Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Σε δύο διαδοχικά ραντεβού που θα πραγματοποιηθούν σήμερα υ στο υπουργείο Ενέργειας της Κύπρου και την προσεχή Δευτέρα 15 του μήνα στην ΡΑΕΚ, μεταφέρεται το ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στο σήριαλ με το ηλεκτρικό καλώδιο Κρήτης – Κύπρου.
Αυτό σημαίνει ότι το σκληρό παζάρι μεταξύ των δύο πλευρών συνεχίζεται χωρίς να βγαίνει λευκός καπνός ούτε και από την χθεσινή τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Κομισιόν, παρουσία εκπροσώπων των υπουργείων Ενέργειας της Ελλάδας αλλά και της Κύπρου, του Προέδρου και Αντιπροέδρου του ΑΔΜΗΕ κυρίων Μάνου Μανουσάκη και Ιωάννη Μάργαρη αντίστοιχα, της οικονομικής διευθύντριας κ. Ελένης Ζαρίκου και της διευθύντριας ρυθμιστικών θεμάτων. Σε κατώτερο επίπεδο εκπροσωπήθηκε η ΡΑΕΚ καθώς ο Πρόεδρος κ.Ανδρέας Πουλικκάς βρισκόταν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας ενώ την Ελληνική Ρυθμιστική Αρχή αντιπροσώπευσε ο Αντιπρόεδρος του τομέα Ενέργειας κ. Δημήτρης Φούρλαρης. Από την τηλεδιάσκεψη απουσίαζαν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για άγνωστους λόγους παρά το γεγονός ότι αρχικά είχε αναφερθεί ότι είχε προσκληθεί ενώ παρούσα ήταν και η γαλλική Nexans που κατασκευάζει το υποβρύχιο ηλεκτρικό καλώδιο.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες από την κυπριακή πλευρά η ΡΑΕΚ, δε φάνηκε να υπαναχωρεί στο θέμα της αναθεώρησης του ρυθμιστικού πλαισίου που έχει θέσει ως βασική προϋπόθεση ο ΑΔΜΗΕ για να συνεχίσει το έργο. Ο Έλληνας διαχειριστής συνεχίζει να υποστηρίζει ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο εάν ο φορέας υλοποίησης του Great Sea Interconnector δεν εξασφαλίσει την ανάκτηση του κόστους από την πρώτη μέρα της κατασκευαστικής περιόδου (αρχές 2025) και όχι με την εμπορική λειτουργία όπως επιδιώκει η ρυθμιστική αρχή της Κύπρου.
Για το λόγο αυτό το θέμα της αναθεώρησης της απόφασης της ΡΑΕΚ, που ήδη έχει αιτηθεί η ελληνική πλευρά από την προηγούμενη εβδομάδα, θα συζητηθεί την προσεχή Δευτέρα σε ξεχωριστή συνάντηση στην Κύπρο κατά την οποία η διοίκηση της εταιρείας καλείται να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς της.
Τι ζητά ο ΑΔΜΗΕ
Ο ΑΔΜΗΕ που είναι και ο φορέας υλοποίησης του Great Sea Interconnector δηλώνει ότι με τις παρούσες συνθήκες -κάτι που αμφισβητεί η κυπριακή πλευρά- το έργο μπαίνει μέσα άνω των 100 εκατ. (Net Present Value-Καθαρή Παρούσα Αξία). Στα πρόσθετα αιτήματα του διαχειριστή είναι η ανάληψη από την πλευρά της Κύπρου του γεωπολιτικού κινδύνου που διατρέχει το έργο και τον οποίο έλαβε υπόψη της η πρόσφατη ρυθμιστική απόφαση της RΑΑΕΥ ενώ παράλληλα ζητά να υπάρξει κοινή απόφαση για τροποποίηση στην διασυνοριακή κατανομή του κόστους (Cross Border Cost Allocation- CBCA) καθώς προκύπτει έλλειμμα 100 εκ. στο έργο (λόγω άρνησης μέχρι σήμερα της Κύπρου να το χρηματοδοτήσει), με αποτέλεσμα η χρηματοδότηση να πέφτει στα 657 εκ. ευρώ.
Ασφυκτικές πιέσεις
Τόσο η Κομισιόν όσο και η γαλλική Nexans πιέζουν να αλλάξει το ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να επιτραπεί η άμεση ανάκτηση του κόστους, μετακυλίοντας τα βάρη στους καταναλωτές από τα τέλη χρήσης που ο ΑΔΜΗΕ έχει δηλώσει ότι είναι μηδαμινά. Ενδεικτικό μάλιστα των πιέσεων που ασκούνται στο ρυθμιστή της Κύπρου αποτελεί το γεγονός ότι εκσφενδονίζονται απειλές για παύση του έργου σε περίπτωση που δεν αλλάξει η πρόσφατη απόφασή της ΡΑΕΚ. Το τελεσίγραφο έστειλε στον Κύπριο ρυθμιστή από την περασμένη εβδομάδα ο ΑΔΜΗΕ ενώ και στην χθεσινή τηλεδιάσκεψη η Κομισιόν ζήτησε λύση έως τα μέσα Αυγούστου υπό την απειλή της επιστροφής της κοινοτικής χρηματοδότησης των 657 εκ. από τον μηχανισμό Connect Europe Facility. Σφοδρές πιέσεις ασκεί και η Nexans, η οποία υποστηρίζει ότι θα σταματήσει το έργο αν μέχρι τα τέλη Αυγούστου δεν λάβει την δόση πληρωμής που αντιστοιχεί στα 108 εκ.
Στασιμότητα
Για σήμερα είναι προγραμματισμένη η συνάντηση της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ με την κυπριακή κυβέρνηση προκειμένου να παρουσιαστεί αναλυτικά η μελέτη κόστους οφέλους του έργου. Χθες ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου μιλώντας στο κυπριακό κοινοβούλιο επισήμανε ότι η μελέτη αυτή θα αξιολογηθεί από ειδικούς εμπειρογνώμονες προκειμένου η κυβέρνηση να λάβει την τελική επενδυτική απόφαση Ανοίγοντας ή αντίστοιχα κλείνοντας το δρόμο για την συμμετοχή της στην χρηματοδότηση του έργου με κονδύλια ύψους 100 εκατομμυρίων που δίνονται ως χορηγία από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αυτό αποτελεί μια εξέλιξη που πιθανώς θα καθυστερήσει τις διαδικασίες εκτός κι αν κυπριακή πλευρά αποφασίσει λόγω των σφιχτών χρονοδιαγραμμάτων που θέτουν τόσο ο κατασκευαστής του καλωδίου (Nexans) όσο και η Kομισιόν να τρέξει πιο γρήγορα τις διαδικασίες.
Έντονες αμφιβολίες
Πάντως το αρνητικό κλίμα για την ηλεκτρική διασύνδεση στην Κύπρο δεν έχει αλλάξει κάτι που αποτυπώνουν και τα δημοσιεύματα του κυπριακού τύπου, τα οποία παραθέτουν τις ενστάσεις τις επιφυλάξεις και τους προβληματισμούς των κυπριακών αρχών ως προς την υλοποίηση και την αναγκαιότητα του έργου. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας του κοινοβουλίου Κυριάκος Χατζηγιάννηςμιλώντας χθες στην βουλή, διαφώνησε με το σκεπτικό της μετακύλισης του κόστους στους καταναλωτές πριν την ολοκλήρωση του έργου, κάνοντας λόγο για προκλητικές απαιτήσεις από την πλευρά του ΑΔΜΗΕ και απευθυνόμενος στον υπουργό Ενέργειας είπε ότι με τον τρόπο αυτό θέτει σε κίνδυνο το δημόσιο συμφέρον.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον κατά τη συζήτηση στο κοινοβούλιο είχαν και οι απόψεις των άλλων φορέων της κυπριακής αγοράς. Για παράδειγμα ο Πρόεδρος του συνδέσμου αιολικής ενέργειας της Κύπρου κ. Άκης Έλληναςαναρωτήθηκε κατά πόσο είναι ορθό να εξαρτάται η ενέργεια κι η ασφάλεια και ο ανεφοδιασμός της Κύπρου από μια ιδιωτική εταιρεία και τόνισε ότι «αν γίνει το έργο και διοχετευθεί μέσω του καλωδίου το πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας προς την Κύπρο, τότε θα μπουν όλα τα έργα σε default, θα πτωχεύσουν όλες οι εταιρείες αλλά και οι τράπεζες». Όπως μάλιστα είπε, δεν μπορούμε να διαθέσουμε την δική μας παραγωγή και θα πάμε να κάνουμε εισαγωγή από το εξωτερικό;
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών Μάριος Δρουσιώτης τόνισε ότι είναι απαράδεκτο να πληρώνει ο καταναλωτής από την κατασκευή του έργου ειδικά όταν πρόκειται για μία σύμβαση για την οποία εγείρονται πολλά ερωτηματικά και αμφιβολίες.