«Όχι» του Yπουργείου Πολιτισμού στην τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στην Τύλισο

Η κ. Λίνα Μενδώνη απαντώντας σε αναφορά του βουλευτή Ηρακλείου της ΝΔ Κωνσταντίνου Κεφαλογιάννη σχετικά με τις διαμαρτυρίες των κατοίκων της Τυλίσου,εξέφρασε την αντίθεσή της για το ενδεχόμενο εγκατάστασης φωτοβολταϊκό πάρκου στην περιοχή.

Η ίδια, επικαλούμενη τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων αρχαιολογικών υπηρεσιών, τόνισε ότι το κύριο επιχείρημα είναι προστασία των αρχαιοτήτων της περιοχής, και αρνήθηκε την όποια τοποθέτηση.

Αναλυτικά η απάντηση της κ. Μενδώνη

«Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 1218/26.2.2025 Αναφοράς του Βουλευτή κ. Κωνσταντίνου Κεφαλογιάννη σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Το οροπέδιο του Στρούμπουλα ορίζεται στα ανατολικά από τις κορυφές του Πύργου, του ιερού βουνού της μινωικής Τυλίσου, στα Δ από το όρος Εβγασός, τα οποία αποτελούν σημαντικά μινωικά ιερά κορυφής, και στα βόρεια από την κορυφή του όρους Στρούμπουλα, το οποίο αποτελεί το δεύτερο, μετά το όρος Γιούχτα, φυσικό τοπόσημο της βόρειας κεντρικής Κρήτης.

Σύμφωνα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηράκλειου, η στρατηγική θέση του οροπεδίου εν μέσω κορυφών και το προνομιούχο εύφορο φυσικό περιβάλλον με πολυάριθμα σπήλαια και καταβόθρες ευνόησαν την κατοίκηση της περιοχής από την πρωτομινωική περίοδο έως την ύστερη αρχαιότητα.

Το Τμήμα Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης γνωστοποίησε, το Δεκέμβριο του 2024, στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, την έναρξη της διαδικασίας διαβούλευσης για το θέμα «Σταθμός παραγωγής Α.Π.Ε. (Φωτοβολταϊκό 18MW) με ενσωματωμένη διάταξη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας (Εγκατεστημένης ισχύος Συσσωρευτές 30MW – Αντλησιοταμιευτικό 2MW) & Υποσταθμός Ανύψωσης Μέσης/Υψηλής Τάσης στη θέση «Πύργος», Δήμου Μαλεβιζίου, Π.Ε. Ηρακλείου», με φορέα του έργου την εταιρεία ΑΚΤΙΝΑ ΚΡΗΤΗΣ ΑΕ (ΠΕΤ 2407001425)».

Σύμφωνα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας και την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης, το προτεινόμενο έργο χωροθετείται σε απόσταση 900μ. από τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο Τυλίσου, με αμφίδρομη οπτική επαφή τόσο με τον επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο Τυλίσου (ΥΠΑΙΘΠΑ/ ΓΓΠ/ ΓΔΑΠΚ/ ΔΙΠΚΑ/ ΤΑΧ/Φ43/ 57453/26908/3822/1912, ΑΑΠ΄ 205) όσο και με την ευρύτερη περιοχή της Τυλίσου, που είναι κηρυγμένη ως ιδιαιτέρου φυσικού κάλους (Β΄ 666).

Περαιτέρω, εντός του οικισμού Τυλίσου, έχουν χαρακτηριστεί ως έργα τέχνης και ιστορικά διατηρητέα μνημεία με την με αρ. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2650/39774/3.10.1990 Υ.Α. (Β΄ 671) δύο κτήρια.

Στις νότιες υπώρειες της θέσης «Πύργος» εντοπίζονται τα σπήλαια «Τραπέζα» Τυλίσου, και «Ανατολικό Τραπέζας» Τυλίσου που αποτελούν σημαντικά αρχαία μνημεία. Επίσης, εντός των ορίων του προτεινόμενου έργου, στο όρος Πύργος και στο οροπέδιο του Στρούμπουλα υπάρχουν αρχαία ιερά και σημαντικές οικιστικές θέσεις και σπηλαιώδεις σχηματισμοί με αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Κατόπιν αυτών, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, με το με αρ. πρωτ 530215/19.2.2025 έγγραφο, η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, με το με αρ. 545317/10.3.2025 έγγραφο και η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης με το με αρ. πρωτ 528772/5.3.2025 έγγραφο, γνωμοδότησαν αρνητικά για την υλοποίηση του εν θέματι έργου, με γνώμονα την προστασία των αρχαιοτήτων της ευρύτερης περιοχής».