Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Μπορεί κάθε χρόνο να δίνονται στη δημοσιότητα τα στοιχεία ιδιωτών που χρωστούν λεφτά στο δημόσιο, την ίδια στιγμή όμως είναι και το δημόσιο που χρωστά αλλά δεν πληρώνει 3 δισ. ευρώ σε ιδιώτες. Από το 2026 πλέον όμως και σε τακτή βάση, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα κυνηγά και θα δημοσιοποιεί και τους κρατικούς φορείς που είναι «πρωταθλητές» στην καθυστέρηση πληρωμής των οφειλών τους σε ιδιώτες.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα καθιερωθεί μία «μαύρη λίστα» όπου θα αναφέρονται ονομαστικά και με σειρά κατάταξης ποιοι είναι οι μεγαλύτερο «κακοπληρωτές» του δημοσίου, δηλαδή κυρίως κρατικά νοσοκομεία και Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και αντί να τους «πιέζει» συνεχώς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους να πληρώνουν στην ώρα τους, το υπουργείο Οικονομικών θα δίνει σε δημόσια θέα τα στοιχεία για το ποιοι και πόσα χρωστάνε σε ιδιώτες, εκθέτοντας τις αναποτελεσματικές διοικήσεις τους, είτε αυτές είναι διορισμένες είτε εκλεγμένες! Με άλλα λόγια, θα δημιουργεί μία πίεση της κοινής γνώμης είτε στους αιρετούς άρχοντες που διοικούν δήμους, είτε στους υπουργούς που διορίζουν διοικήσεις σε εποπτευόμενους φορείς, να βρουν τρόπους να πληρώνουν στην ώρα τους.
Ασφυξία ξανά
Τα στοιχεία Γενικής κυβέρνησης κάθε μήνα δείχνουν μια σταθερή αύξηση στα ληξιπρόθεσμα χρέη του δημοσίου (συνολικά 3,9 δισ. τον Αύγουστο ή 1,5% του ΑΕΠ, εκ των οποίων 900 εκατ. ευρώ εκκρεμείς επιστροφές φόρου). Τη «μερίδα του λέοντος» στα χρέη έχουν κυρίως δημόσια νοσοκομεία και οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης. Ακολουθούν -από απόσταση πλέον όμως- οι απονομές συντάξεων και εφάπαξ.
Ωστόσο το πρόβλημα είναι ότι οι ιδιώτες που περιμένουν να εισπράξουν οφειλόμενα από το κράτος «ασφυκτιούν», με αποτέλεσμα να μην μπορούν με τη σειρά τους να πληρώσουν τους δικούς τους προμηθευτές, τράπεζες ή και το δημόσιο (φόρους, ασφαλιστικές εισφορές κλπ)!
Το μόνο σίγουρο είναι πως η βασική αιτία που δεν πληρώνει το Κράτος, είναι η ανικανότητα και όχι ότι δεν υπάρχουν λεφτά.
Σε άλλες εποχές, η εσωτερική «στάση πληρωμών» από το δημόσιο γινόταν για ταμειακούς λόγους: μέχρι πριν μια δεκαετία τα χρέη του δημοσίου έφταναν στα 10 δισ. είτε για να κρύβει η χώρα τα ελλείμματα, είτε γιατί δεν έκλεινε η διαπραγμάτευση με τους δανειστές και, έτσι, το κράτος δεν πλήρωνε τίποτα, παρά μόνο μισθούς και συντάξεις.
Μια δεκαετία μετά, οι λόγοι εκείνοι έχουν εκλείψει. «Πληρωθεί-δεν πληρωθεί» μια υποχρέωση, πλέον καταγράφεται στο έλλειμμα και δεν κρύβεται. Ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα φτάνουν πλέον στα 45 δισ. και το υπουργείο Οικονομικών δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να δώσει 3-4 από αυτά για να εξοφλήσει πλήρως τους ιδιώτες, αντί τα λεφτά να «κάθονται».
Λύση Πιερρακάκη
Τα χρέη των φορέων είχαν μειωθεί κάποια στιγμή κάτω και από τα 2 δισ. Ωστόσο τα τελευταία 1-2 χρόνια άρχισαν να «φουσκώνουν» ξανά και πλέον διπλασιάστηκαν!
Το πρόβλημα ήταν ότι παρά τις πιέσεις του οικονομικού επιτελείου να πληρώνουν άμεσα, οι φορείς καθυστερούν πάνω και από 90 ημέρες (ή και χρόνια όμως σε πιο ακραίες περιπτώσεις) πληρωμές σε ιδιώτες. Δικαιολογίες υπάρχουν, όχι όλες σωστές όμως:
– άλλες φορές εκκρεμούν οι πληρωμές επειδή πχ ιδιώτες προμηθευτές διεκδικούν στα δικαστήρια μεγαλύτερες αμοιβές, ή φορολογούμενοι δεν έχουν δηλώσει τα στοιχεία ΙΒΑΝ για να τους καταβληθούν επιστροφές φόρων -για αυτό και δηλώνεται πλέον υπΑφαίρεση χαρακτηριστικής εικόναςοχρεωτικά ΙΒΑΝ πριν την υποβολή κάθε δήλωσης.
– άλλες φορές κωλυσιεργούν γιατί έχουν αναλώσει αλλού την κρατική χρηματοδότηση και περιμένουν να έρθει κάποιο επόμενο κονδύλι για να πληρώσουν, ή αναμένουν να γίνει αυτόματα κάποιος συμψηφισμός αντί πληρωμής (πχ claw back νοσοκομείων), ή απλά οι δημόσιες υπηρεσίες αργούν αντί να επισπεύσουν τις διαδικασίες.
Το ζήτημα απασχόλησε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου από τις πρώτες ημέρες ανάληψης των καθηκόντων της τον περασμένο Μάρτιο, καθώς πρόκειται για ένα χρόνιο πρόβλημα που επηρεάζει τη ρευστότητα της αγοράς και την αξιοπιστία του κράτους.
Για τον σκοπό αυτό συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή με αποστολή την εις βάθος ανάλυση του προβλήματος και τον εντοπισμό των πραγματικών αιτιών των καθυστερήσεων. Σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων δημιουργήθηκε ήδη νέα ψηφιακή πλατφόρμα για την ηλεκτρονική υποβολή τιμολογίων από ιδιώτες προς φορείς του Δημοσίου.
Έτσι, από τον Σεπτέμβριο ήδη, έχει ανοίξει μία πλατφόρμα όπου οι ιδιώτες προμηθευτές του δημοσίου αναρτούν τα τιμολόγια πληρωμής τους από το δημόσιο, για συναλλαγές τους με το κράτος (B2G). Και εκεί καταγράφονται ήδη αναλυτικά τα ποσά για κάθε τιμολόγιο ανά ΑΦΜ του φορέα που οφείλει να τα πληρώσει.
Το επόμενο βήμα είναι να θέσει η κυβέρνηση σε αυξημένη εποπτεία θέτει τους κρατικούς φορείς οι οποίοι αποδεικνύονται ασυνεπείς στην αποπληρωμή οφειλών τους προς τους ιδιώτες. Αυτό θα γίνει δημοσιοποιώντας σε τακτική βάση τα σχετικά στοιχεία, με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και, κυρίως, της συνέπειας του Δημοσίου απέναντι στους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Η στατιστική ανάλυση των στοιχείων και η επεξεργασία των δεδομένων θα οδηγήσουν σε μία σαφή αποτύπωση της κατάστασης στις αρχές του 2026. Τότε, θα υπάρχει για πρώτη φορά πλήρης και τεκμηριωμένη εικόνα σχετικά με:
• το ποιοι φορείς έχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, δηλαδή οφειλές για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών
• το ύψος των οφειλών τους, και
• τους λόγους για τους οποίους οι πληρωμές καθυστερούν, παρότι τα απαιτούμενα κονδύλια υπάρχουν και έχουν ήδη καταγραφεί στο δημόσιο χρέος.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση σε συνέντευξη χθες, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης είπε: «Ό,τι δεν μπορείς να μετρήσεις, δεν μπορείς να το μεταρρυθμίσεις. Δεν μπορείς και να το διαχειριστείς καν. Οπότε εδώ μετράμε όλα τα τιμολόγια και κάνουμε μια καταγραφή οργανισμό-οργανισμό» .
Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα των αλλαγών αυτών; Πρακτικά, θα λογοδοτούν πλέον στην κοινή γνώμη και οι πολιτικές ηγεσίες ή οι αιρετοί άρχοντες που έχουν την ευθύνη εποπτείας των φορέων αυτών, δίνοντας το μέτρο και τον βαθμό επάρκειας της διοίκησης την οποία ασκούν και οι ίδιοι, με στόχο να εισπράττουν στην ώρα τους και οι δικαιούχοι τα οφειλόμενα.
Πηγή: newmoney.gr