεταρρύθμιση που φιλοδοξεί να διατηρηθεί στον χρόνο.

Οι μεταρρυθμίσεις που έρχονται έπειτα από οκτώ δεκαετίες κρίνονται επιβεβλημένες, αφού τα τελευταία χρόνια καταγράφονται σημαντικές μεταβολές στον θεσμό της οικογένειας.

Η ενσωμάτωση μιας τέτοιας ρύθμισης συζητήθηκε προκειμένου μετά τον θάνατο του ενός εκ των δύο μελών της ελεύθερης ένωσης να αποφευχθεί η αιφνίδια αλλαγή στη ζωή του επιζώντος. Προς αυτήν την κατεύθυνση, εξετάζεται η δυνατότητα να μπορεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα να κάνει χρήση της οικοσκευής ή και να διαμένει στο σπίτι όπου συμβίωνε με τον θανόντα.

Φόρος κληρονομιάς σε χρηματικά ποσά, επενδυτικά προϊόντα

Το τελευταίο ζήτημα που τέθηκε στο τραπέζι των συζητήσεων είναι η απόκτηση δικαιωμάτων από πρόσωπα που έχουν αναλάβει τη φροντίδα ηλικιωμένων, είτε είναι συγγενείς είτε τρίτα πρόσωπα. Σύμφωνα με πληροφορίες, προτάθηκε ο κληρονομούμενος να διαθέτει ένα χρηματικό ποσό σε φροντιστές που αποδεδειγμένα διέθεταν χρόνο και χρήμα στη φροντίδα ηλικιωμένων για ικανό χρονικό διάστημα, χωρίς ανταλλάγματα, όσο εκείνοι βρίσκονταν εν ζωή.

Βέβαια, η πρόκριση μιας τέτοιας ρύθμισης ενδέχεται να «ανοίξει» έριδες και δικαστικές κόντρες που θα οδηγήσουν τα εμπλεκόμενα μέρη στα δικαστήρια, οπότε αναμένεται να συζητηθεί περαιτέρω από την ομάδα εργασίας πριν καταλήξει στην τελική της πρόταση.

Βασικές συμφωνίες

Η ομάδα εργασίας φέρεται να έχει καταλήξει σε μια αρχική συμφωνία για κάποια βασικά ζητήματα που θα αλλάξουν στο κληρονομικό δίκαιο, όπως είναι η διατήρηση των ιδιόγραφων διαθηκών με αυστηροποίηση του πλαισίου που τις διέπει, αφού εξετάζεται το ενδεχόμενο κατάθεσης της ιδιόγραφης διαθήκης σε συμβολαιογράφο.

Στις ρυθμίσεις που φέρονται να έχουν οριστικοποιηθεί εντάσσεται και η διατήρηση του δικαιώματος των ανιόντων συγγενών στην αλυσίδα της κληρονομικής διαδοχής, η διατήρηση της νόμιμης μοίρας των συγγενών του κληρονομουμένου με κάποιες παρεμβάσεις και η εισαγωγή των κληρονομικών συμβάσεων για πρώτη φορά στο ελληνικό δίκαιο ως αυτοτελές κεφάλαιο του κληρονομικού δικαίου.

Εκκρεμότητα

Με αυτό το τελευταίο κεφάλαιο αναμένεται να ασχοληθεί η ομάδα εργασίας στην επόμενη συνεδρίασή της στο τέλος Απριλίου ή στις αρχές Μαΐου. Η κληρονομική σύμβαση αποτελεί συμφωνία μεταξύ του κληρονομουμένου και ενός ή περισσοτέρων προσώπων, όπου καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις διανομής της περιουσίας μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου. Ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται ήδη σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία και η Ελβετία, ενώ στην Ελλάδα μέχρι σήμερα απαγορεύεται.