Το «μακρύ της χέρι» στην κερδοφορία των διυλιστηρίων βάζει η κυβέρνηση, φορολογώντας για δεύτερη φορά τα δύο διυλιστήρια της Μotor Οil και της Helleniq Εnergy με συνολικό ποσό που υπολογίζεται να ανέλθει στα 300 εκατομμύρια ευρώ.
Πρόκειται για το ύψος της έκτακτης εισφοράς που αποφάσισε να επιβάλλει η πολιτεία στους πετρελαϊκούς ομίλους λόγω της υψηλής κερδοφορίας του 2023 καθώς είχε προηγηθεί ελάχιστους μήνες πριν η φορολόγηση των διυλιστηρίων για το 2022 με συνολικά 630 εκατομμύρια.
Η εισφορά αλληλεγγύης είχε συμφωνηθεί θεσμικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με συγκεκριμένη μεθοδολογία υπολογισμού και ελάχιστο όριο 33%, το οποίο υιοθέτησε η Ελλάδα.
Η εισφορά αυτή κατανεμήθηκε σε οκτώ δόσεις ξεκινώντας από τον περασμένο Ιούλιο και σύμφωνα με πληροφορίες έχει καταβληθεί στο σύνολό της από τα διυλιστήρια.
Κοινωνικό μέρισμα
Πριν όμως «αλλέκτορα φωνήσαι» η κυβέρνηση στέλνει αιφνιδιαστικά και νέο λογαριασμό. Όπως ανακοινώθηκε τις προηγούμενες μέρες από τον Πρωθυπουργό, τα έσοδα αυτά θα στηρίξουν τον κρατικό προϋπολογισμό και θα κατανεμηθούν ως εξής: 250 εκ. για την εφαρμογή κοινωνικής πολιτικής που θα μοιραστούν σε χαμηλοσυνταξιούχους το Δεκέμβριο του 2024 ενώ τα υπόλοιπα 50 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Παρότι μέχρι στιγμής τα διυλιστήρια δεν έχουν πάρει θέση για το νέο φόρο, είναι σαφές ότι η κυβερνητική πολιτική αποτελεί μια μάλλον απρόσμενη εξέλιξη που δεν επικρότησε ούτε το χρηματιστήριο στο οποίο οι μετοχές του κλάδου δέχτηκαν ισχυρές πιέσεις. Οι εταιρείες έχουν υποστηρίξει, το προηγούμενο διάστημα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κερδών που φορολογούνται είναι από εξαγωγές και μάλιστα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι με την πολιτική αυτή φορολογούνται και τα λογιστικά κέρδη από την αποτίμηση των αποθεμάτων.
Προμήθεια
Τα «απρόσμενα» κέρδη των διυλιστηρίων δεν είναι όμως τα μοναδικά υπερέσοδα τα οποία ενίσχυσαν τα δημόσια ταμεία ως αποτέλεσμα της ενεργειακής κρίσης. Η κυβέρνηση έχει φορολογήσει επίσης τα υπερκέρδη του κλάδου της ηλεκτροπαραγωγής με συνολικά 340 εκατομμύρια και τώρα τον τομέα της προμήθειας. Συνυπολογίζοντας όλα τα μέτρα έκτακτης εισφοράς λόγω της ενεργειακής κρίσης στα δημόσια ταμεία υπολογίζεται ότι εισέρρευσαν ή θα εισρεύσουν συνολικά 1,5 δις
Σε αυτά περιλαμβάνονται και ο φόρος που ετοιμάζεται να επιβάλει η πολιτεία τον τομέα της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Μετά από καθυστερήσεις περίπου δύο ετών το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχουν προσδιορίσει το ύψος των υπερεσόδων των προμηθευτών στα 258 εκατομμύρια. Από αυτά την πλειοψηφία θα καταβάλει η ΔΕΗ η οποία υπολογίζεται να πληρώσει γύρω στα 200 εκατομμύρια ευρώ και τα υπόλοιπα 58 εκατομμύρια θα μοιραστούν ιδιώτες προμηθευτές ενέργειας.
Η μοναδική εκκρεμότητα για το ΥΠΕΝ για να προχωρήσει η είσπραξη του ποσού είναι η τροποποίηση της υπουργικής απόφασης που καθόρισε την μεθοδολογία του υπολογισμού των υπερεσόδων. Ώστε στην συνέχεια να σταλούν οι σχετικές επιστολές στις εταιρείες προμήθειας και το Δημόσιο να εισπράξει αρχικά το 60% του συνολικού φόρου και το υπόλοιπο 40% αφού προηγουμένως ολοκληρωθεί ο έλεγχος των στοιχείων που έχουν προσκομίσει στην ΡΑΕΕΥ οι πάροχοι ενέργειας.
Η φορολόγηση των υπερκερδών των προμηθευτών είχε ανακοινωθεί από το πρώην υπουργό περιβάλλοντος και ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα το Σεπτέμβριο του 2022. Με τον τρόπο αυτό είχε αναγνωριστεί από την πολιτική ηγεσία η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους που έφερε το μοντέλο τιμολόγησης της πρόβλεψης των τιμών κάθε μήνα και οδήγησε σε πολύ ακριβότερο ρεύμα.