Ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση του προγράμματος Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης

Σημαντική εξέλιξη προς την κατεύθυνση υλοποίησης του προγράμματος Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (Β.Α.Α.) του Δήμου Ηρακλείου ύψους συνολικής Δημόσιας δαπάνης 37.000.000 ευρώ, αποτελεί η έγκρισή του, και μάλιστα σε εξαιρετικά σύντομο χρόνο, από τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη.

Το αναθεωρημένο πρόγραμμα έργων είχε προταθεί από το Δήμαρχο Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινό, ο οποίος και το είχε παρουσιάσει στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 14^ης Οκτωβρίου, όπου και εγκρίθηκε ομόφωνα.

Ο Δήμαρχος Ηρακλείου μίλησε για το σύνολο της στρατηγικής της ΒΑΑ, η οποία έχει προϋπολογισμό 62.936.945,21 € και αφορά 41 έργα και 2 μελέτες, για το σύνολο των έργων ΣΒΑΑ 2021-2027, προϋπολογισμού 37.000.000,00 € με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για 19 έργα και 2 μελέτες, καθώς και για το σύνολο των λοιπών πηγών χρηματοδότησης που αναζητούνται, ύψους 25.936.945,21 € για 22 έργα. Είχε επίσης ανακοινώσει και τρία νέα έργα, που λόγω της μελετητικής ωριμότητας που τα χαρακτηρίζει, εντάσσονται στο νέο πρόγραμμα του ΒΑΑ και ειδικότερα:

1. Την αποκατάσταση και ένταξη νέων χρήσεων του συγκροτήματος Δυτικών Νεωρίων και της Αποθήκης Άλατος στο Βενετσιάνικο Λιμάνι του Ηρακλείου, προϋπολογισμού 5.000.000,00 €
2. Την αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της Λ. Καλοκαιρινού από την οδό Γιαμαλάκη έως την Χανιόπορτα, προϋπολογισμού 2.800.000,00 €
3. Τη διαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής πλατείας Κόρακα, προϋπολογισμού 650.000,00 €

Ο Αλέξης Καλοκαιρινός είχε αναπτύξει τεκμηριωμένα την αναγκαιότητα ένταξης των έργων αυτών στο ΒΑΑ. Συγκεκριμένα, για τα Νεώρια, είχε αναφερθεί στην συνεργασία του με τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη και την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τη σημασία να αποδοθεί αυτός ο χώρος στους πολίτες και να «ξαναγυρίσει» στην πόλη αλλά και για το πώς εντάσσεται στο ευρύτερο σχεδιασμό της Δημοτικής Αρχής η αξιοποίηση και αυτού του τμήματος που αποτελούσε μέρος του αμυντικού συστήματος της πόλης

Για την συνέχεια της Λ. Καλοκαιρινού μέχρι τη Χανιόπορτα, ο Δήμαρχος είχε εκφράσει την αισιοδοξία του ότι ως δρόμος ήπιας κυκλοφορίας σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη, που αποτελεί τη συνέχεια του πεζοδρομημένου τμήματος Ίδης – Γιαμαλάκη,  θα βρεθεί σε διαδικασία δημοπράτησης στις αρχές του 2025.

Όσον αφορά την ανάπλαση στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Κόρακα, ο Δήμαρχος Ηρακλείου είχε τονίσει ότι το τμήμα έξω από τη Χανιόπορτα στην απόληξη της Μάχης Κρήτης, από την Λ. 62 Μαρτύρων μέχρι την οδό Εφόδου, θα αλλάξει η εικόνα μιας ζωτικής αρτηρίας της πόλης.

Επίσης, ο Αλέξης Καλοκαιρινός είχε ευχαριστήσει όλους τους εμπλεκόμενους συνεργάτες του για την καθοριστική συμμετοχή στον σχεδιασμό και είχε αναφερθεί ιδιαίτερα στη συμβολή των Αντιδημάρχων Ιωάννας Καλονάκη και Γιώργου Σισαμάκη, της Γενικής Γραμματέως του Δήμου Μαρίας Σκραφνάκη, των πολλών υπηρεσιακών στελεχών που εργάζονται στον τεχνικό τομέα, στα στελέχη του τμήματος Προγραμματισμού, καθώς και στους Ειδικούς Συμβούλους Σπύρο Δοκιανάκη και Ρίτα Χαιρέτη.

Σύντομο Ιστορικό ΒΑΑ

Η Στρατηγική για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη (ΣΒΑΑ) κατά την προηγούμενη Προγραμματική Περίοδο 2014-2020, αρχικά εγκρίθηκε σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 1710/10-03-2017 (ΑΔΑ: ΨΛ5Ρ7ΛΚ-Π9Υ) απόφαση του Περιφερειάρχη Κρήτης και προϋπολογισμό Συνολικής Δημόσιας Δαπάνης 14.468.500,00 €. Εντάχθηκε στο πλαίσιο του Σχεδίου Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) (ΦΕΚ B’ 494/19.02.2020) με Κοινή Υπουργική Απόφαση των τότε Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία βρίσκεται σε ισχύ έως τις 19.02.2026, όπου και προσδιορίστηκαν:

• Τα όρια της περιοχής εφαρμογής του ΣΟΑΠ
• Τα όρια της περιοχής εφαρμογής της ΣΒΑΑ
• Τα κύρια Πεδία Παρέμβασης, οι Άξονες, οι Ειδικοί Στόχοι και οι κατηγορίες Δράσης.

Στη συνέχεια η ΣΒΑΑ 2014-2020 του Δήμου Ηρακλείου, τροποποιήθηκε σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 1041/04-03-2020 (ΑΔΑ: ΩΧΟΖ7ΛΚ-Σ9Ν) απόφαση του Περιφερειάρχη Κρήτης με προϋπολογισμό Συνολικής Δημόσιας Δαπάνης 16.050.167,00 €.

Για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, ο Δήμος Ηρακλείου προέβη στην υποβολή νέας πρότασης της Στρατηγικής Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων – Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΟΧΕ – ΒΑΑ), στο πλαίσιο της Προτεραιότητας 6 «Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη των Αστικών Κέντρων και της Υπαίθρου», του Προγράμματος «ΚΡΗΤΗ» 2021-2027, η οποία εγκρίθηκε σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 5822/09-11-2023 (ΑΔΑ: ΨΜΗΗ7ΛΚ-ΟΣΓ) απόφαση του Περιφερειάρχη Κρήτης, με προϋπολογισμό Συνολικής Δημόσιας Δαπάνης 37.000.000,00 €.

Η πρόταση του Δήμου Ηράκλειου για την νέα ΣΒΑΑ 2021-2027, ουσιαστικά επικαιροποίησε την ΣΒΑΑ 2014-2020 και ως εκ τούτου διατηρηθήκαν τα όρια εφαρμογής ΣΟΑΠ, ΣΒΑΑ καθώς και τα κύρια Πεδία Παρέμβασης, οι Άξονες, οι Ειδικοί Στόχοι και οι κατηγορίες Δράσης. Η περιοχή παρέμβασης της ΣΒΑΑ 2021-2027, αποτελεί τμήμα της ευρύτερης περιοχής, όπου έχει εκπονηθεί το Σχέδιο Ολοκληρωμένων Αστικών Παρεμβάσεων (ΣΟΑΠ) και συγκεντρώνει τα απαραίτητα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, αναδεικνύοντας ως προτεραιότητα την παλιά πόλη, τις υποβαθμισμένες περιοχές του αστικού χώρου καθώς και τη σύνδεση της παλιάς πόλης και της Κνωσού με το παράκτιο μέτωπο και το λιμάνι – κόμβο κρουαζιέρας.

Περιλαμβάνει: την παλιά πόλη και τμήματα της παράκτιας αστικής ζώνης στα   δυτικά και στα ανατολικά της

Οριοθετείται: από τις οδούς 62 Μαρτύρων, Πυράνθου, Γ. Γεωργιάδη,   Γερωνυμάκη και Σ.  Καζαντζίδη

Έκταση:   4,8 τ.χλμ. (18% του αστικού κέντρου & 2% του Δήμου)

Πληθυσμός:   32.162 (25% του αστικού κέντρου & 18% του Δήμου)

Προϋπολογισμός:   37 εκ. Ευρώ

Από τα 16 εκ ευρώ περίπου που προέβλεπε η ΣΒΑΑ 2014-2020, υλοποιήθηκαν τα 9 εκ ευρώ περίπου, ενώ τα υπόλοιπα 7 εκ. ευρώ περίπου μεταφέρθηκαν στην Προγραμματική Περίοδο 2021-2027.

Συνεπώς, στο πλαίσιο της εγκεκριμένης ΣΒΑΑ για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 υιοθετήθηκαν αρχικά τα τμηματοποιημένα έργα (έργα phasing) που θα χρηματοδοτηθούν από τις ΣΒΑΑ των δύο (2) Προγραμματικών Περιόδων, καθώς και έργα τα οποία μεταφέρονται στο σύνολό τους από το ΕΠ «ΚΡΗΤΗ» 2014-2020 σε ΣΒΑΑ της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027.

Συνεκτιμώντας τόσο τις εξελίξεις και νέες ανάγκες – προκλήσεις που έχουν διαμορφωθεί όσο και την πορεία υλοποίησης της στρατηγικής έως το τέλος της προγραμματικής περιόδου και προκειμένου να μπορέσει να προχωρήσει πιο άμεσα η ένταξη και η έναρξη υλοποίησης των έργων τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ε.Π. «Κρήτη» στο πλαίσιο της Στρατηγικής ΒΑΑ 2021 – 2027, κρίθηκε σκόπιμη η τροποποίηση – επικαιροποίηση του χρηματοδοτικού πίνακα των έργων της ΣΒΑΑ, με την αντίστοιχη προσαρμογή και αναθεώρηση του κειμένου της Στρατηγικής.

Η προτεινόμενη αναθεώρηση αφορά αλλαγές στα έργα τα οποία συμπεριλαμβάνονται στο χρηματοδοτικό πίνακα των έργων που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο της ΣΒΑΑ 2021 – 2027 και την επικαιροποίηση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησής τους, έχοντας ως γνώμονα τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα της στρατηγικής, την εκτιμώμενη επίτευξη των στρατηγικών και των ειδικών στόχων, την απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων καθώς και την ρεαλιστικότητα του χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης των δράσεων της στρατηγικής εντός της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.

Σημειώνεται ότι η εν λόγω αναθεώρηση δεν παρουσιάζει απόκλιση από τους στρατηγικούς και ειδικούς στόχους των επενδυτικών προτεραιοτήτων όπως έχουν εγκριθεί, διατηρεί τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα της στρατηγικής και συνεπώς δεν επηρεάζει το όραμα της εγκεκριμένης Στρατηγικής.