Οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία από την ένταση της γεωπολιτικής αστάθειας

Με την κατάσταση στην Μέση Ανατολή να εγκυμονεί φόβους για μια νέα ενεργειακή κρίση, σενάριο στο οποία αντέδρασαν χθες οι αγορές, το οικονομικό επιτελείο μπήκε από χθες σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, για τις συνέπειες που θα έχει η νέα κλιμάκωση της έντασης, στην εσωτερική οικονομία. 

Παρότι οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές, το Ιράν και το Ισραήλ, απειλούν ακόμη η μια την άλλη με ολοκληρωτική καταστροφή, κανείς δεν μπορεί ακόμη να είναι βέβαιος για το την έκταση και την ένταση της νέας σύγκρουσης στην ευρύτερη περιοχή μας. Για παράδειγμα, το ενδεχόμενο το Ιράν να αποκλείσει στα στενά του Ορμούζ μπλοκάροντας την μεταφορά του 30% των διακινούμενων ποσοτήτων αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου από την αραβική χερσόνησο προς την Δύση μπορεί να προκαλέσει μια νέα ενεργειακή κρίση. Με το χθεσινό πλήγμα του Ισραήλ στο Ιράν, η τιμή του αργού πετρελαίου αυξήθηκε στα 73 δολάρια το βαρέλι και ο χρυσός στα 3.450 η ουγγιά. Ακόμη όμως και αν το Ιράν δεν προχωρήσει στον αποκλεισμό του Ορμούζ, γιατί δεν θέλει ή δεν έχει τις δυνάμεις να το κάνει, θα συνεχίσει να υπάρχει υψηλή αβεβαιότητα για την επαρκή τροφοδοσία της αγοράς, κάτι που θα έχει αρνητικές συνέπειες στις τιμές.

Κάτι τέτοιο παραπέμπει για την Ελλάδα άμεσα στο μέγεθος του πληθωρισμού, ο οποίος αυξήθηκε τον Μάιο στο 2,5% από 2% το Απρίλιο, με το πετρέλαιο και τα υγρά καύσιμα να αποτελούν τον τελευταίο παράγοντα συγκράτησης του πληθωρισμού. Με την τελευταία εξέλιξη αναμένεται (βοηθούσης και της θερινής περιόδου) να δούμε ξανά μια άνοδο του πληθωρισμού με άγνωστη διάρκεια, καθώς η ελληνική αγορά ακολουθεί αυτόματα τις αυξήσεις αλλά με μεγάλη καθυστέρηση τις μειώσεις των διεθνών τιμών.

Παράλληλα βέβαια, ειδικά για την Ελλάδα μια απότομη αύξηση των τιμών της ενέργειας θα έχει ως συνέπεια την αύξηση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καθώς η χώρα είναι ως γνωστό εξαρτημένη από τις εισαγωγές.

Μια δεύτερη συνέπεια που θα έχει η κορύφωση της έντασης στην Μέση Ανατολή είναι ότι έρχεται να επιτείνει την ήδη υφιστάμενη αβεβαιότητα που έχει δημιουργήσει η αλλοπρόσαλλη εμπορική πολιτική των ΗΠΑ.

Είναι γνωστό ότι η αβεβαιότητα είναι εχθρός των επενδύσεων. Συνεπώς αν κάποιος σχεδίαζε στην αρχή του χρόνου να κάνει μια επένδυση στην Ελλάδα. είχε ένα πρώτο ενδοιασμό λόγω του ασαφούς περιβάλλοντος που δημιούργησαν οι δασμοί Τραμπ. Τώρα έχει να σκεφτεί και τις πιθανές αρνητικές εξελίξεις στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής. Στο μέτωπο των επενδύσεων η Ελλάδα είναι μερικώς προστατευμένη, αφού έχει να υλοποιήσει ένα τεράστιο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων ύψους 15 δις ευρώ , από τα περίπου 11 δις ευρώ, θα προέλθουν από κοινοτικούς πόρους. Ωστόσο είναι απαραίτητο για την χώρα οι άμεσες ξένες επενδύσεις ύψους 6,4 δις ευρώ, τις οποίες δέχθηκε πέρσι η Ελλάδα να διατηρηθούν και αν είναι δυνατό να αυξηθούν για την εποχή μετά το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης.

Τέλος, το ενδεχόμενο της επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ στην ΕΕ, σε συνδυασμό με την οικονομική επιβράδυνση της ΕΕ και τώρα, της νέα έντασης στην Μέση Ανατολή, είναι πολύ πιθανό να έχει αρνητική επίδραση και στις ελληνικές εξαγωγές. Επίσης, μπορεί να έχουν συνέπειες και στο τουρισμό. Τούτο, όχι τόσο για την περίοδο του καλοκαιριού, όσο για την διάρκεια της συνολικής τουριστικής περιόδου, η οποία μπορεί να είναι μικρότερη από την αναμενόμενη.

Πηγή: capital.gr