Εφημερεύοντα
Κίνηση
Καιρός
Με την έλευση του Σεπτεμβρίου, κλείνει το «θερμό» δίμηνο του καλοκαιριού, σε μια σεζόν με αρκετά σκαμπανεβάσματα και ασύμμετρη εικόνα στους προορισμούς ανά την Ελλάδα.
Κι αν στην αιχμή του ελληνικού τουρισμού στην καρδιά του καλοκαιριού, οι γκρίνιες δεν ήταν… λίγες στους προορισμούς για τουρίστες που έρχονται μεν αλλά ξοδεύουν λιγότερα, εντούτοις, η πρώτη πρόβλεψη τώρα για το πώς τελικά θα διαμορφωθούν οι τουριστικές εισπράξεις της φετινής χρονιάς γέρνει την πλάστιγγα προς την κατεύθυνση ακόμη και της ανόδου σε σχέση με το 2024, χρονιά κατά την οποία σημειώθηκε το ιστορικό ρεκόρ των 21,6 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης και της κρουαζιέρας.
Οι υψηλές… πτήσεις της αμερικανικής αγοράς που καταγράφει φέτος -και μάλιστα κόντρα σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές- εντυπωσιακά νούμερα σε επίπεδο αφίξεων και εισπράξεων, αλλά και η συνεχιζόμενη θετική πορεία βασικών ευρωπαϊκών αγορών είναι δύο βασικά «συν» για τον κλάδο το φετινό καλοκαίρι.
Επιπλέον, ο πληθωρισμός, με άνοδο των τιμών στο τουριστικό «πακέτο» ευρύτερα στους προορισμούς, η μείωση της αναλογίας των οδικών αφίξεων από πιο κοντινές αγορές που ξοδεύουν λιγότερα στην Ελλάδα, επηρεάζοντας τα προηγούμενα χρόνια προς τα κάτω τη μέση δαπάνη, αλλά και η αύξηση των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων (σ.σ.: 7 στους 10 ξένους επισκέπτες της χώρας έρχονται αεροπορικώς) μέσα στο φθινόπωρο, όχι μόνο σε σχέση με πέρυσι αλλά και υψηλότερα ακόμη κι από το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου του 2025, είναι τρία ακόμη στοιχεία που φαίνεται ότι μπορούν να οδηγήσουν φέτος σε υψηλότερα νούμερα δαπάνης και άρα συνολικών εισπράξεων του ελληνικού τουρισμού.
Σε σχέση γενικότερα με την εισερχόμενη κίνηση, η εικόνα είναι πιο ρευστή, κάτι που αποτυπώνεται και στα επίσημα νούμερα, αφού ήδη στο πρώτο εξάμηνο του 2025 είναι οριακή η αύξηση κατά 0,6%, με μείωση μάλιστα τον Ιούνιο κατά 1,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία του ταξιδιωτικού ισοζυγίου της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι τουριστικοί φορείς δεν αποκλείουν για πρώτη φορά την πτώση, κι αυτό, παρά την αντίφαση ότι από αέρος οι διεθνείς αφίξεις τόσο για τον Ιούνιο όσο και για τον Ιούλιο έχουν κινηθεί ανοδικά σε ποσοστό 5,4% και 4,6% αντίστοιχα σε σύγκριση με τους αντίστοιχους περσινούς μήνες.
Ακόμη όμως και σε αυτή την περίπτωση, οι Κυκλάδες, λόγω Σαντορίνης, είναι η μόνη γεωγραφική ενότητα στην Ελλάδα που φέτος καταγράφει πτώση κατά -7,4% στις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις του επταμήνου, σε επίπεδα λίγο χαμηλότερα από τις 638.000, με την πτώση του Ιουλίου να είναι στο -2,8% στις 319.000 διεθνείς αεροπορικές αφίξεις.
Το κρίσιμο γ’ τρίμηνο
Η… ανεπίσημη, ρευστή εικόνα αποτυπώνεται ειδικά στο πιο κρίσιμο διάστημα της υψηλής σεζόν, για το διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου: τα μηνύματα φέτος παραμένουν διφορούμενα, με τον κλάδο να αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον την αποτύπωσή τους στα επίσημα νούμερα της Τραπέζης της Ελλάδος.
Σημειωτέον ότι το γ’ τρίμηνο είναι αυτό που καθορίζει παραδοσιακά στον μεγαλύτερο βαθμό τα μεγέθη του ελληνικού τουρισμού, αφού στο διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου επιτυγχάνεται ποσοστό πάνω από το ήμισυ των συνολικών τουριστικών εισπράξεων κάθε έτους. Για την ακρίβεια, με βάση τα περσινά νούμερα, το 54% επί του συνόλου (από σχεδόν 60% το 2019), ενώ σε επίπεδο αφίξεων το αντίστοιχο νούμερο ήταν πέρυσι στο 52% (56% 2019).
Σε πιο συγκεκριμένα νούμερα, επί συνόλου, 20,59 δισ. ευρώ εισπράξεων (πλην κρουαζιέρας, με την οποία οι εισπράξεις ανεβαίνουν, όπως προαναφέρθηκε, για την περσινή χρονιά στα 21,6 δισ. ευρώ), η περίοδος Ιουλίου – Αυγούστου αντιστοιχεί σε 11,077 δισ. ευρώ, ενώ επί συνόλου 35,95 εκατομμυρίων αφίξεων (πλην κρουαζιέρας, με την οποία οι αφίξεις ανεβαίνουν στα 40,7 εκατ. ταξιδιώτες) οι αφίξεις του γ’ τριμήνου αγγίζουν τα 18,75 εκατ.
Ο Ιούνιος έκλεισε με πτώση 1,7% στην εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, στα 4,6 εκατομμύρια ταξιδιώτες και αύξηση κατά 8,8% στις εισπράξεις στα 3,3 δισ. ευρώ, ενώ σε επίπεδο εξαμήνου η ταξιδιωτική κίνηση ήταν στα 11,69 εκατομμύρια με οριακή άνοδο κατά 0,6% και οι εισπράξεις στα 7,66 δισ. ευρώ, με διψήφιο ποσοστό ανόδου 11%.
Συμπεριλαμβανομένου και του Ιουλίου, επί του παρόντος, τα μόνα επίσημα στοιχεία έρχονται από τα αεροδρόμια, όπου τα νούμερα είναι και πάλι ανοδικά, με αύξηση κατά 4,7% στη συνολική επιβατική κίνηση (εσωτερικού – εξωτερικού, αφίξεις – αναχωρήσεις) το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025, φτάνοντας τα 44,73 εκατομμύρια ταξιδιώτες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι αριθμοί για τις διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, όπου από τα τελευταία στοιχεία από το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) διαπιστώνεται μία αύξηση κατά 5,3% στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου με ένα σύνολο 15,2 εκατομμυρίων ταξιδιωτών με επιπλέον 769.000 ταξιδιώτες έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024. Μόνο τον Ιούλιο, σύμφωνα με το ΙΝΣΕΤΕ, καταγράφηκαν 4,9 εκατομμύρια αφίξεις, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 212.000 ταξιδιώτες ή +4,6% σε σχέση με τον Ιούλιο 2024.
Οι 5 βασικές παράμετροι
Σε έναν πρώτο απολογισμό λοιπόν της φετινής θερινής σεζόν, είναι 5 τα βασικά στοιχεία που φαίνεται ότι θα καθορίσουν φέτος σε μεγάλο βαθμό την πορεία των εισπράξεων για το τουριστικό 2025.
Αύξηση των αεροπορικών θέσεων μέσα στο φθινόπωρο:
Ηδη από πέρυσι έχει καταγραφεί η σημαντική αύξηση των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων από τις αεροπορικές, εγχώριες και ξένες, μέσα στο φθινόπωρο, ως αποτέλεσμα της τάσης για περισσότερα ταξίδια από τους Ευρωπαίους, εκτός της υψηλής σεζόν, προς αποφυγήν ζέστης αλλά και… υψηλών τιμών ειδικά του Αυγούστου.
Η τάση αυτή καταγράφεται και φέτος στη χώρα μας αλλά και σε άλλες μεγάλες τουριστικές αγορές της Μεσογείου: για την Ελλάδα, με βάση τα δεδομένα που συγκεντρώνει το ΙΝΣΕΤΕ, τόσο για τον Σεπτέμβριο, με πάνω από 943.000 θέσεις, όσο και τον Οκτώβριο, με πάνω από 583.000, η αύξηση των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων στους ελληνικούς προορισμούς κινείται στο +4,9% και για τους δύο μήνες του φθινοπώρου, όταν για τον Ιούλιο ήταν στο +3,4% και για τον Αύγουστο στο +4,3%.
Οι υψηλές πτήσεις της αμερικανικής αγοράς:
Η αγορά των ΗΠΑ φέτος το καλοκαίρι έχει περισσότερες πτήσεις από ποτέ, 103 την εβδομάδα, και έχει επιτύχει μέχρι στιγμής τη μεγαλύτερη αύξηση ήδη στο πρώτο εξάμηνο μεταξύ των 5 τοπ ξένων αγορών για την Ελλάδα (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ). Επιπλέον, ήδη για τον Μάιο του 2026 ανακοινώθηκε ένας νέος προορισμός στο Ντάλας, που βρίσκεται από τις 11 Αυγούστου στα συστήματα κρατήσεων.
Στον Διεθνή Αερολιμένα της Αθήνας, οι αφίξεις Αμερικανών κατοίκων στο επτάμηνο ανήλθαν στις 661.000, σημειώνοντας άνοδο 5% σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2024, όπου ο αντίστοιχος αριθμός ήταν στις 629.000. Αντίστοιχη άνοδο κατά 5% καταγράφει και μεμονωμένα ο Ιούλιος.
Την ίδια στιγμή, με βάση τα στοιχεία από την ΤτΕ, οι τουριστικές εισπράξεις από τις ΗΠΑ ξεπέρασαν για πρώτη φορά την περίοδο του πρώτου εξαμήνου του 2025 τα 700 εκατ. ευρώ και μόνο για τον μήνα Ιούνιο τα 247 εκατ. ευρώ. Η αύξηση στις εισπράξεις της περιόδου Ιανουαρίου – Ιουνίου 2025 αντιστοιχεί σε +29,4% φτάνοντας τα 704 εκατ. ευρώ από 544 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2024, ενώ μόνο για τον Ιούνιο η άνοδος που καταγράφεται αγγίζει το +65% με εισπράξεις στα 247 εκατ. ευρώ.
Φέτος, η Ελλάδα κάνει τη διαφορά και αυξάνει σε διψήφια ποσοστά τα νούμερά της σε σχέση με την εισερχόμενη κίνηση από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Πολύ σημαντικό ρόλο ως προς το τελευταίο, πέραν της δυναμικής που παρουσιάζει η χώρα μας στις ΗΠΑ, με «όχημα» και τις αυξημένες αεροπορικές συνδέσεις που ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις 100 σε εβδομαδιαία βάση μέσα στο καλοκαίρι, έχει και η ελληνική Ομογένεια.
Η πορεία άλλων βασικών αγορών:
Εστω κι αν ήδη στο πρώτο εξάμηνο υπάρχουν βασικές αγορές εισερχόμενου τουρισμού που παρουσιάζουν μείωση στις αφίξεις όπως συμβαίνει από τη Γαλλία με πτώση κατά 9,8% την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου, εντούτοις σε επίπεδο εισπράξεων καταγράφεται από όλες άνοδος ενδεχομένως λόγω και των υψηλότερων τιμών. Ακόμη και η Γαλλία έχει άνοδο κατά 2,1%.
Η Γερμανία φέτος «τρέχει» με διψήφιο ποσοστό αύξησης εισπράξεων 13,5% με σαφώς μικρότερη άνοδο αφίξεων στο +4,7%, ενώ οι ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο είναι πιο… συντηρητικοί, με μείωση της μέσης δαπάνης τους σε σχέση με πέρυσι (+11% η εισερχόμενη κίνηση και +7% οι εισπράξεις στο α’ εξάμηνο, +14,9% στην κίνηση του Ιουνίου και μόλις +3% στις εισπράξεις). Εστω κι αν έχει μικρό μερίδιο επί του συνόλου, έχουν ενδιαφέρον και τα στοιχεία από την αγορά του Ισραήλ.
Αντίθετα με τις αρχικές εκτιμήσεις τον Ιούνιο, όταν ξέσπασε η μεγάλη κρίση στα γεωπολιτικά, η Ελλάδα το φετινό καλοκαίρι έχει περαιτέρω άνοδο. Στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, το «Ελευθέριος Βενιζέλος», για το επτάμηνο του 2025 οι αφίξεις των Ισραηλινών σημειώνουν εντυπωσιακό ποσοστό ανόδου κατά 51% φτάνοντας τις 202.000 έναντι των 134.000 αφίξεων της περιόδου Ιανουαρίου – Ιουλίου του 2024, ενώ μόνο τον Ιούλιο καταγράφηκαν περίπου 31.000 αφίξεις Ισραηλινών.
Διψήφια αύξηση καταγράφει η κίνηση και στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια (Ακτίου, Χανίων, Κέρκυρας, Καβάλας, Κεφαλονιάς, Θεσσαλονίκης, Ζακύνθου, Κω, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Ρόδου, Σάµου, Σαντορίνης, Σκιάθου) υπό τη Fraport Greece. Παρά τις δυσκολίες της αγοράς στο ξεκίνημα του καλοκαιριού, η επιβατική κίνηση από/προς Ισραήλ εμφανίζεται αυξημένη κατά 12,6% με επιπλέον 17.000 επιβάτες σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2024.
Πληθωρισμός και τιμές:
Σε σχέση με τον πληθωρισμό και τις τιμές, είναι ενδεικτικό ότι με βάση τα στοιχεία της Eurostat, o ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα ανήλθε σε 3,7% τον Ιούλιο, ενώ τον Ιούνιο είχε διαμορφωθεί σε 3,6% κι έναν χρόνο νωρίτερα (Ιούλιος 2024) κυμαινόταν στο 3%.
Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της Eurostat, η ετήσια ποσοστιαία αύξηση των τιμών στην Ευρωζώνη διατηρήθηκε στο 2% τον Ιούλιο του 2025, χωρίς μεταβολή σε σχέση με τον Ιούνιο, ενώ πέρυσι το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 2,6%. Στις τιμές των ξενοδοχείων ειδικά φέτος, με βάση τα επίσημα στοιχεία από το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η μέση τιμή διάθεσης δίκλινου δωματίου τον Ιούνιο ανά την Ελλάδα διαμορφώθηκε στα 147 ευρώ, έναντι 142 ευρώ πέρυσι.
Ενα «κρυμμένο» στοιχείο από τα δεδομένα που καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδος έχει να κάνει με τη μείωση της αναλογίας των οδικών αφίξεων:
Τόσο οι εισπράξεις όσο και η ταξιδιωτική εισερχόμενη κίνηση παρουσιάζουν μεγάλη πτώση τον Ιούνιο για τις χώρες της Ε.Ε. εκτός της ζώνης του ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται και βασικές αγορές οδικού τουρισμού για την Ελλάδα, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία.
Η πτώση για τον Ιούνιο σε επίπεδο εισπράξεων από χώρες εκτός της Ευρωζώνης αντιστοιχεί σε 18,8% και σε επίπεδο εισερχόμενης κίνησης ακόμη μεγαλύτερη στο 35,5%, ποσοστά που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ενδεχομένως το ελληνικό τουριστικό προϊόν έχει καταστεί πιο ακριβό για τις τσέπες των πιο κοντινών μας αγορών που έρχονται στην Ελλάδα οδικώς.
Το κομμάτι των οδικών αφίξεων που τροφοδοτεί τουριστικά ειδικά τη βόρεια Ελλάδα είναι και αυτό που μείωνε τη μέση δαπάνη τα προηγούμενα χρόνια γιατί οι Βαλκάνιοι ξοδεύουν λιγότερα. Τώρα, στο α’ εξάμηνο του 2025, η μέση δαπάνη ανά ταξίδι διαμορφώνεται στα 623 ευρώ, με αύξηση κατά 10,1% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024, ενώ μόνο για τον Ιούνιο ήταν λίγο πάνω από τα 682 ευρώ, με άνοδο κατά 10,2%.