Παρέμβαση του Επιμελητηρίου Ηρακλείου για τις καθυστερήσεις και τις θεσμικές δυσλειτουργίες στο έργο του ΒΟΑΚ

Την ανάγκη να ολοκληρωθεί εγκαίρως το έργο του ΒΟΑΚ χωρίς νέες καθυστερήσεις και επιπλέον επιβάρυνση για το ελληνικό Δημόσιο επισημαίνει  με επιστολή του προς τους Υπουργούς  Υποδομών/Μεταφορών Χρίστο Δήμα  και Εθνικής Οικονομίας/ Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, Βαγγέλης Καρκανάκης.

Επισημαίνοντας ότι το έργο βρίσκεται ήδη αντιμέτωπο με ένα πολυεπίπεδο σύστημα δυσλειτουργιών, το οποίο παράγει έναν φαύλο κύκλο καθυστερήσεων, δικαστικών εμπλοκών και υπέρογκων αποζημιώσεων ο κ. Καρκανάκης αναφέρεται στις συνέπειες που γίνονται πλέον εμφανείς και προκαλούν κοινωνική δυσαρέσκεια, οικονομική ασφυξία και δυνητικές απώλειες χρηματοδότησης.

Αναλυτικά ο κ. Καρκανάκης αναφέρει στην επιστολή του:

«Το Επιμελητήριο Ηρακλείου, ως θεσμικός εκπρόσωπος της επιχειρηματικής κοινότητας της Κρήτης, οφείλει να εκφράσει την έντονη ανησυχία του για τη συνεχιζόμενη καθυστέρηση στην υλοποίηση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) και τις σημαντικές οικονομικές, κοινωνικές και αναπτυξιακές συνέπειες που επιφέρει στην περιοχή μας. Με βάση τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αλλά και μετά από εκτενή συζήτηση που έλαβε χώρα στην πρόσφατη συνεδρίαση του Διοικητικού μας Συμβουλίου (26/11/2025), προκύπτει σαφώς ότι το έργο βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα πολυεπίπεδο σύστημα δυσλειτουργιών, το οποίο παράγει έναν φαύλο κύκλο καθυστερήσεων, δικαστικών εμπλοκών και υπέρογκων αποζημιώσεων.

Τα καταγεγραμμένα δεδομένα αποδεικνύουν ότι το ελληνικό Δημόσιο έχει υποχρεωθεί ή αναμένεται να υποχρεωθεί να καταβάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε αποζημιώσεις, όχι για εκτέλεση εργασιών, αλλά για σταλίες και θετικές ζημίες που προέκυψαν από αποκλειστική υπαιτιότητα του κράτους. Ενδεικτικά για το τμήμα Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, καταβλήθηκαν 21 εκατ. ευρώ στον ανάδοχο – ένα ποσό που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Πρόκειται για ποσά που απομακρύνονται από την κατασκευή του έργου και διοχετεύονται στη θεραπεία διοικητικών αδυναμιών του κράτους, επιβαρύνοντας τελικά τον Έλληνα φορολογούμενο.

Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης είναι ήδη εμφανείς:

• Κοινωνική δυσαρέσκεια: ιδιοκτήτες που δεν αποζημιώνονται, πολίτες που περιμένουν έναν ασφαλή δρόμο.
• Οικονομική ασφυξία: οι εργολαβικές εταιρείες αντιμετωπίζουν πιέσεις ρευστότητας, με κίνδυνο για εργαζομένους και προμηθευτές.
• Κίνδυνος μη ολοκλήρωσης: απειλείται ακόμη και το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των τμημάτων του ΒΟΑΚ, με δυνητικές απώλειες χρηματοδότησης.

Το Επιμελητήριο Ηρακλείου θεωρεί αναγκαίο να εκφράσει την ανησυχία του για μια κατάσταση που επηρεάζει την τοπική οικονομία, την επιχειρηματική δραστηριότητα, την οδική ασφάλεια και τη συνολική αναπτυξιακή πορεία της Κρήτης.

Για όλα τα παραπάνω προτείνουμε:

1. Ως πρώτο και άμεσο βήμα, την αποστολή πλήρους και αναλυτικής ενημέρωσης από το Υπουργείο Υποδομών και την ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε., προκειμένου να αποτυπωθεί με ακρίβεια η πραγματική κατάσταση του έργου. Η ενημέρωση αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει πλήρη λίστα των εκκρεμών απαλλοτριώσεων ανά τμήμα, καταγραφή όλων των αποζημιώσεων – είτε έχουν εγκριθεί, είτε βρίσκονται σε εκκρεμότητα ή διεκδικούνται από τους αναδόχους – καθώς και επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα για την παράδοση των μετώπων και την ολοκλήρωση των εργασιών. Παράλληλα, είναι αναγκαίο να παρουσιαστεί ένα σαφές και εφαρμόσιμο επιχειρησιακό σχέδιο επιτάχυνσης των διαδικασιών, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή εξέλιξη του έργου χωρίς νέες διοικητικές καθυστερήσεις.
2. Τη δημιουργία μιας ειδικής τριμερούς επιτροπής (με εκπροσώπους του κράτους, των εργολαβών και των τοπικών φορέων) με στόχο την εξεύρεση συμβιβασμών και την επίτευξη μαζικών, εξωδικαστικών συμφωνιών για τις αποζημιώσεις. Η Επιτροπή αυτή μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην άμεση επίλυση διαφορών, στην αποφυγή χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών και στη διασφάλιση της συνεχούς και απρόσκοπτης προόδου του έργου, ιδιαίτερα στα τμήματα όπου εμφανίζονται συχνά γραφειοκρατικές εμπλοκές ή αντικρουόμενες ερμηνείες της σύμβασης.
3. Παράλληλα είναι αναγκαία η σύσταση ενός ειδικού Τοπικού Γραφείου για τον ΒΟΑΚ (Ηράκλειο – Λασίθι – Ρέθυμνο – Χανιά), το οποίο θα εποπτεύεται από την τοπική υπηρεσία του Υπουργείου και θα λειτουργεί ως μόνιμος μηχανισμός συντονισμού και επίλυσης ζητημάτων. Οι αρμοδιότητες του Τοπικού Γραφείου ΒΟΑΚ μπορεί να είναι μεταξύ άλλων  η επίσπευση λήψης αποφάσεων μεταξύ υπηρεσιών, ο  επιτόπιος συντονισμός εργοδότου – αναδόχων – τοπικών φορέων, η παρακολούθηση πληρωμών, αποζημιώσεων και διαδικασιών πιστοποίησης και γενικά η άμεση παρέμβαση σε προβλήματα που μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο τοπικό και όχι κεντρικό.

Ο ΒΟΑΚ αποτελεί το σημαντικότερο έργο υποδομής στην ιστορία της Κρήτης, και γι’ αυτό είναι κρίσιμο να προχωρήσει χωρίς νέες καθυστερήσεις και χωρίς επιπλέον επιβάρυνση για το ελληνικό Δημόσιο. Το Επιμελητήριο Ηρακλείου ζητά την άμεση συνεργασία των συναρμόδιων Υπουργείων για την πλήρη διαφάνεια, την έγκαιρη ενημέρωση, την υιοθέτηση αποτελεσματικών θεσμικών λύσεων και την ενεργοποίηση ενός μηχανισμού τοπικής εποπτείας που θα εγγυάται την ομαλή και απρόσκοπτη υλοποίηση του έργου προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας της Κρήτης».