Του Γιάννη Ζωράκη
Από την εποχή που έπεφταν … καρεκλιές στο Μετς κι ακόμα πιο νωρίς ίσως, το ΠΑΣΟΚ ήταν μοιρασμένο στα δύο.
Προεδρικοί κι εκσυγχρονιστές. Με τους ανθρώπους του προέδρου να έχουν μια περισσότερο «αριστεροκεντρώα» προσέγγιση και τους ανθρώπους του «εκσυγχρονισμού» μια περισσότερο «δεξιά», αλλά λιγότερο δεξιά της παραδοσιακής Νέας Δημοκρατίας, προσέγγιση.
Η προεδρία Σημίτη, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου έφερε τα πάνω – κάτω στο κόμμα κι όσο κι αν κάποιοι δεν μπορούσαν να το χωνέψουν, ο εκσυγχρονισμός, παρά το ότι θεωρούνταν «Πασοκική μειονότητα» είχε βρει χώρο έκφρασης και δρόμο προς την εξουσία.
Σε αυτές τις διαμάχες, ο Νίκος Ανδρουλάκης, αν και «παιδί» ακόμα είχε διαλέξει στρατόπεδο. Ήξερε καλά πως είναι με τον «εκσυγχρονισμό» του ΠΑΣΟΚ. Και πέρασε πολλά χρόνια μοναξιάς ως το «αγαπημένο παιδί του Βενιζέλου», πέρασε πολλά χρόνια θλίψης χάνοντας αγαπημένους συντρόφους και συνεργάτες, αλλά και δεχόμενος πολλά εσωκομματικά χαστούκια, μέχρι να παραλάβει το κόμμα, με τη νομιμοποίηση των ψηφοφόρων του.
Το κόμμα βέβαια το ανέλαβε σε μία από τις χειρότερες περιόδους του, χωρίς να έχει την υποστήριξη που θέλει, ούτε και τους ανθρώπους που θα τον στηρίξουν απόλυτα και καθολικά. Παρ’ όλα αυτά ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν ξέρει να χάνει. Κι η σύγχρονη ιστορία δείχνει το εξής απλό: Μπορεί να μην έχει επιτύχει πρακτικά καμία μεγάλη νίκη, μπορεί να μην έχει πιάσει τους στόχους που ήθελε, αλλά δεν έχει … χάσει. Οδηγεί σταθερά ανοδικά το κόμμα. Έστω κι αν αυτή η σταθερότητα δεν χτυπά στα ίσια τη Νέα Δημοκρατία.
Τα θέματα ηγεσίας
Στο θέμα τώρα ηγεσίας που έχουν βάλει Παπανδρέου και Κωνσταντινόπουλος ανοικτά. Είναι προφανές πως μέσα στο ΠΑΣΟΚ μετά τις ευρωεκλογές θα έμπαινε θέμα ηγεσίας. Αλλά στ’ αλήθεια πιστεύει κανείς πως το «πρόβλημα» του ΠΑΣΟΚ είναι ο Νίκος; Γιατί δεν είναι. Και γιατί το ΠΑΣΟΚ πάντα ήταν οι άνθρωποι του, ήταν το κίνημα, ήταν ο λαός που μπορούσε να εμπνεύσει ο Ανδρέας Παπανδρέου αρχικά και κατάφερε να εμπνεύσει ξανά μόνο ο Γιώργος Παπανδρέου, αν και με τραγικά αποτελέσματα.
Το πρόβλημα είναι το ΠΑΣΟΚ.
Tik Tok και Cult
Από κόμμα εξουσίας έχει γίνει μια cult κομματική οντότητα για να ασχολείται μαζί της η Νεολαία μέσα στο Tik Tok. Όχι για τις ιδέες του. Όχι για τις θέσεις του. Απλά για το Cult του πράγματος.
Κι αυτό, όσο καιρό είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης πρόεδρος, δεν έχει καταφέρει να το αλλάξει. Και μάλλον δεν μπορεί. Γιατί βρίσκεται περιχαρακωμένος πίσω από τις εμμονές του κι εγκλωβισμένος μέσα στους ίδιους τους αποκλεισμούς που τον έβαζε να δημιουργεί ο μέντορας του Ευάγγελος Βενιζέλος.
Και στη Νέα Δημοκρατία όλο αυτό το ξέρουν καλά. Και ξέρουν ακριβώς πώς να το χρησιμοποιούν εναντίον του. Έτσι λοιπόν ο Νίκος Ανδρουλάκης βαδίζει με γιαπωνέζικα σαμπό σ’ έναν βρεγμένο δρόμο γεμάτο μπανανόφλουδες έως ότου πατήσει μία. Μέχρι στιγμής δείχνει πως ξέρει να τις αποφεύγει. Αλλά για πόσο;
Το πρόβλημα του προοδευτικού χώρου
Εκτός από το Νίκο όμως, προβλήματα έχει όλος ο προοδευτικός χώρος. Σε όλη την Ευρώπη. Σε μια Ευρώπη που γερνάει, που γίνεται ολοένα και πιο συντηρητική, το αφήγημα του προοδευτισμού εξαφανίζεται. Ο σοσιαλισμός στην πράξη δεν υπάρχει. Ούτε και η σοσιαλδημοκρατία. Που επί της ουσίας δεν υπήρξαν ποτέ αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί με τους πολιτικούς όρους. Γι’ αυτό, αν κάτι πρέπει να αλλάξει στον προοδευτικό χώρο, αυτός είναι ο ίδιος ο προοδευτικός χώρος. Που δεν είναι ούτε one man show, ούτε υψηλή πολιτική. Είναι αυτό που περιμένει ο μέσος πολίτης να ακούσει. Είναι αυτό που το μέσο νοικοκυριό θέλει να ζει. Σε μια γλώσσα απλή, αλλά όχι απλοϊκή, χωρίς φανφάρες, τυμπανοκρουσίες και φαγώματα. Μη γελιόμαστε. «Οδυσσέες» θα υπάρξουν πολλοί. Η Ιθάκη όμως θα είναι μόνο μία…