Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Την επισήμανση πως η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο που απαιτεί τη στήριξη όλης της κοινωνίας, με την ταυτόχρονη ωστόσο διευκρίνιση πως τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας δεν είναι μόνα, έκανε μιλώντας στο ΘΕΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 103.1 και τους δημοσιογράφους Γιάννη Ζωράκη και Δημήτρη Πιτσουλάκη, η υποδιοικητής Α’ Αστυνομικού Τμήματος Ηρακλείου και προϊσταμένη του Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας, Αστυνόμος Β’ κ. Αγγελική Μπερνιδάκη.
Όπως τονίζει η κ. Μπερνιδάκη, η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι κάτι καινούριο, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. «Πράγματι τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αυξημένος αριθμός καταγγελιών. Όμως δεν σημαίνει και αυξημένο αριθμό περιστατικών, αλλά αυξημένη εμπιστοσύνη στις Αστυνομικές Αρχές και τη Δικαιοσύνη» αναφέρει η κ. Μπερνιδάκη χαρακτηριστικά.
Όπως η ίδια εξηγεί, το Γραφείο Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του ’22 κι από τότε μέχρι και σήμερα παρατηρείται ότι τα θύματα εμπιστεύονται το γραφείο ακόμα περισσότερο επειδή γίνεται ουσιαστικότερη και καλύτερη παρακολούθηση και αντιμετώπιση των περιστατικών.
Γεωμετρική Πρόοδος
Έντονες αυξητικές τάσεις παρατηρούνται στις καταγγελίες των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας από το 2023 μέχρι και σήμερα. Ειδικότερα, όπως αναφέρει η κ. Μπερνιδάκη, τα περιστατικά που καταγγέλθηκαν και καταγράφηκαν το 2022 ήταν 407, το 2023 ήταν 464 περιστατικά, ενώ το πρώτο τετράμηνο του 2024 έως τώρα έχουν καταγραφεί περίπου 200 περιστατικά.
«Για οποιαδήποτε περιστατικό καταγγέλλεται στην υπηρεσία, συλλέγεται το ανακριτικό υλικό» εξηγεί η κ. Μπερνιδάκη προσθέτοντας:
«Όλες οι περιπτώσεις συλλέγονται ανεξάρτητα από την σοβαρότητα. Όταν το περιστατικό καταγγέλεται κοντά στο χρόνο τέλεσης του συλλαμβάνεται ο δράστης και παραπέμπέται στη Δικαιοσύνη».
Αυστηροποίηση
Σύμφωνα με την κ. Μπερνιδάκη, το αδίκημα της ενδοοικογενειακής βίας διώκεται με το νόμο 3.500 του 2006. Διώκεται αυτεπαγγέλτως. Οποιοσδήποτε είναι αυτόπτης ή αυτόκοος μάρτυρας έχει τη δυνατότητα να κάνει καταγγελία.
«Εμείς διερευνούμε όλες τις καταγγελίες» εξηγεί και προσθέτει:
«Κάποιες περιπτώσεις δεν έχουν την ίδια βαρύτητα με κάποιες άλλες. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, οι οποίες είναι ελάχιστες, αποδεικνύεται ότι δεν είχαν τόσο μεγάλη βαρύτητα. Για να φθάσει κάποιος στην υπηρεσία έχει αποφασίσει να μιλήσει για κάτι πολύ σημαντικό και θα αλλάξει ολόκληρη η ζωή του μετά από μία καταγγελία. Οπότε εμείς οφείλουμε να το επιβραβεύσουμε όλο αυτό και να το δούμε με τη δέουσα σοβαρότητα».
Άγιοι Ανάργυροι
Σε πλήρεις ρυθμούς μετά το περιστατικό των Αγίων Αναργύρων λειτουργεί το Γραφείο Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας στο Ηράκλειο.
Σύμφωνα με την κ. Μπερνιδάκη, αυτό που παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες ήταν μια αυξημένη προσέλευση κυρίως γυναικών στην υπηρεσία.
«Κάποια από τα θύματα θορυβήθηκαν και κάποια φοβήθηκαν θεωρώντας πως αφού συμβαίνει γενικά μπορεί να συμβεί και στα ίδια, οπότε και θεώρησαν πως είναι σωστό να μιλήσουν και να σπάσουν τη σιωπή τους» εξηγεί η Αστυνόμος.
Γυναίκες στο 75%
Τα περισσότερα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, φαίνεται από τα στατιστικά πως αφορούν κυρίως σε γυναίκες. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει κι ένας σημαντικός αριθμός περιστατικών που αφορούν σε άνδρες, παιδιά ή άτομα με αναπηρία. Ειδικότερα στις περιπτώσεις των παιδιών, ως ενδοοικογενειακή βία θεωρείται ακόμα και η παρουσία τους σε καβγάδες γονέων.
«Το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων αποτελούν οι γυναίκες και αφορά σε ποσοστό 70 % – 75%» αναφέρει η κ. Μπερνιδάκη και προσθέτει:
«Δεν είναι όμως λίγες οι περιπτώσεις που έχουμε θύματα άνδρες, παιδιά ή άτομα με αναπηρία. Θα ήθελα μάλιστα να επισημάνω τα παιδιά θεωρούνται θύματα, ακόμα κι αν δεν δέχονται τα ίδια κακοποίηση. Η έκθεση ενός ανήλικου στην κακοποίηση του ενός γονέα προς το άλλο συνιστά και για το ίδιο κακοποίηση. Αν ένα περιστατικό λάβει χώρα μπροστά στο παιδί, θύμα στη δικογραφία θεωρείται και το παιδί. Θα ήθελα να τονίσω επίσης ότι το φαινόμενο δεν εφάπτεται και δεν βρίσκει καμία απόλυτη αντιστοιχία με κοινωνικές ομάδες. Το φαινόμενο βρίσκει αντιστοιχία σε όλες τις κοινωνικές ομάδες και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις».
Δύσκολες περιπτώσεις
Σε σχέση με τη διαχείριση των περιστατικών, αλλά και τη σπουδαιότητα τους, η κ. Μπερνιδάκη αναφέρει πως υπάρχουν πολλά καθημερινά περιστατικά και πολλές δυσκολίες.
«Είναι πολλά τα περιστατικά που διαχειριζόμαστε καθημερινά» υποστηρίζει η Αστυνόμος προσθέτοντας:
«Οι πιο δύσκολες περιπτώσεις είναι όταν το θύμα έχει ψυχολογική κακοποίηση. Η σωματική κακοποίηση είναι πολύ εύκολο να διαπιστωθεί, αλλά τα τραύματα της ψυχής είναι πιο δύσκολο να διερευνηθούν και μένουν ανεξίτηλα στην ψυχή και τη συνείδηση του θύματος. Η ψυχολογική βία είναι η πιο δύσκολη και καταγγέλλεται και πιο δύσκολα. Ένα μεγάλο ποσοστό των θυμάτων δεν αναγνωρίζει τα σημάδια κακοποιητικής συμπεριφοράς και θεωρεί ότι του αξίζει».
Διεπιστημονική Ομάδα
Κομβικός αναδεικνύεται ο ρόλος της Διεπιστημονικής Ομάδας Διαχείρισης Περιστατικών Ενδοοικογενειακής Βίας Αυξημένης Επικινδυνότητας, για την οποία και η κ. Μπερνιδάκη αναφέρει:
«Με πρωτοβουλία της Εισαγγελίας Ηρακλείου από πέρυσι τον Μάρτιο έχει υπογραφεί Μνημόνιο Συνεργασίας κι έχει συσταθεί Διεπιστημονική Ομάδας Διαχείρισης Περιστατικών Ενδοοικογενειακής Βίας Αυξημένης Επικινδυνότητας. Σκοπός της ομάδας αυτής είναι η ανταλλαγή πληροφοριών αναφορικά με συγκεκριμένες περιπτώσεις αυξημένης επικινδυνότητας και η λήψη πληροφοριών από κάθε συναρμόδια υπηρεσία με σκοπό να προστατεύσουν τον παθόντα και να τερματίσει η κακοποιητική συμπεριφορά από τον δράστη. Συνήθως αξιολογούμε και ανταλλάσσουμε πληροφορίες για περιστατικά που εμφανίζουν υψηλή επικινδυνότητα, όπου ο δράστης είναι πολύ πιθανό να προχωρήσει σε ανθρωποκτονία ή σε πολύ βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη».
Δεν είμαστε ρομπότ, αλλά είμαστε δίπλα στα θύματα
Την πολυπλοκότητα του έργου που καλείται να διαχειριστεί η Ελληνική Αστυνομία και το Γραφείο Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας εξηγεί η Αστυνόμος κ. Μπερνιδάκη.
Ειδικότερα αναφερόμενη στα προβλήματα που υπάρχουν ως προς τη διαχείριση και στις δυσκολίες αναφέρει:
«Σίγουρα δεν είμαστε ρομπότ και το έργο που έχουμε να επιτελέσουμε είναι πολύ δύσκολο. Σε αυτή την προσπάθεια δεν μπορούμε να είμαστε μόνοι μας. Η ενδοοικογενειακή βία αφορά όλη την κοινωνία και γι’ αυτό πρέπει να υπάρξει μια αλυσίδα πρόληψης της εγκληματικής βίας που πρέπει να συμμετέχει όλη η κοινωνία. Τα θύματα όμως πρέπει να γνωρίζουν πως δεν είναι μόνα τους. Η διαχείριση αρχίσει από τα τμήματα αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας που στελεχώνονται από ειδικά εκπαιδευμένο κι εξειδικευμένο προσωπικό που ασχολούνται αποκλειστικά με την ενδοοικογενειακή βία και λειτουργούν όλο το 24ωρο. Τα συγκεκριμένα τμήματα, πέρα από τη σύλληψη του δράστη και την παραπομπή του στη Δικαιοσύνη, ενημερώνει για τις υφιστάμενες δομές φιλοξενίας, για τα δικαιώματα τους και τις παρεχόμενες δομές ψυχοκοινωνικής και νομικής υποστήριξης. Σίγουρα καταβάλλεται μια μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά μας».