Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Απόψε από το ΘΕΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 103,1 θα μιλήσουμε για έναν από τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες της Ελληνικής ροκ δισκογραφίας αλλά και γενικότερα της μουσικής στη χώρα μας. Ποιος είναι αυτός; Μα κάποιος που… γεννήθηκε σ΄ένα χωριό Τετάρτη μεσημέρι. Γιατρός δεν τον ξεπέταξε, μα μιας μαμής το χέρι. Οι συγγενείς μαζεύτηκαν από νωρίς στο σπίτι….
Ναι είναι το αφιέρωμα της εκπομπής μας στο Βασίλη Παπακωνσταντίνου.
Ήταν στις 21 Ιουνίου 1950 στο χωριό Βάστα Αρκαδίας, δυτικά της Μεγαλόπολης όταν γεννιόταν ο Βασίλης. Στον Βάστα έμεινε μέχρι τα 7 του χρόνια. Έκανε τραγούδια μερικές εμπειρίες του, όπως τη “Σφεντόνα”. Μόλις στα 12 του χρόνια πήρε την πρώτη του κιθάρα.
Και από πολύ νωρίς, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στέλνει τα χαιρετίσματα του στην Εξουσία. Στην κάθε Εξουσία. «Παίρνω την κιθάρα μου και τραγουδάω. Σας αγαπάω μα δεν παντρεύομαι» θα τραγουδήσει σε γεμάτες πλατείες και σε κατάμεστα γήπεδα, με χιλιάδες ανθρώπους από κάτω να τον αποθεώνουν μέχρι και σήμερα.
Από 20 χρονών, δηλαδή αρχές της δεκαετίας του 1970, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνουν αρχίζει να τραγουδά ελληνικά τραγούδια.
Το 1972 καταγράφεται η πρώτη επαγγελματική του συμμετοχή σε δίσκο, την Ελληνική χώρα (Land of Greece), όπου ερμήνευσε τα δύο γνωστά τραγούδια “Ντιρλαντά” και “Ο Σταμούλης ο λοχίας”.Την ίδια χρονιά εκδόθηκαν και οι δύο πρώτοι δικοί του δίσκοι βινυλίου 45 στροφών.
Ο Βασίλης ολοκληρώνει τη στρατιωτική του θητεία, μέσα στην επταετία. Έτος 1973. Δεν μπορεί να μείνει με ένα τέτοιο καθεστώς. Θέλει να παλέψει για την ανατροπή του.
Το δικό του όπλο; Η βαριά μεταλλική φωνή του και οι νότες της κιθάρας του. Ο 23 χρονος καλλιτέχνης, φεύγει στη Γερμανία. Στο Μόναχο συμμετέχει σε επιτροπές αντιδικτατορικού αγώνα, τραγουδώντας παράλληλα σε στέκια Ελλήνων φοιτητών και ομογενών.
Το 1974, στο Παρίσι γνωρίζεται με το Μίκη Θεοδωράκη, με τον οποίο συνεργάστηκε σε δύο δίσκους (Τα τραγούδια του Αντρέα και Νύχτα θανάτου).
Το καλοκαίρι η συνεργασία τους συνεχίστηκε. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1974 άρχισε ουσιαστικά την επαγγελματική του πορεία στο τραγούδι. Τραγούδησε σε μπουάτ και ηχογράφησε ένα μικρό δίσκο 45 στροφών. Την ίδια χρονιά συμμετείχε στην ηχογράφηση του δίσκου του Μάνου Λοΐζου Τα τραγούδια του δρόμου.
Όλα τα τραγούδια ερμηνεύονται από τον Μάνο, εκτός από δύο που τα ερμηνεύει ο Βασίλης. Τρίτος Παγκόσμιος και Στρατιώτης.
Το 1975 ηχογράφησε Τα αγροτικά του Θωμά Μπακαλάκου.
Την ίδια εποχή γνώρισε δύο συνθέτες που ο ίδιος χαρακτηρίζει στις συναυλίες του σταθμό στην καριέρα του. Μάνος Λοΐζος και Θάνος Μικρούτσικος.
Το 1976 συνεργάστηκε και πάλι με το Μίκη Θεοδωράκη, στο δίσκο Της εξορίας, ενώ το 1978 ο συνθέτης τον επέλεξε για την παγκόσμια περιοδεία του. Τραγούδησε σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία.
Στην Ελλάδα συμμετείχε ενεργά σε εκδηλώσεις του νεολαιίστικου και του εργατικού κινήματος. Το 1979 συμμετείχε τραγουδιστικά στον Σταυρό του Νότου του Θάνου Μικρούτσικου.
Από εκείνη την εποχή, λίγο πριν το πέρασμα στη δεκαετία του 1980, αρχίζει να εκδηλώνει ροκ επιρροές.
Αυτή η ροκ στροφή γίνεται σταδιακά, ξεκινώντας με δύο δίσκους που κυκλοφόρησαν το 1978 και 1982 αντίστοιχα.
Ο πρώτος είχε τίτλο το όνομά του και περιλάμβανε τραγούδια του Αντώνη Βαρδή και διασκευές τραγουδιών του Διονύση Σαββόπουλου και του Μίκη Θεοδωράκη.
Ο δεύτερος, το Φοβάμαι, με τραγούδια του Μάνου Λοΐζου, του Λάκη Παπαδόπουλου, του Γιάννη Ζουγανέλη και του Γιάννη Γλέζου, γνώρισε μεγάλη αποδοχή και θεμελίωσε τη μετέπειτα πορεία του μέχρι σήμερα.
Ο Βασίλης εκεί στα Εξάρχεια, γνωρίστηκε με τον Νικόλα Άσιμο. Τον μοναδικό αλλά και αυτοκαταστροφικό Νικόλα. Και μεσολάβησε στη δισκογραφική εταιρεία ΜΙΝΟS για την έκδοση του πρώτου και μοναδικού δίσκου του Άσιμου εν ζωή, Ο ξαναπές. Ήταν τη χρονιά του 1982. Ο ίδιος με δύο τραγούδια συμμετέχει στο Δίσκο. Είχε πει ο Άσιμος πως στη φωνή του Βασίλη, βρίσκει τη φωνή που θα ήθελε να έχει ο ίδιος. Και του εμπιστεύεται κάποια από τα τραγούδια του.
Το 1984 με τη Διαίρεση, ο καινούργιος ήχος του αποκρυσταλλώνεται.
Τον Απρίλιο του 1985 16.000 θεατές συγκεντρώθηκαν στην πρώτη του μεγάλη προσωπική συναυλία στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το επανέλαβε τον Ιούνιο του 1987 στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Από τότε οι συναυλίες του αποτελούν γεγονότα και σημεία αναφοράς της μαζικότητας.
Στην Κρήτη η κάθε συναυλία του Βασίλη ήταν, είναι και παραμένει, μεγάλο και σημαντικό γεγονός για όλες τις γενιές που ο ίδιος ενώνει και που τον ακολουθούν μέχρι σήμερα.
Το τέλος της δεκαετίας του 1980 τον βρήκε να ερμηνεύει τους “σκληρούς” στίχους του Κώστα Τριπολίτη, σε μουσική του Θάνου Μικρούτσικου στο δίσκο Όλα από χέρι καμένα το 1988.
Το 1989 κυκλοφόρησε το Χορεύω, ένας δίσκος ο οποίος περιέχει μερικά από τα πλέον δημοφιλή τραγούδια του, όπως τα «Ελλάς», «Βικτώρια», «Για μένα τραγουδώ» κ.ά.
Το 1987 το επαληθεύει με τα Χαιρετίσματα, με τραγούδια δικά του, του Νικόλα Άσιμου, της Αφροδίτης Μάνου και του Χρήστου Τόλιου.
Αλλά ξαναπάμε πίσω.
Θυμάμαι να δίνει στο κηποθέατρο Νίκος Καζαντζάκης δύο συνεχόμενες συναυλίες κατά τις δύο τελευταίες μέρες του Σεπτέμβρη του 1991.
Ποτέ του δεν αρνήθηκε να βοηθήσει νέους ανθρώπους και ήταν πάντα πρόθυμος απέναντι στην ανάγκη των νέων να τον δουν από κοντά.
Θυμάμαι την αποκλειστική του συνέντευξη σε μένα μόλις στα 21 μου χρόνια και στη σημερινή συγγραφέα Κατερίνα Σταύρου – Τεμπέλη για το πρώτο τεύχος του Κρητικού Περιοδικού Στιγμές που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1991.
Μόλις είχε τελειώσει η δεύτερη συναυλία του. Μπήκαμε στο τροχόσπιτο πίσω από την εξέδρα.
Όταν τον ρωτήσαμε, “τι σημαίνει για σένα εξουσία, έχει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στ’ αλήθεια απαλλαγεί απ΄αυτήν”; η απάντηση του ήταν:
“Δεν έχει απαλλαγεί, δυστυχώς… Αλλά μιλάμε για κείνα τα κέντρα της εξουσίας από τη μια μεριά, που παίζουν ρόλο και καθορίζουν τη ζωή των ανθρώπων, κι από την άλλη μεριά ειν΄η εξουσία που ο καθένας φέρνει μέσα του, και καταπιέζει τους δικούς του και τους κοντινούς του…απ’ αυτήν προσπαθώ να απαλλαγώ και να την περιορίσω. Μάλλον δεν τα καταφέρνω, δεν πειράζει όμως, τουλάχιστον την εκφράζω τρυφερά”…
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ηχογράφησε δύο δίσκους με μελοποιημένα ποιήματα δύο εκ των σημαντικότερων Ελλήνων ποιητών. Το δίσκο Καρυωτάκης το 1984 σε συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη και το Φυσάει το 1993 με ποιήματα του Τάσου Λειβαδίτη και μουσική του Γιώργου Τσαγκάρη.
Από το 1970 μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του 1990, είχε κυκλοφορήσει πολλά άλλα άλμπουμ, συνεργαζόμενος με δεκάδες στιχουργούς και μουσικοσυνθέτες, ενώ έχει και ο ίδιος γράψει πολλά δικά του τραγούδια.
Ακολούθησαν και στις τελευταίες τρεις δεκαετίες, δεκάδες άλμπουλ σε CD και περίπου 20 δίσκοι ενώ ο ίδιος στις συναυλίες του, δηλώνει πως το βινύλιο δεν πρέπει να χαθεί.
Και αλήθεια. Πώς να χωρέσουν όλα αυτά σε ένα αφιέρωμα;
Ο Βασίλης έχει ερμηνεύσει πάνω από 500 τραγούδια και έχει συμμετάσχει σε περίπου 200 δίσκους κατά τη διάρκεια της μακράς καριέρας του.
Το καλοκαίρι του 2025, ο Βασίλης εμφανίζεται στην Κρήτη με σπασμένη λεκάνη και στέκεται όρθιος επί ώρες, με τον κόσμο από κάτω κυριολεκτικά να τον αποθεώνει.
(Κείμενο – παρουσίαση Χριστόφορος Παπαδάκης).
Η εκπομπή μεταδίδεται σε επανάληψη.