Ένα ψηφιακό «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» με το παρελθόν ετοιμάζεται να κάνει το ελληνικό Δημόσιο, βάζοντας τέλος στις πλαστές διαθήκες, στις ξεχασμένες περιουσίες και στα ιδρύματα-φαντάσματα που παραμένουν αδρανή εδώ και δεκαετίες. Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που κατατίθεται στην Βουλή βάζει στο μικροσκόπιο περισσότερα από 2.000 αδρανή ιδρύματα και 7.000 σχολάζουσες κληρονομιές, που –όπως εκτιμάται– θα αποδειχθούν πολύ περισσότερες όταν ολοκληρωθεί η ψηφιακή απογραφή.
Το σχέδιο νόμου φιλοδοξεί να βάλει τάξη σε ένα χάος δεκαετιών: το ελληνικό Δημόσιο δεν γνωρίζει με ακρίβεια την περιουσία του, πού βρίσκονται τα ακίνητά του και ποια είναι η αξία τους. Μέσα από ένα νέο πλαίσιο διαχείρισης και την ίδρυση ειδικού φορέα, επιχειρείται να ενεργοποιηθεί αυτή η “κοιμώμενη” περιουσία και να αξιοποιηθεί για κοινωνικούς σκοπούς, όπως η ενίσχυση της στεγαστικής πολιτικής και η στήριξη ευάλωτων ομάδων.
Μέχρι σήμερα, το κράτος ενημερώνεται καθυστερημένα για περιπτώσεις θανάτων χωρίς κληρονόμους, χάνοντας συχνά περιουσίες εξαιτίας πλαστών ιδιόγραφων διαθηκών ή απλής αδράνειας. Πολλά ακίνητα απαξιώνονται ή παραμένουν αναξιοποίητα για χρόνια. Με το νέο σύστημα, το Δημόσιο θα αναγνωρίζεται αυτόματα ως δικαιούχος όταν δεν υπάρχουν κληρονόμοι, με διαδικασίες fast track και πλήρη διαφάνεια.
Συγκεκριμένα, για κληρονομιές αξίας έως 20.000 ευρώ την εποπτεία θα έχει η αποκεντρωμένη διοίκηση του τόπου θανάτου, από 20.000 έως 1 εκατ. ευρώ θα ορίζεται εκκαθαριστής από ειδικό μητρώο, ενώ για περιουσίες άνω του 1 εκατ. ευρώ η εκκαθάριση θα ανατίθεται υποχρεωτικά σε ελεγκτική εταιρεία. Δημιουργείται Μητρώο Κηδεμόνων, Εκκαθαριστών και Ελεγκτών, στο οποίο θα μπορούν να εγγραφούν δικηγόροι, λογιστές και ελεγκτικές εταιρείες.
Παράλληλα, το Δημόσιο θα συνδεθεί ηλεκτρονικά με το Εθνικό Μητρώο Πολιτών και τα πληροφοριακά συστήματα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ώστε να ενημερώνεται αυτόματα για κάθε κληρονομιά χωρίς δικαιούχο. Δεν θα αναγνωρίζεται πλέον καμία ιδιόγραφη διαθήκη που προβάλλεται εις βάρος του Δημοσίου, ενώ όσοι αμφισβητούν την κληρονομική του ιδιότητα θα πρέπει να προσφύγουν στο Μονομελές Πρωτοδικείο.
Το κεντρικό εργαλείο του σχεδίου θα είναι το Ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών και η Πλατφόρμα Σχολαζουσών Κληρονομιών, που θα συνδέονται με όλα τα υφιστάμενα μητρώα του Δημοσίου. Μέσα από αυτά, κάθε περιουσιακό στοιχείο, πράξη ή απόφαση θα καταχωρίζεται αυτόματα, ενώ το νέο Ίδρυμα Ειδικού Σκοπού θα λειτουργεί ως “ομπρέλα” για τα ανενεργά ιδρύματα και τις αδρανείς δωρεές.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης έχει επανειλημένα τονίσει ότι το κράτος «πρέπει πρώτα να μετρήσει τι έχει», εξηγώντας πως το νέο πλαίσιο θα αποτυπώσει πλήρως τις περιουσίες και θα επιτρέψει την αξιοποίησή τους με διαφάνεια και ταχύτητα. Το νέο σύστημα υπόσχεται επίσης επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών για την καταβολή υποτροφιών, βοηθημάτων και λοιπών πληρωμών από κοινωφελή ιδρύματα, καθώς και άμεση ενημέρωση για τον θάνατο προσώπων που αφήνουν περιουσιακά στοιχεία στο Δημόσιο.
Πηγή: newmoney.gr
